Antoni Lange - MIRANDA, Miranda 1/12

Miranda 1/12

Antoni Lange

Miranda

W samym początku roku 1919 wrócił Jan Podobłoczny z dalekiej a niedobrowolnej podróży przez morza i lądy. Zebraliśmy się na jego powitanie u naszych wspólnych znajomych, państwa W., gdzie też zatrzymała się żona p. Jana oraz jego dwoje dzieci, które przybyły z matką ze wsi, spod Nowego Dworu.

Oczywiście byliśmy ciekawi, co przeżył i co widział Jan Podobłoczny przez te cztery lata, gdyż wyjechał w roku 1915.

— Dawno nie byłem — zaczął Jan — w gronie osób tak miłych i bliskich, i dawno nie miałem tak serdecznej okazji do zwierzeń i wspomnień. Przebaczycie mi więc, jeżeli, wzruszony waszą życzliwością, będę może nawet za gadatliwy i nadużyję waszego zaciekawienia. Ale istotnie tak nadzwyczajne rzeczy spotkałem w podróży, że nie będę w stanie powstrzymać się, gdy mi wspomnienia tłoczyć się będą jedne na drugie.

Od roku 1915 nagle zaczęły mnie ścigać nieszczęścia: ale zaczynam wierzyć, że wszelkie cierpienie ukrywa w sobie tajemnicę jakiejś przyszłej nagrody. Jakoż za te przykrości, co mnie spotkały, zostałem sowicie wynagrodzony.

Początek moich nieszczęść jest bardzo banalny: w kwietniu 1915 roku siedziałem w kawiarni z pewnym znajomym i *najspokojniej* mówiliśmy o zdarzeniach ówczesnych. Umyślnie podkreślam że mówiliśmy *najspokojniej*, gdyż żadnej namiętności ani we mnie, ani w nim nie było. Prowadziliśmy spór: on dowodził, że Rosja wygra; ja zaś — że przegra.

Wykazywałem, że nie ma absolutnie nadziei, aby Rosja mogła mieć jakikolwiek sukces; dowodziłem matematycznie przez *a* plus *b*.

I otóż moja algebra nie podobała się jakiemuś sąsiadowi, na którego nie zwracałem uwagi.

Żandarm, wysłuchawszy tego wszystkiego, z wyszukaną grzecznością rzekł mi:

— Pożałujcie.

Cóż miałem robić? *Pożałowałem*. Słowem aresztowano mnie, a wkrótce potem znalazłem się w wagonie i jechałem w niewiadomym kierunku — na północo-wschód. Jakoż zostałem wysłany do Irkucka, a potem nad jezioro Bajkał, do miejscowości Li-cza-cheń.

Zarówno w więzieniu, jak i w drodze interesował mnie nie tyle mój własny los, ile jedna sprawa, którą się jak najżywiej zajmowałem w czasie, gdy cały świat był opętany wojną.

Z przyczyny wady w płucach zostałem uznany za niezdatnego do służby wojskowej i mogłem się oddać innym sprawom. Co do mojej rodziny, to wiedziałem, że jej byt jest zabezpieczony i że nic złego jej nie zagraża.

Jedyna sprawa, której, jadąc na wygnanie, żałowałem najwięcej, była to Miranda, osoba tak niepospolita, że drugiej istoty *ludzkiej* — takiej jak ona — spotkać mi się nie zdarzyło.

Pisałem do niej raz jeden, natychmiast po przyjeździe do Li-cza-cheń i po siedmiu tygodniach otrzymałem odpowiedź z Warszawy; ale potem już wiadomości od niej nie miałem. Da się to łatwo wytłumaczyć, gdyż w owym czasie Warszawę zajęli już Niemcy i oczywiście komunikacja listowa między Rosją a Europą centralną została przerwana.

Po powrocie pierwszą sprawą, jaką się zająłem, było poszukiwanie Mirandy: w Warszawie jej nie ma, o czym się dowiedziałem, jak to wam opowiem niezadługo, ale zacząłem starania, by ją odnaleźć w Niemczech albo Anglii. Ponieważ Miranda (właściwe nazwisko Ketty Douglas) była z pochodzenia Szkotką, Niemcy ją zaaresztowali i gdzieś zesłali do Niemiec na pobyt jako obywatelkę z państw nieprzyjacielskich.

