Tajemnicza wyprawa Tomka - Alfred Szklarski, Pogrzeb zesłańca (1)

Pogrzeb zesłańca (1)

Padał drobny deszcz, gdy Wilmowski samotnie wjeżdżał do Ałdanu[134]. Była to wówczas mała, brudna mieścina o kilku niebrukowanych ulicach. Tylko gdzieniegdzie przed drewnianymi domkami ułożono chodniki z ociosanych okrąglaków. Jedynym murowanym budynkiem była mała cerkiew z zielonymi kopułami. Więzienie etapowe, jak we wszystkich osadach na szlaku, mieściło się na uboczu. Składało się ono z kilku nędznych baraków ustawionych na prostokątnym placu otoczonym mocnym ostrokołowym parkanem, z którego sterczały na czterech rogach wieżyczki strażnicze. Przed zamkniętą bramą stali wartownicy z bronią na ramieniu. Wokół nich kręciło się kilka kobiet z koszami z prowiantem. Codziennie sprzedawały więźniom chleb, zimne mięso, jaja i mleko. Obecnie zapewne oczekiwały na wpuszczenie w obręb więziennego podwórka.

Na głównej uliczce Wilmowski zatrzymał się przed zajazdem, nad którego wejściem wisiał szyld z szumną nazwą: „Jewropejskaja Gostinica”[135]. Zaspany gospodarz otworzył mu drzwi. Wilmowski wszedł do ogólnej izby. Oprócz brudnego bufetu znajdowały się w niej cztery drewniane stoliki nakryte papierem. Podczas gdy Wilmowski lokował się w małym alkierzu, wyrostek jakucki odprowadził jego konia do stajni.

[135] Hotel Europejski.

Pora była jeszcze bardzo wczesna. Wilmowski bowiem, po źle przespanej nocy, opuścił obóz o świcie. Postanowił złożyć oficjalną wizytę uriadnikowi w jego prywatnym domu jeszcze przed rozpoczęciem „urzędowania”. Zdawało mu się, że w ten sposób będzie mógł uniknąć wielu formalnych wyjaśnień. Toteż zaraz szybko oczyścił ubranie, umył się i rozpytawszy wciąż zaspanego gospodarza o policyjnego dostojnika, zaraz wyszedł na miasto.

Bez trudności odnalazł sadybę uriadnika. Za budynkiem mieszkalnym widać było ogród warzywny, a w nim łaźnię. Takie właśnie domostwa spotykało się na Syberii w osadach zamożniejszych kolonistów rosyjskich, zwanych powszechnie Sybirakami. Drewniany dom zbudowany z cedrowego drewna stał na podmurowaniu kryjącym piwnicę. Pośrodku frontowej ściany znajdował się ganek ocieniony daszkiem. Poręcze ganku, jak i okap dachu zdobiły rzeźby przypominające styl zakopiański. Duże okna, zastawione od wewnątrz doniczkami z pelargoniami, miały masywne okiennice.

Wilmowski wszedł na ganek po schodach posypanych żółtym piaskiem. Zastukał kołatką do drzwi. Otworzyła je pucołowata dziewczyna. Zarumieniła się, ujrzawszy starannie ubranego, przystojnego mężczyznę.

– Zdrawstwujtie, czy zastałem w domu uriadnika Mikołaja Iwanowicza Bułgakowa? – zapytał Wilmowski, uchylając futrzanej czapki.

– Zaraz, zaraz, wasze wysokobłagorodje – odparła i pobiegła w głąb dużej sieni wysłanej zgrzebnym płótnem. Zniknęła w izbie czeladnej w tyle domostwa, wołając: – Olga, Olga, przyszedł jakiś znatnyj czeławiek[136]!

[136] Znamienity człowiek, dostojny gość.

Wilmowski przystanął w progu. Rozglądał się po sieni. Po obydwu stronach frontowej ściany mieściły się pokoje gościnne, czyli gornice. Naprzeciwko izby czeladnej znajdowały się drzwi do spiżarni i schodki wiodące na poddasze. W sieni rozchodziły się przyjemne zapachy przygotowywanego posiłku.

Po chwili do sieni weszła młoda, urodziwa Sybiraczka. Zarumieniła się na widok przybysza, lecz zaraz zawołała lekko śpiewnym głosem:

– Pan do Mikołaja Iwanowicza Bułgakowa? Proszę, proszę do pokoju, mąż właśnie się ubiera!

Wilmowski skłonił się, wszedł do gornicy. Czapkę i półkożuszek powiesił na wieszaku. Czuł na sobie ciekawe spojrzenie gospodyni. Przystanął więc przed ikoną[137], którą oświetlała zwisająca z sufitu czerwona lampka. Pochylił głowę i nakreślił dłonią trójznak krzyża.