Miranda było to medium tak niepospolite, że historia naszych badań psychofizycznych zna ledwie kilka osobników tego rodzaju.

Mianowicie w jej obecności rozwijała się najdoskonalsza, jaką można sobie wyobrazić, materializacja ciała astralnego w postać ludzką. Można powiedzieć, że była to ta sama Miranda, tylko jakby w edycji ulepszonej. Miranda była nieładna, jej astral wprost cudowny.

Widmo przybierało formy tak cieleśnie skondensowane, że czułeś bicie jej serca, uderzenia pulsów, tętnienie krwi. Temperatura ciała wizji była niższa od ludzkiej, ale bardzo wysoka. Płynął też od niej dziwny zapach: jakby mięszanina woni fijołków i wilgotnej ziemi.

Ale to wszystko jest rzeczą drugorzędną: najważniejszą jest sprawa taka. Od dawna już zajmując się mediumizmem, stworzyłem sobie teorię, do której zresztą samoistnie doszedł badacz węgierski Taratori, że mianowicie *materializacja widma odbywa się kosztem dematerializacji medium*.

Widmo (które nosiło imię *Lenora*) nie zawsze bywało równie całkowite. Czasami ledwie widoczne; czasami jednak pełne, precyzyjnie wykończone, od stóp do głów. I trwałość zjawy bywała niejednakowa: czasami po paru minutach znikała, czasami krążyła śród nas ćwierć godziny z górą.

Owóż, o ile Lenora była doskonale zmaterializowana, o tyle u Mirandy dawało się zauważyć zjawisko tego rodzaju, że znikały jej nogi lub ręce, albo inna część ciała (wyjąwszy głowy i tułowia). Znikały: po prostu na miejscu rąk czy nóg zjawiła się próżnia; suknia opadała, jakby żadne ciało się pod nią nie ukrywało, co istotnie zostało dokładnie stwierdzone. Z chwilą, gdy widmo się rozpływało, nogi Mirandy, że tak powiem, wracały na swoje miejsce.

Na dwa miesiące przed moim aresztowaniem mieliśmy zjawę wyjątkowo doskonałą. Lenora *mówiła*; powiedziała tylko te słowa: „Jeszcze nie teraz”. Co prawda, nikt nie rozumiał, do czego to się może stosować, ale rzecz najważniejsza, że głos jej słyszeliśmy, głos wcale różny od głosu Mirandy. Po czym uderzyła kilka razy w struny gitary, która była w pokoju — i zagrała kilka tonów bardzo pięknej melodii.

Miranda miała silne poty i kilka razy żądała wody do picia; pani Z. i pani T. pospieszyły ku niej i przekonały się, że Miranda nie ma ani rąk ani nóg — i zaledwie trzyma się na krześle. Wyraz strasznego cierpienia był na jej twarzy: widmo krążyło między nami blisko dwadzieścia minut. Medium zaczęło naraz bardzo ciężko dyszeć i zawołało:

— Ratunku! Ginę — umieram!

Jednocześnie Lenora zniknęła. Medium się uspokoiło. Nogi i ręce ukazały się na nowo. Zapaliliśmy mocne światło: medium siedziało blade jak trup. Miranda — po tym seansie — była bardzo wycieńczona — i przeczuwałem, że będzie musiała dwa-trzy miesiące odpoczywać. Właśnie mijał już drugi miesiąc i Miranda nabierała sił i zdrowia.

Gotowałem się do nowego seansu: tym razem, wyznaję, miałem pomysł szatański. Chciałem dematerializację medium doprowadzić do ostateczności, a widmo Lenory utrwalić na czas dłuższy: przynajmniej na sześć godzin!

Co będzie wówczas? Czym się stanie medium? Czy zniknie zupełnie, czy też jakaś jego cząstka zostanie? A jeżeli medium zniknie — czy powróci na ziemię, czy nie powróci? Czy serce Mirandy tę przemianę wytrzyma? Jak będzie wyglądało trwanie Lenory? Jak się astral będzie zachowywać? itd.