[137] Prawosławny obraz religijny.

Gospodyni poprosiła go, aby usiadł, a następnie wybiegła z pokoju. Wilmowski całą siłą woli starał się zapanować nad własnym niepokojem. Czy uda mu się wyprowadzić uriadnika w pole? Całe powodzenie wyprawy mogło zależeć od decydującej krótkiej rozmowy. Na szczęście uriadnik nie przedłużał jego niepewności. Pojawił się po kilku minutach, jeszcze zapinając guziki surduta.

– Witam, witam, czym mogę służyć? – odezwał się, mierząc gościa badawczym spojrzeniem.

Wilmowski powstał. Przybrał znudzony wyraz twarzy.

– Witam pana, i przepraszam za tak wczesne najście – powiedział. – Jestem Pawłow… do specjalnych poruczeń Jego Ekscelencji gubernatora. W służbowej drodze do Jakucka zatrzymałem się, żeby załatwić z panem pewną sprawę.

Protekcjonalny ton oraz niedbały ruch, jakim gość podsunął mu pod nos dokumenty, opatrzone pieczęcią i zamaszystym podpisem gubernatora, wywarły na uriadniku niemałe wrażenie. Toteż nerwowym ruchem zatknął na nos binokle. Zaledwie przeczytał: „Do moich specjalnych poruczeń”, już pośpiesznie giął się w uniżonych pokłonach.

Wilmowski doznał pewnej ulgi. Nabrał pewności siebie. Rozsiadł się wygodnie na podsuniętym krześle. Cedząc wyraz po wyrazie, powiedział:

– Gubernator, wysyłając mnie w poufnej misji do Jakucka, zlecił mi również złożenie meldunku o porządkach panujących w pana okręgu. Zależnie od wyniku inspekcji zostałem upoważniony do ewentualnego przekazania panu pewnej nagrody pieniężnej. Niewielka to sumka, ale przed świętami… i to dobre!

Uriadnik zarumienił się po uszy. Nerwowym ruchem zatarł dłonie. Kłaniając się, mówił szybko:

– Nie wiem, czy pan będzie łaskaw, ale dla mnie jest pan miłym gościem. Pan pewnie jeszcze bez śniadania, żona zaraz nakryje do stołu. Przepraszam na chwilę, przepraszam…

Wybiegł do sieni. Wilmowski skorzystał z okazji, by wysuszyć chustką czoło z potu. Jak do tej pory wszystko szło pomyślnie… Teraz rozejrzał się po pokoju. Zza półodsłoniętych kolorowych kotar wyglądało łoże, pietrzące się wysoko zasłanymi pierzynami i poduchami. Między dużymi oknami we frontowej ścianie, na wprost stołu, stała długa, pluszowa kanapa z wysokim oparciem. W głębi pokoju, za półścianką, mieścił się duży piec do pieczenia chleba, a przed wejściem do tego jakby korytarzyka czerniła się duża, drewniana, lakierowana skrzynia ze złoconymi narożnikami i z zamkiem. Był to zapewne podróżny kufer uriadnika. W porównaniu z brudnymi zajazdami i jurtami jakuckimi wnętrze domu urzędnika policji świeciło wzorową czystością.

Wilmowski posmutniał. Od wielu lat wiódł koczownicze życie. Dom zastępowały mu namioty, leśne szałasy, a rzadziej nieprzytulne hotele bądź pokoje „do wynajęcia”. Takie oto ognisko domowe zgotował własnemu synowi, ciągnąc go za sobą po bezdrożach dzikich krain. Przypomniał sobie dawne własne mieszkanie w Warszawie, żonę… Westchnął ciężko… Naraz targnął nim gniew. Jego prześladowcy zażywali spokojnie ciepła domowego, byli szczęśliwi i zadowoleni, podczas gdy on wraz z synem skazany był przez nich na poniewierkę. Uczucie roztkliwienia zniknęło natychmiast. Niemal wrogim wzrokiem obrzucił uriadnika, który akurat w tej chwili pojawił się ze swoją małżonką.

Uriadnik z policyjną spostrzegawczością zauważył zachmurzoną twarz gościa. Zmieszany przedstawił mu żonę. Wilmowski uprzejmie przywitał się z nią, chwaląc wzorowy porządek panujący w domu.

– O, to wyjątkowa kobieta, Sybiraczka – wtrącił uriadnik. – Wyszła za mnie, choć, jak panu wiadomo, Sybiracy na ogół nie lubią carskich urzędników z rdzennej Rosji.