Były to problematy, które rozważałem sam ze sobą, gdyż tej tajemnicy nikomu nie chciałem powierzyć. Jedyny człowiek, któremu bym ośmielił się ten plan odsłonić, był to Paracels Nirwid, nasz kolega, którego znaliście prawie wszyscy.

Człowiek ten doszedł być może do ostatecznej granicy naszej wiedzy o naturze i materii; do granicy, gdzie się Byt przelewa w Niebyt i vice versa. Odkrył on zasadniczy pierwiastek, z którego całe istnienie się składa — i nazwał go Nirwidium.

Dziwne to ciało niczym innym właściwie nie jest, jeno punktem bezwymiarowym, czymś zupełnie bezcielesnym i niematerialnym: atom doprowadzony do swej ostatecznej i rzeczywistej niepodzielności. Jest to owa Nicość pierwotna, z której Bóg stworzył świat. Nauka — jak wiemy — nie przyjęła na razie teorii Nirwida i przeczy istnieniu Nirwidium, ale ściśle biorąc jest na drodze ku jej uznaniu.

Na nieszczęście Nirwid w roku 1912 tragiczną śmiercią zginął w Paryżu, jako ofiara swych badań naukowych. Nie mogłem mu więc o tym powiedzieć: i nie mówiłbym o tym wcale, gdyby nie to, że w podróży swojej natrafiłem na kraj, gdzie Nirwidium jest znane — zarówno teoretycznie, jak i praktycznie.

Również i Mirandzie nic nie mówiłem, gdyż zapewne na ten eksperyment nigdy by się nie zgodziła, a trzeba dodać, że nasze medium było zawsze przytomne i nie wpadało nigdy w katalepsję.

Tak więc sam w sobie gryzłem tę tajemnicę, gdy oto naraz znalazłem się w Li-cza-cheń nad jeziorem Bajkalskim lub jak miejscowa ludność mówi: Dalaj-Nor (święte morze).

Li-cza-cheń leży nad Irkutem w miejscu, gdzie ta rzeka wpada do Bajkału; leży u stóp wysokich, 1000–2000 metrów liczących gór Chamar-Dabon, porośniętych jodłą i świerkiem.

W jeziorze są foki, a nadto liczne gatunki ryb, jak przeważnie: jesiotry, łososie i sumy; liczne też napotyka się ptactwo, jak mewy, czajki, dzikie kaczki, żurawie, rybitwy itd.

Przyjechałem tam w maju, kiedy się zaczynało lato i było bardzo gorąco. We wrześniu zaczęły się mrozy, a w listopadzie i rzeka i jezioro pokryły się lodem. Sprawiłem sobie dobre futro niedźwiedzie i zauważyłem, że zima tutejsza, mroźna, ale równa i jednostajna, ma dla mnie skutki dobroczynne.

Sztuki oddychania nauczył mnie mój gospodarz, u którego władza wyznaczyła mi kwaterę.

Li-cza-cheń jest to raczej wieś niż miasteczko. Mieszkańcy są pochodzenia mongolskiego, wyznają wiarę buddyjską podług nauki Lamy tybetańskiego i ogólnie zowią ich „Lamaici”.

Jednakże z dawnej wiary pogańskiej pozostało w ich obyczajach niejedno, jak np. łączność urzędu kapłańskiego z czarnoksięstwem; przy czym talent czarnoksięski rozwija się tu również pod wpływem nauki jogów indyjskich, która wprowadziła do ich praktyk pewne metody psychiczne, dawnym szamanom nieznane.

Mój gospodarz był właśnie arcykapłanem naszego osiedla.

Wyznać muszę, że rzadko się napotyka ludzi tak zacnych i czystych, tak bezinteresownych i życzliwych jak moi Lamaici z Li-cza-cheń.

Są to zresztą ludzie prości i nieoświeceni. Ich pojęcia o budowie państwa i polityce są arcynaiwne. Panowanie Mikołaja II uważają za bardzo nieszczęśliwe. Cesarz źle rządzi i dlatego krowy mało mleka dają. Przez parę lat ostatnich susza wypaliła trawę na pastwiskach i krowy miały nie dość pożywienia. Zarówno tę szuszę jak i brak mleka Lamaici przypisywali złym rządom cesarza Mikołaja.

O wojnie wiedzieli, ale mało ich obchodziła: była tak daleko! Gazet nie czytywali; od czasu do czasu tylko jakieś wieści dopływały do nas. Głównie interesują ich krowy, rybołówstwo, a także polowanie na ptaki, lisy, niedźwiedzie. Chaty budują z drzewa i gaolanu; sadzą żyto i jęczmień, które tu się nieźle udają. Mają stare pieśni o bogach i bohaterach, a nadto kapłanów, którzy umieją robić cuda.

Mój gospodarz — człowiek bardzo czcigodny — był, jak mówiliśmy, kapłanem, a zarazem przechowywał tradycje dawnych szamanów-czarowników. Był on sędzią w sprawach kryminalnych; dawał śluby, błogosławił nowo narodzonych, grzebał umarłych. Przepowiadał przyszłość, wywoływał deszcze, odpędzał burze i pioruny, odnajdywał zaginione krowy albo rzeczy ukradzione; wypędzał diabła z opętanych, leczył choroby podług systemu lekarzy tybetańskich, zwanego żud-szi. Wywoływał umarłych i rozmawiał za ich pośrednictwem z najwyższym Buddą.

Była to bardzo poważna władza moralna i społeczna w naszej miejscowości i nawet przedstawiciele rządu rosyjskiego z nim się liczyli, a niższe stopnie nawet porady u niego szukały.

Z gospodarzem moim zaprzyjaźniłem się wielce i nieraz gadaliśmy o zjawach, jakie on widywał lub wywoływał. Szaman dziwił się, skąd ja znam jego tajemnice i uważał mnie za wielkiego czarownika.

W istocie sztuka mediumiczna była po wszystkie czasy i we wszystkich krajach jedna i ta sama — i stąd jest wielkie podobieństwo procedury i zjawisk. Europa tylko zarzuciła tę sztukę, gdyż inną poszła drogą, ale teraz i ona do niej powraca — przy tym z zasobem większym wiedzy pozytywnej.

Przyglądając się praktykom szamana przekonałem się, że jest on naraz i magnetyzerem, i medium: na tym polega jego siła.

Mnie głównie zastanawiał problemat, czy u mego szamana w czasie transu przy materializacji widma odbywa się dematerializacja ciała, jak to było u Mirandy. Oczywiście nic mu o tym nie mówiłem, ale rzecz obserwowałem.

W czasie katalepsji szamana ukazywało się widmo, które przemawiało językiem mongolskim, bardzo mało mi znanym, tak że nic go nie rozumiałem. Kilka razy, jakby z ogromnym trudem, duch mówił po polsku. Powiedział mi raz: „Warszawę zajęli Niemcy.” Innym razem mi powiedział: „Mirandę wywieźli (Niemcy) do Mmmburga.” Nazwę miasta wybełkotał niewyraźnie.

Owóż u mego szamana dematerializacja odbywała się, ale w stopniu bardzo nieznacznym. Mianowicie jego ręce i nogi stawały się nieco szczuplejsze niż w stanie normalnym, ale nie znikały, jak u Mirandy.

Byłoby rzeczą nader cenną zważyć ciężar szamana w czasie jawy i w czasie transu, ale niestety nie miałem odpowiedniej wagi.

Miranda 1/12 Miranda 1/12 Miranda 1/12 Miranda Міранда Miranda 1/12 Μιράντα 1/12 Miranda 1/12 Miranda 1/12 Miranda 1/12 Miranda 1/12 Miranda 1/12 Миранда 1/12 Міранда 1/12 Miranda 1/12

Antoni Lange Antoni Lange|Lange Antoni|Lange Антоні|Антоні Ланге Antoni Lange Antoni Lange