– Wy znów po swojemu, Mikołaju Iwanowiczu – zgromiła go żona. – Proszę do stołu na skromne śniadanie.

Na białym obrusie pojawiły się półmiski ze świeżymi naleśnikami, zwanymi blinami, miseczka zrumienionego topionego masła do ich polewania, kawior, twaróg ze śmietaną i pieczony drób na zimno. Na samym końcu dziewczyna wniosła duży, dymiący parą samowar, a uriadnik wyciągnął z szafki butelkę nikołajewki i drugą likieru.

– Proszę do stołu – mówił, wciąż kłaniając się gościowi; nagroda gubernatora nie schodziła mu z myśli.

– Zanim usiądziemy do śniadania, załatwimy formalności – powiedział Wilmowski, powolnym ruchem wydobył portfel z kieszeni. – Stwierdziłem, że w podległym panu okręgu panuje porządek i bezpieczeństwo. Toteż ze spokojnym sumieniem przekazuję nagrodę, a w raporcie dla ekscelencji gubernatora zamieszczę odpowiednio przychylną uwagę.

Wyliczył na róg stołu sto papierkowych rubli. Była to znaczna na owe czasy suma. Uriadnik zgarnął ją w dłonie i dziękował.

– Dla porządku proszę o odręczne pokwitowanie – dodał Wilmowski.

– Słusznie, słusznie, porządek musi być przestrzegany – przytaknął uriadnik. – Olga, przynieś papier, pióro i atrament!

Po chwili Wilmowski schował kwit. Usiedli do śniadania. Butelka nikołajewki szybko była opróżniona do połowy. Wilmowski zaledwie dotykał ustami kieliszka, za to uriadnik ochoczo spełniał toast za toastem. Poranny posiłek trwał około dwóch godzin. Uriandik szeroko opowiadał o warunkach panujących w jego okręgu. Klął na Jakutów, którzy, przyjąwszy pozornie prawosławie, ukrywali w swoich jurtach szamanów i nienawidzili carskich urzędników. Narzekał na kłopoty z zesłańcami pracującymi w kopalni złota oraz zarzucał władzom wojskowym opieszałość w wykonywaniu obowiązków.

W końcu Wilmowski spojrzał na zegarek.

– Późno się zrobiło, a eskorta moja czeka na mnie w obozie w pobliżu miasta. Dziś jeszcze lub jutro z rana wyruszam w dalszą drogę. Chcę wrócić na południe, zanim spadną pierwsze śniegi – odezwał się, ucinając gadatliwość podchmielonego policjanta.

– Rozumiem, rozumiem, już wczoraj w nocy mieliśmy ostry przymrozek – zauważył uriadnik.

– Będąc tu przejazdem, chciałbym przy okazji załatwić pewną sprawę służbową – powiedział Wilmowski. – W Ałdanie przebywa zesłaniec, którego powinienem dodatkowo przesłuchać.

– Ach, tak! – zdziwił się uriadnik. – A o kogóż to chodzi?

– O jednego Polaczka przysłanego tu z Nerczyńska. Podobno pracuje w faktorii Naszkina.

– Jak nazwisko?

– Zbigniew Karski – krótko odparł Wilmowski.

Uriadnik zmarszczył czoło, jakby sobie coś przypominał.

– Zaraz, zaraz, czy to ten, który przemyśliwał o ucieczce? – zapytał po chwili.

– A jakże, o niego mi chodzi – potwierdził Wilmowski. – To ja przecież unicestwiłem jego zamiary…

– Tak, tak, pamiętam, osobiście czytałem wasz raport przesłany tu wraz z papierami więźnia. Podkreśliliście czerwonym ołówkiem: Niebezpieczny, wzywać do meldowania co trzeci dzień.

– Dobrą ma pan pamięć – ostrożnie pochwalił Wilmowski. – Władze to cenią; jak widzę, słusznie należała się nagroda…

Uriadnik zadowolony, naraz okazał niepokój.

– Czy to miało być jakieś ważne przesłuchanie? – zagadnął.

– Może ważne, a może nie. Sprawa dotyczy kogoś innego.

– Nie wiem, czy zdążyliście na czas – zafrasował się uriadnik. – On wprawdzie jest tutaj, ale to już chyba jego ostatnie chwile… Cyrulik[138] puszczał mu krew, podobno po cichu szaman jakucki go kurował, ale ani jedno, ani drugie nie na wiele się zdało. Umiera, a może nawet już umarł tej nocy. Kilka dni temu Naszkin przysłał tu kogoś do uporządkowania spraw faktorii.

[138] Cyrulik – dawniej felczer, golibroda.

Wilmowski mocno oparł łokcie na stole, aby ukryć drżenie rąk. Słowa nie chciały mu się przecisnąć przez zdławioną krtań. Była to druzgocąca wiadomość. Na szczęście uriadnik akurat nalewał do kieliszków likieru i dzięki temu nie spostrzegł bladości, jaka pokryła twarz jego rozmówcy.

Wilmowski ujął kieliszek i jednym haustem opróżnił go do dna.

– Cóż, mniej będzie miało państwo kłopotów – mruknął.

– Zaraz poślę po odpowiedniego człowieka do cyrkułu[139] – wtrącił uriadnik. – Sprawdzimy, czy przesłuchanie będzie mogło się odbyć.

[139] Cyrkuł – komisariat policji.

– Gdzie mieszka zesłaniec? – zapytał Wilmowski.

– Tuż pod miastem, kwadrans drogi najwyżej.

– Jeśli tak, to sam pójdę do niego z waszym człowiekiem.

– Będę panu towarzyszył – zaproponował uriadnik.

– Nie, nie, i tak zająłem wam wiele cennego czasu pracy – zaoponował Wilmowski. – Wstąpię potem do cyrkułu i poinformuję pana, co zdziałałem.

– Jak sobie pan życzy! Wobec tego spotkamy się w cyrkule, a później przyjdziemy do mnie na obiad. Proszę nie oponować, zaszczyt to i wielka przyjemność dla nas. Olgo, Olgo! Niech Mariusza biegnie do cyrkułu, żeby Sasza zaraz tu przyszedł.

Wilmowski siedział jak na rozżarzonych węglach. Udawał, że z uwagą przysłuchuje się paplaninie uriadnika, który pod wpływem alkoholu rozpiął surdut i stał się bardzo wylewny. Tymczasem myśli Wilmowskiego uparcie wybiegały ku umierającemu zesłańcowi. Jakże los był dla niego okrutny! Tyle trudów, poświęceń na nic się zdało. Zbyszek konał… Teraz Wilmowski pragnął tylko ujrzeć go choć na krótką chwilę, pocieszyć, uścisnąć. Jakże samotny musiał się czuć i opuszczony w tym na poły dzikim, bezludnym kraju.

Sasza, rosłe brodate chłopisko, zastukał w sieni buciorami. Wilmowski wdział kożuszek. Uriadnik przekazał policjanta do dyspozycji wpływowego „kolegi”, zobowiązał do przyjęcia zaproszenia na obiad i nareszcie Wilmowski znalazł się na ulicy. Policjant z karabinem przewieszonym przez ramię poprowadził go na przedmieście, gdzie z dala od innych domów stała mała chatka. Pobielone wapnem belki, nieprzylegające ściśle jedna do drugiej, tworzyły szczeliny nieutkane mchem. Małe okienko, oszklone skrawkami szyb, od wewnątrz osłaniała chusta.

– To tutaj – odezwał się policjant. – Wejdę pierwszy, wasze wysokobłagorodje! Proszę ostrożnie, pułap niski.

Pchnął zbite z desek drzwi. Znaleźli się w ciemnej sionce. Zastukał do następnych drzwi. Nie czekając na zaproszenie, otworzył je szeroko. Wilmowskiemu serce waliło jak młotem. W maleńkiej, mrocznej izdebce pierwszym rzutem oka dojrzał w kącie pryczę zbitą z desek. Na niej leżał jakiś człowiek. Obok niego, na skraju pryczy, siedziała młoda dziewczyna. Stojący na małym stoliku łojowy kaganek, sporządzony ze starej blaszanki, błyskając żółtawoczerwonym nierównym światłem dopalał się i skwierczeniem knota przerywał pełną beznadziei ciszę.

Policjant pochylił się, by nie zawadzić głową o framugę drzwi. Za nim wsunął się do izby Wilmowski.

– Kak wasze zdorowje? [140] – zagadnął Sasza. – Ha, i krasiwaja dziewoczka[141] znów tutaj jest!

[140] Jak się czujecie?

[141] Piękna dziewczyna.

– Cicho! On umiera… – powiedziała dziewczyna, przykładając palec do ust.

– Taka wola boża – mruknął policjant. – Cóż począć? A ja przyprowadziłem wam gościa, służbowego gościa…

– Dziękuję, zrobiliście swoje, wracajcie do cyrkułu – rzekł ściszonym głosem Wilmowski. – Powiedzcie uriadnikowi, że wkrótce tam przyjdę.

Policjant przyłożył otwartą dłoń do daszka czapki, stuknął głośno obcasami i wyszedł, zamykając za sobą drzwi.