Miranda Miranda rights Miranda Міранда Miranda Miranda

W samym początku roku 1919 wrócił Jan Podobłoczny z dalekiej a niedobrowolnej podróży przez morza i lądy. ||||||Подоблочный||далекой|||||||земли in|very beginning of|beginning|year|returned|John|Skyward|from|distant|and|involuntary|journey|across|seas|at the beginning|lands No|próprio|início|ano|voltou|Jan|Podobłoczny|de|longa|e|não voluntária|viagem|através de|mares|e|terras ||||zurückgekehrt||Podobłoczny||fernen||unfreiwilligen|||seas||Länder |||||||||||||||karalar ||||||Піднебесний||||недобровільної|||моря||землі Gleich zu Beginn des Jahres 1919 kehrte Jan Podobloczny von einer langen und unfreiwilligen Reise über Meer und Land zurück. In the very beginning of 1919 Jan Podobłoczny returned from a distant and involuntary journey through the sea and land. Au tout début de 1919, Jan Podobłoczny revenait d'un voyage lointain et involontaire à travers la mer et la terre. На самому початку 1919 року Ян Подоблочний повернувся з довгої і вимушеної подорожі морями і сушею. No início do ano de 1919, Jan Podobłoczny voltou de uma longa e involuntária viagem por mares e terras. Zebraliśmy się na jego powitanie u naszych wspólnych znajomych, państwa W., gdzie też zatrzymała się żona p. Jana oraz jego dwoje dzieci, które przybyły z matką ze wsi, spod Nowego Dworu. Мы собрались|||||||||||||остановилась||||||||||||||||Нового|Двора Wir versammelten uns||||Begrüßung|||gemeinsamen||||||untergekommen ist|sie|die Frau||||||||angekommen sind||mother||vom Dorf|aus der Nähe von|New|Hof "We gathered"|ourselves|to|his|welcome reception|at|our mutual friends|mutual|mutual friends' house|Mr. and Mrs.|W. family|where|"also"|stayed|gather|wife|we gathered|John's|and|his|two children|children|which|arrived with mother|we gathered|with their mother|that|village, near Nowy Dwór|from near|New Dwór area|New Manor Nos reunimos|reflexivo|para|sua|recepção|na|nossos|comuns|amigos|Sr e Sra|W|onde|também|ficou|reflexivo|esposa|Sr||e|seus|duas|crianças|que|chegaram|com|mãe|da|aldeia|perto de|Novo|Dwor зібралися||||привітання|||||||||||||||||||||||села|||Нового Двору Wir versammelten uns, um ihn im Haus unserer gemeinsamen Freunde, Herrn und Frau W., zu begrüßen, wo auch die Frau von Herrn John und seine beiden Kinder, die mit ihrer Mutter aus dem Dorf, aus der Nähe von Nowy Dwor, gekommen waren, wohnten. We gathered to greet him with our mutual friends, W., where also the wife of Jan and his two children who came with their mother from the village, from Nowy Dwór, stayed. Nous nous sommes réunis pour l'accueillir chez nos amis communs, W., où est également restée la femme de Jan et ses deux enfants, venus de Nowy Dwór avec leur mère du village. Ми зібралися, щоб привітати його в будинку наших спільних друзів, пана і пані В., де також перебувала дружина пана Джона і двоє його дітей, які приїхали з матір'ю з села, з-під Нового Двору. Nos reunimos para recebê-lo na casa de nossos amigos em comum, os senhores W., onde também se hospedou a esposa do senhor Jan e seus dois filhos, que vieram com a mãe da aldeia, perto de Nowy Dwór.

Oczywiście byliśmy ciekawi, co przeżył i co widział Jan Podobłoczny przez te cztery lata, gdyż wyjechał w roku 1915. ||neugierig||erlebte|||||Podobłoczny|||||denn|er ist gefahren|| "Of course"|we|curious about|what|experienced|in|what|"saw"||Sky-high|during through||four years|years|because|left||year ||||||||||||||оскільки||| Claro|estávamos|curiosos|o que|sobreviveu|e|o que|viu|Jan|Podobłoczny|durante|esses|quatro|anos|pois|saiu|em|ano Natürlich waren wir neugierig darauf zu erfahren, was Jan Podobloczny in diesen vier Jahren erlebt und gesehen hatte, als er 1915 abreiste. Of course, we were curious about what Jan Podobłoczny experienced and saw during those four years, because he left in 1915. Bien sûr, nous étions curieux de savoir ce que Jan Podobłoczny avait vécu et vécu au cours de ces quatre années, car il était parti en 1915. Конечно, нам было интересно узнать, что пережил и увидел Ян Подоблочный за эти четыре года, ведь он уехал в 1915 году. Звичайно, нам було цікаво дізнатися, що пережив і побачив Ян Подоблочний за ці чотири роки, адже він поїхав у 1915 році. Claro que estávamos curiosos sobre o que Jan Podobłoczny viveu e viu durante esses quatro anos, já que ele saiu em 1915.

— Dawno nie byłem — zaczął Jan — w gronie osób tak miłych i bliskich, i dawno nie miałem tak serdecznej okazji do zwierzeń i wspomnień. ||||||||||||||||||||откровений|| ||||||im Kreise|||netten||||||||herzlichen|||Geständnisse||Erinnerungen "A long time"|not|"I was"|began|"John"|in|circle of people|people|so|nice||dear to me||"a long time"|not|had||heartfelt|opportunity|for|confidences||memories ||||||колі друзів|||приємних|||||||||||зізнань||спогадів Há muito tempo|não|estive|começou|Jan|em|grupo|de pessoas|tão|agradáveis|e|próximas|e|há muito tempo|não|tive|tão|sincera|oportunidade|de|desabafos|e|recordações - Ich war schon lange nicht mehr - begann Jan - in einer so netten und nahen Gruppe von Menschen, und ich hatte lange keine so herzliche Gelegenheit, mich anzuvertrauen und zu erinnern. - It's been a long time - Jan began - among people so nice and close, and I haven't had such a cordial occasion for confessions and memories for a long time. - Je ne suis plus depuis longtemps - commença Jan - parmi des gens si gentils et si proches, et pendant longtemps je n'ai pas eu une occasion aussi cordiale de me confier et de me souvenir. - "Давно я не був, - почав Ян, - в компанії таких добрих і близьких людей, і давно не мав такої щирої можливості довіритися і згадати. — Há muito tempo não estive — começou Jan — em meio a pessoas tão agradáveis e próximas, e há muito tempo não tive uma oportunidade tão calorosa para confidências e recordações. Przebaczycie mi więc, jeżeli, wzruszony waszą życzliwością, będę może nawet za gadatliwy i nadużyję waszego zaciekawienia. прощаете||||взволновался|вашей|доброжелательностью|||||болтливый||недостаточно|вашего|любопытства Verzeiht|mir|||gerührt von|your|Freundlichkeit|||||geschwätzig||missbrauche||Neugierde You will forgive|me|"therefore"|if|moved|your|kindness|"I will be"||"even"|too|talkative||take advantage of|"your"|curiosity Perdoarão|me|então|se|emocionado|sua|bondade|eu serei|talvez|até|excessivamente|falador|e|abusarei|sua|curiosidade Вибачите||||зворушений||добротою|||||балакучий||зловживатиму||цікавості Sie werden mir also verzeihen, wenn ich, gerührt von Ihrer Freundlichkeit, vielleicht sogar zu gesprächig bin und Ihre Neugierde missbrauche. So you will forgive me if, touched by your kindness, I might even be too talkative and abuse your curiosity. Donc, vous me pardonnerez si, touché par votre gentillesse, je peux même être trop bavard et abuser de votre curiosité. Поэтому вы простите меня, если, тронутый вашей добротой, я, возможно, буду слишком разговорчив и злоупотреблю вашим любопытством. Тож вибачте мені, якщо, зворушений вашою добротою, я, можливо, навіть занадто балакучий і зловживаю вашою допитливістю. Portanto, perdoem-me se, emocionado pela sua bondade, eu talvez me torne até falador demais e abuse da sua curiosidade. Ale istotnie tak nadzwyczajne rzeczy spotkałem w podróży, że nie będę w stanie powstrzymać się, gdy mi wspomnienia tłoczyć się będą jedne na drugie. |действительно||необычные|||||||||||||||тесниться||||| |tatsächlich||außergewöhnliche||||||||||sich zurückhalten||||Erinnerungen|drängen sich||werden|eine||other |indeed|such|extraordinary|extraordinary things|I encountered||journey||not|I will be||be able to|hold back|myself||to me|memories crowding in|crowd|myself|will|one upon another||one another |дійсно||незвичайні||||||||||стримати себе|||||навалюватися||||| Mas|de fato|tão|extraordinárias|coisas|encontrei|na|viagem|que|não|eu estarei|em|condição|conter|a mim mesmo|quando|me|memórias|se empurrar|a|estarão|uma|sobre|outra Aber in der Tat habe ich auf der Reise so viele außergewöhnliche Dinge erlebt, dass ich nicht in der Lage sein werde, mich zu beherrschen, wenn sich meine Erinnerungen aneinander reihen. But in fact, I have encountered such extraordinary things in my travels that I will not be able to help myself as my memories crowd one another. Mais j'ai rencontré des choses si extraordinaires au cours d'un voyage que je ne pourrai pas m'arrêter quand mes souvenirs sont entassés. Але справді, під час подорожі я зіткнувся з такими надзвичайними речами, що я не зможу стриматись, коли спогади нахлинуть один на одного. Mas, de fato, encontrei coisas tão extraordinárias em minha viagem que não conseguirei me conter quando as memórias começarem a se sobrepor umas às outras.