Pogrzeb zesłańca (1) похороны|ссыльного Похороны ссыльного (1)

Padał drobny deszcz, gdy Wilmowski samotnie wjeżdżał do Ałdanu[134]. падал|мелкий|дождь|когда|Вилмовский|одиноко|заезжал|в|Алдан Шел мелкий дождь, когда Вилмовский одиноко въезжал в Аладн. Była to wówczas mała, brudna mieścina o kilku niebrukowanych ulicach. была|это|тогда|маленькая|грязная|городок|о|нескольких|неасфальтированных|улицах Это тогда был маленький, грязный городок с несколькими неасфальтированными улицами. Tylko gdzieniegdzie przed drewnianymi domkami ułożono chodniki z ociosanych okrąglaków. только|местами|перед|деревянными|домиками|уложили|тротуары|из|обрезанных|бревен Только изредка перед деревянными домиками были уложены тротуары из обтесанных бревен. Jedynym murowanym budynkiem była mała cerkiew z zielonymi kopułami. единственным|кирпичным|зданием|было|маленькая|церковь|с|зелеными|куполами Единственным каменным зданием была маленькая церковь с зелеными куполами. Więzienie etapowe, jak we wszystkich osadach na szlaku, mieściło się na uboczu. тюрьма|этапная|как|в|всех|поселениях|на|пути|размещалось|себя|на|окраине Этапная тюрьма, как и во всех поселениях на пути, располагалась на отшибе. Składało się ono z kilku nędznych baraków ustawionych na prostokątnym placu otoczonym mocnym ostrokołowym parkanem, z którego sterczały na czterech rogach wieżyczki strażnicze. состояло|себя|оно|из|нескольких|жалких|бараков|расположенных|на|прямоугольном|площади|окруженном|крепким|остро-круглым|забором|из|которого|торчали|на|четырех|углах|башенки|охранные |||||||||||||||||||||вежі| Она состояла из нескольких жалких бараков, расположенных на прямоугольной площади, окруженной крепким колючим забором, из которого на четырех углах торчали сторожевые башни. Przed zamkniętą bramą stali wartownicy z bronią na ramieniu. перед|закрытой|воротами|стояли|часовые|с|оружием|на|плече Перед закрытыми воротами стояли часовые с оружием на плече. Wokół nich kręciło się kilka kobiet z koszami z prowiantem. вокруг|них|вертелось|себя|несколько|женщин|с|корзинами|с|провиантом Вокруг них вертелось несколько женщин с корзинами с провизией. Codziennie sprzedawały więźniom chleb, zimne mięso, jaja i mleko. каждый день|продавали|заключенным|хлеб|холодное|мясо|яйца|и|молоко Каждый день они продавали заключённым хлеб, холодное мясо, яйца и молоко. Obecnie zapewne oczekiwały na wpuszczenie w obręb więziennego podwórka. в настоящее время|вероятно|ожидали|на|впуск|в|предел|тюремного|двора В настоящее время они, вероятно, ожидали, когда их впустят на территорию тюрьмы.

[134] Ałdan – miasto w południowo-wschodniej części Jakucji, położone w dolinie rzeki Ałdan i na głównym szlaku biegnącym z południa na północ od Kolei Transsyberyjskiej do Jakucka. Алдан|город|в|||части|Якутии|расположенный|в|долине|реки|Алдан|и|на|главном|пути|идущем|с|юга|на|север|от|железной|Транссибирской|до|Якутска [134] Алдан – город в юго-восточной части Якутии, расположенный в долине реки Алдан и на главном пути, идущем с юга на север от Транссибирской железной дороги до Якутска. W pobliżu znajdują się kopalnie złota. в|окрестностях|находятся|себя|шахты|золота Вблизи находятся золотые шахты.

[135] Hotel Europejski. отель|Европейский [135] Европейский отель.