Od roku 1915 nagle zaczęły mnie ścigać nieszczęścia: ale zaczynam wierzyć, że wszelkie cierpienie ukrywa w sobie tajemnicę jakiejś przyszłej nagrody. |||||преследовать|несчастья|||верить|||страдание||||||будущей| |||begannen||verfolgen|Unglücke|||glauben||jegliche|Leiden|verbirgt in sich|||Geheimnis|einer gewissen|zukünftigen|Belohnung from||"suddenly"|began to|"me"|pursue|misfortunes||"I begin"|believe||all|suffering|"conceals"||"in itself"|mystery|some future|future|rewards ||раптово|||переслідувати|нещастя переслідувати|||вірити||будь-яке|страждання|приховує в собі|||таємницю||майбутньої| Desde|ano||começaram|me|perseguir|infortúnios|mas|começo|a crer|que|todo|sofrimento|esconde|em|si mesmo|um mistério|de algum|futuro|recompensa Seit 1915 bin ich plötzlich vom Unglück verfolgt worden: aber ich beginne zu glauben, dass alles Leid das Geheimnis einer zukünftigen Belohnung birgt. From 1915 on, misfortunes suddenly began to pursue me: but I am beginning to believe that all suffering hides the secret of some future reward. À partir de 1915, le malheur a commencé à me chasser; mais je commence à croire que toute souffrance cache le secret d'une récompense future. З 1915 року мене несподівано переслідують нещастя: але я починаю вірити, що всі страждання приховують у собі таємницю якоїсь майбутньої винагороди. Desde 1915, de repente, as desgraças começaram a me perseguir: mas começo a acreditar que todo sofrimento esconde em si o mistério de alguma recompensa futura. Jakoż za te przykrości, co mnie spotkały, zostałem sowicie wynagrodzony. как|||неприятности|||||щедро| "As indeed"|for||troubles|that|me|befell|I was|generously|rewarded pois|por|essas|tristezas|które|me|atingiram|fui|generosamente|recompensado So it is|||Unannehmlichkeiten|||||reichlich|belohnt Gerçekten||||||||| Як же|||неприємності||||був винагороджений|щедро|винагороджений Ich bin für die Ärgernisse, die ich erlitten habe, reichlich belohnt worden. In fact, I was well rewarded for the unpleasantness that happened to me. En fait, pour ces désagréments qui m'est arrivé, j'ai été richement récompensé. Я був щедро винагороджений за прикрощі, яких зазнав. Assim, por essas tristezas que me aconteceram, fui generosamente recompensado.