Bez trudności odnalazł sadybę uriadnika. без|трудностей|нашел|усадьбу|уриадника Без трудностей он нашел усадьбу уриадника. Za budynkiem mieszkalnym widać było ogród warzywny, a w nim łaźnię. за|зданием|жилым|видно|было|сад|овощной|а|в|нем|баню ||||||||||лазню За жилым домом виден был огород, а в нем баня. Takie właśnie domostwa spotykało się na Syberii w osadach zamożniejszych kolonistów rosyjskich, zwanych powszechnie Sybirakami. такие|именно|домоства|встречалось|себя|на|Сибири|в|поселениях|более состоятельных|колонистов|русских|называемых|общепринято|сибиряками Такие именно домостроения встречались на Сибири в поселках более состоятельных российских колонистов, которых обычно называли сибиряками. Drewniany dom zbudowany z cedrowego drewna stał na podmurowaniu kryjącym piwnicę. деревянный|дом|построенный|из|кедрового|дерева|стоял|на|подмуровке|скрывающем|подвал Деревянный дом, построенный из кедрового дерева, стоял на подвале, скрывающем погреб. Pośrodku frontowej ściany znajdował się ganek ocieniony daszkiem. посередине|фронтовой|стены|находился|себя|крыльцо|затененное|крышей Посередине фронтальной стены находился навес, затененный крышей. Poręcze ganku, jak i okap dachu zdobiły rzeźby przypominające styl zakopiański. перила|крыльца|как|и|карниз|крыши|украшали|скульптуры|напоминающие|стиль|закопанский Перила навеса, как и карниз крыши, украшали скульптуры, напоминающие закопанский стиль. Duże okna, zastawione od wewnątrz doniczkami z pelargoniami, miały masywne okiennice. большие|окна|заставленные|от|внутри|горшками|с|пеларгониями|имели|массивные|ставни Большие окна, заваленные изнутри горшками с пеларгониями, имели массивные ставни.

Wilmowski wszedł na ganek po schodach posypanych żółtym piaskiem. Вильмовский|вошел|на|крыльцо|по|ступенькам|посыпанным|желтым|песком Вилмовский поднялся на навес по лестнице, посыпанной желтым песком. Zastukał kołatką do drzwi. он постучал|кулаком|в|двери Постучал в дверь. Otworzyła je pucołowata dziewczyna. она открыла|их|пухлая|девушка ||пухка| Её открыла пухлая девушка. Zarumieniła się, ujrzawszy starannie ubranego, przystojnego mężczyznę. она покраснела|себя|увидев|тщательно|одетого|привлекательного|мужчину Она покраснела, увидев тщательно одетого, симпатичного мужчину.

[136] Znamienity człowiek, dostojny gość. знаменитый|человек|достойный|гость [136] Знаменитый человек, достойный гость.

[137] Prawosławny obraz religijny. православный|образ|религиозный [137] Православный религиозный образ.

Gospodyni poprosiła go, aby usiadł, a następnie wybiegła z pokoju. хозяйка|она попросила|его|чтобы|он сел|а|затем|она выбежала|из|комнаты Хозяйка попросила его сесть, а затем выбежала из комнаты. Wilmowski całą siłą woli starał się zapanować nad własnym niepokojem. Вилмовский изо всех сил старался справиться со своим беспокойством. Czy uda mu się wyprowadzić uriadnika w pole? Сможет ли он вывести уриадника на чистую воду? Całe powodzenie wyprawy mogło zależeć od decydującej krótkiej rozmowy. Весь успех экспедиции мог зависеть от решающего короткого разговора. Na szczęście uriadnik nie przedłużał jego niepewności. К счастью, уриадник не затягивал его неопределенность. Pojawił się po kilku minutach, jeszcze zapinając guziki surduta. он появился|себя|через|несколько|минут|еще|застегивая|пуговицы|сюртука Он появился через несколько минут, все еще застегивая пуговицы сюртука.

Wilmowski powstał. Вильмовский|он встал Вилмовский встал. Przybrał znudzony wyraz twarzy. он принял|скучающий|выражение|лица Он принял скучное выражение лица.

Wybiegł do sieni. выбежал|в|прихожую ||сінь Он выбежал в прихожую. Wilmowski skorzystał z okazji, by wysuszyć chustką czoło z potu. Вильмовский|воспользовался|с|случая|чтобы|высушить|платком|лоб|с|пота Вильмowski воспользовался моментом, чтобы вытереть лоб от пота платком. Jak do tej pory wszystko szło pomyślnie… Teraz rozejrzał się po pokoju. как|до|этой|поры|все|шло|успешно|теперь|огляделся|себя|по|комнате До сих пор все шло благополучно... Теперь он огляделся по комнате. Zza półodsłoniętych kolorowych kotar wyglądało łoże, pietrzące się wysoko zasłanymi pierzynami i poduchami. из-за|полуприкрытых|цветных|занавесок|выглядело|ложе|возвышающееся|себя|высоко|засыпанными|одеялами|и|подушками Из-за полуприкрытых цветных занавесок выглядывала кровать, высоко заваленная одеялами и подушками. Między dużymi oknami we frontowej ścianie, na wprost stołu, stała długa, pluszowa kanapa z wysokim oparciem. между|большими|окнами|в|фронтовой|стене|напротив|прямо|столу|стояла|длинный|плюшевая|диван|с|высоким|спинкой Между большими окнами на фронтальной стене, напротив стола, стоял длинный плюшевый диван с высокой спинкой. W głębi pokoju, za półścianką, mieścił się duży piec do pieczenia chleba, a przed wejściem do tego jakby korytarzyka czerniła się duża, drewniana, lakierowana skrzynia ze złoconymi narożnikami i z zamkiem. в|глубине|комнате|за|полустенкой|находился|себя|большой|печь|для|выпекания|хлеба|а|перед|входом|в|этого|как бы|коридорчика|чернела|себя|большая|деревянная|лакированная|сундук|с|позолоченными|углами|и|с|замком В глубине комнаты, за полустенкой, находилась большая печь для выпечки хлеба, а перед входом в этот коридор чернела большая деревянная лакированная шкатулка с позолоченными углами и замком. Był to zapewne podróżny kufer uriadnika. был|это|вероятно|дорожный|чемодан|уриадника Это, вероятно, был дорожный сундук чиновника. W porównaniu z brudnymi zajazdami i jurtami jakuckimi wnętrze domu urzędnika policji świeciło wzorową czystością. в|сравнении|с|грязными|заездами|и|юртами|якутскими|интерьер|дома|чиновника|полиции|светилось|образцовой|чистотой По сравнению с грязными постоялыми дворами и якутскими юртами интерьер дома полицейского чиновника сиял образцовой чистотой.

Wilmowski posmutniał. Вилмовский посмурнел. Od wielu lat wiódł koczownicze życie. На протяжении многих лет он вел кочевой образ жизни. Dom zastępowały mu namioty, leśne szałasy, a rzadziej nieprzytulne hotele bądź pokoje „do wynajęcia”. Ему заменяли дом палатки, лесные шалаши, а реже - неуютные отели или комнаты «на прокат». Takie oto ognisko domowe zgotował własnemu synowi, ciągnąc go za sobą po bezdrożach dzikich krain. Такое вот домашнее очаг он устроил своему собственному сыну, таща его за собой по бездорожью диких земель. Przypomniał sobie dawne własne mieszkanie w Warszawie, żonę… Westchnął ciężko… Naraz targnął nim gniew. он вспомнил|себе|давнее|собственное|квартира|в|Варшаве|жену|он вздохнул|тяжело|вдруг|он бросился|им|гнев Он вспомнил свою старую квартиру в Варшаве, жену... Он тяжело вздохнул... Вдруг его охватил гнев. Jego prześladowcy zażywali spokojnie ciepła domowego, byli szczęśliwi i zadowoleni, podczas gdy on wraz z synem skazany był przez nich na poniewierkę. его|преследователи|они наслаждались|спокойно|теплом|домашнего|они были|счастливы|и|довольны|во время|когда|он|вместе|с|сыном|осужденный|он был|ими||на|скитания Его преследователи спокойно наслаждались домашним теплом, были счастливы и довольны, в то время как он вместе с сыном был обречен на скитания. Uczucie roztkliwienia zniknęło natychmiast. чувство|умиления|оно исчезло|немедленно Чувство умиления исчезло мгновенно. Niemal wrogim wzrokiem obrzucił uriadnika, który akurat w tej chwili pojawił się ze swoją małżonką. почти|враждебным|взглядом|он бросил|уриадника|который|как раз|в|этой|момент|он появился||с|своей|супругой Он почти враждебным взглядом обвел уриадника, который как раз в этот момент появился со своей супругой.

– O, to wyjątkowa kobieta, Sybiraczka – wtrącił uriadnik. О|это|исключительная|женщина|сибирячка|вставил|урадник – О, это исключительная женщина, сибирячка, – вставил урядник. – Wyszła za mnie, choć, jak panu wiadomo, Sybiracy na ogół nie lubią carskich urzędników z rdzennej Rosji. она вышла|за|меня|хотя|как|вам|известно|сибиряки|на|общем|не|любят|царских|чиновников|из|коренной|России |||||||||||||||корінної| – Она вышла за меня, хотя, как вам известно, сибиряки, как правило, не любят царских чиновников из коренной России.

Wyliczył na róg stołu sto papierkowych rubli. он подсчитал|на|угол|стола||бумажных|рублей Он насчитал на угол стола сто бумажных рублей. Była to znaczna na owe czasy suma. была|это|значительная|на|те|времена|сумма Это была значительная сумма на те времена. Uriadnik zgarnął ją w dłonie i dziękował. уриадник|он сгреб|её|в|руки|и|он благодарил Урядник собрал их в руки и благодарил.

Po chwili Wilmowski schował kwit. через|мгновение|Вильмовский|спрятал|квиток ||||квиток Через мгновение Вилмовский убрал расписку. Usiedli do śniadania. они сели|к|завтраку Они сели завтракать. Butelka nikołajewki szybko była opróżniona do połowy. бутылка|николаевки|быстро|она была|опустошена|до|половины Бутылка николаевки быстро была опустошена наполовину. Wilmowski zaledwie dotykał ustami kieliszka, za to uriadnik ochoczo spełniał toast za toastem. Вильмовский|едва|он касался|губами|бокала|за|это|уриадник|охотно|он выполнял|тост|за|тостом Вилмовский едва касался губами рюмки, зато уриадник охотно поднимал тост за тостом. Poranny posiłek trwał około dwóch godzin. утренний|прием пищи|он длился|около|двух|часов Утренний прием пищи длился около двух часов. Uriandik szeroko opowiadał o warunkach panujących w jego okręgu. Уриандик|широко|рассказывал|о|условиях|царящих|в|его|округе Уриандик широко рассказывал о условиях, царящих в его округе. Klął na Jakutów, którzy, przyjąwszy pozornie prawosławie, ukrywali w swoich jurtach szamanów i nienawidzili carskich urzędników. он ругал|на|якутов|которые|приняв|на вид|православие|они скрывали|в|своих|юртах|шаманов|и|они ненавидели|царских|чиновников Он ругал якутов, которые, приняв на вид православие, скрывали в своих юртах шаманов и ненавидели царских чиновников. Narzekał na kłopoty z zesłańcami pracującymi w kopalni złota oraz zarzucał władzom wojskowym opieszałość w wykonywaniu obowiązków. он жаловался|на|проблемы|с|ссыльными|работающими|в|шахте|золота|и|он обвинял|власти|военные|медлительность|в|выполнении|обязанностей Он жаловался на проблемы с ссыльными, работающими в золотой шахте, и обвинял военные власти в медлительности в выполнении обязанностей.

– Jak nazwisko? как|фамилия – Как фамилия?

– Zbigniew Karski – krótko odparł Wilmowski. Збигнев|Карский|коротко|ответил|Вильмовский – Збигнев Карский – коротко ответил Вилмовский.

– Tak, tak, pamiętam, osobiście czytałem wasz raport przesłany tu wraz z papierami więźnia. да|да|помню|лично|читал|ваш|отчет|отправленный|сюда|вместе|с|бумагами|заключенного – Да, да, помню, я лично читал ваш отчет, отправленный сюда вместе с бумагами заключенного. Podkreśliliście czerwonym ołówkiem: Niebezpieczny, wzywać do meldowania co trzeci dzień. вы подчеркнули|красным|карандашом|опасный|вызывать|к|докладыванию|каждые|третий|день ||||||звітності||| Вы подчеркнули красным карандашом: Опасный, вызывать для доклада каждые три дня.

Uriadnik zadowolony, naraz okazał niepokój. уриадник|довольный|вдруг|проявил|беспокойство Уриадник, довольный, вдруг проявил беспокойство.

– Może ważne, a może nie. – Может, это важно, а может, и нет. Sprawa dotyczy kogoś innego. Дело касается кого-то другого.

[138] Cyrulik – dawniej felczer, golibroda. Цирюльник|раньше|фельдшер|парикмахер [138] Цирюльник – раньше фельдшер, парикмахер.

[139] Cyrkuł – komisariat policji. комиссариат||полиции [139] Циркуль – полицейский участок.

– Gdzie mieszka zesłaniec? где|живет|ссыльный – Где живет ссыльный? – zapytał Wilmowski. спросил|Вильмовский – спросил Вилмовский.

– Jeśli tak, to sam pójdę do niego z waszym człowiekiem. |так|то|сам|я пойду|к|нему|с|вашим|человеком – Если так, то я сам пойду к нему с вашим человеком.

– Będę panu towarzyszył – zaproponował uriadnik. буду|вам|я буду сопровождать|он предложил|уриадник – Я буду сопровождать вас – предложил уриадник.

– To tutaj – odezwał się policjant. это|здесь|он заговорил|себя|полицейский – Это здесь – произнес полицейский. – Wejdę pierwszy, wasze wysokobłagorodje! я войду|первым|ваше|высокоблагородные – Я войду первым, ваше высокоблагородие! Proszę ostrożnie, pułap niski. пожалуйста|осторожно|потолок|низкий ||стеля (1)| Пожалуйста, осторожно, низкий потолок.

[140] Jak się czujecie? как|себя|вы чувствуете [140] Как вы себя чувствуете?

[141] Piękna dziewczyna. красивая|девушка [141] Красивая девушка.

PAR_TRANS:gpt-4o-mini=5.09 PAR_CWT:AvJ9dfk5=23.3 ru:AvJ9dfk5 openai.2025-02-07 ai_request(all=112 err=2.68%) translation(all=221 err=0.00%) cwt(all=1986 err=4.88%)