Początek moich nieszczęść jest bardzo banalny: w kwietniu 1915 roku siedziałem w kawiarni z pewnym znajomym i *najspokojniej* mówiliśmy o zdarzeniach ówczesnych. ||несчастий|||||апреле|||||||||самым спокойным образом|||событиях|тогдашних ||Unglück|||banal||im April ||saß ich||||einem gewissen|Bekannten||ganz ruhig|||Ereignissen der Zeit|damaligen Ereignissen The beginning||misfortunes|||trivial||"in April"||I was sitting||café||a certain|acquaintance||most calmly|we were talking||events of the time|of that time |||||банальний|||||||||||найспокійніше|||подіях того часу|того часу O início|meus|infortúnios|é|muito|banal|em|abril|ano|eu estava sentado|em|cafeteria|com||amigo|e|da maneira mais tranquila|nós falávamos|sobre|eventos|da época Der Beginn meiner Missgeschicke ist sehr banal: Im April 1915 saß ich mit einem Bekannten in einem Café und wir unterhielten uns *fast* über die Ereignisse des Tages. The beginning of my misfortunes is very banal: in April 1915 I was sitting in a cafe with a friend and we * most calmly * talked about the events of that time. Le début de mes malheurs est très banal: en avril 1915, j'étais assis dans un café avec un ami et * très calmement *, nous parlions des événements de cette époque. Початок моїх пригод дуже банальний: у квітні 1915 року я сидів у кафе з другом і ми "майже" обговорювали події дня. O início das minhas desgraças é muito banal: em abril de 1915, eu estava em um café com um conhecido e *tranquilamente* falávamos sobre os eventos da época. Umyślnie podkreślam że mówiliśmy *najspokojniej*, gdyż żadnej namiętności ani we mnie, ani w nim nie było. |||||||страсти|||||||| Absichtlich|Ich betone absichtlich|||ganz ruhig||keine|Leidenschaft|||||||| Deliberately|I emphasize||we were speaking|most calmly|because|"no"|passion or emotion|"nor in"||"in me"|nor||him|not| Intencionalmente|enfatizo|que|falamos|da maneira mais calma|pois|nenhuma|paixão|nem|em|mim|nem|em|ele|não|estava Навмисно|наголошую||||оскільки|жодної|пристрасті|||||||| Ich betone absichtlich, dass wir *fast* gesprochen haben, denn es gab weder in mir noch in ihm Leidenschaft. I deliberately emphasize that we spoke * most calmly *, because there was no passion in me or in him. J'insiste délibérément sur le fait que nous avons parlé «calmement», car il n'y avait pas de passion en moi ni en lui. Я навмисно підкреслюю, що ми говорили "майже", бо не було ніякої пристрасті ні в мене, ні в нього. Ressalto intencionalmente que falamos *da maneira mais calma*, pois não havia paixão nem em mim, nem nele. Prowadziliśmy spór: on dowodził, że Rosja wygra; ja zaś — że przegra. ||||||||||проиграет Wir führten|Streit||behauptete||Russland|gewinnen wird||hingegen||verlieren wird We had|dispute||argued||Russia|win||"whereas"||will lose Nós conduzimos|disputa|ele|argumentou|que|Rússia|vencerá|eu|por outro lado|que|perderá Вели|суперечка||доводив|||||натомість||програє Wir hatten einen Streit: Er argumentierte, dass Russland gewinnen würde, ich argumentierte, dass es verlieren würde. We had a dispute: he argued that Russia would win; and me - that he will lose. Nous discutions: il a soutenu que la Russie gagnerait; et moi - qu'il va perdre. Ми посперечалися: він стверджував, що Росія переможе, я стверджував, що вона програє. Tivemos uma disputa: ele argumentava que a Rússia venceria; eu, por outro lado, que perderia.

Wykazywałem, że nie ma absolutnie nadziei, aby Rosja mogła mieć jakikolwiek sukces; dowodziłem matematycznie przez *a* plus *b*. ||||||||||какой-либо||||||| Ich zeigte|||||Hoffnung|durch||||irgendeinen||führte den Beweis|mathematisch|||| I demonstrated|||"there is no"|absolutely|hope|"in order to"||could||any kind of|success|I proved|mathematically|"by means of"||| Eu demonstrei|que|não|há|absolutamente|esperança|para que|Rússia|pudesse|ter|qualquer|sucesso|Eu provei|matematicamente|por|a|mais|b Доводив||||||||||будь-який||доводив||||| Ich habe gezeigt, dass es absolut keine Hoffnung gab, dass Russland Erfolg haben könnte; ich habe es mathematisch durch *a* plus *b* bewiesen. I have demonstrated that there is absolutely no hope that Russia would have any success; I proved mathematically with * a * plus * b *. J'ai montré qu'il n'y avait absolument aucun espoir de succès pour la Russie; J'ai commandé mathématiquement par * a * plus * b *. Я показав, що немає жодної надії на те, що Росія може досягти успіху; я довів це математично: *a* плюс *b*. Eu mostrava que não havia absolutamente nenhuma esperança de que a Rússia pudesse ter qualquer sucesso; eu argumentava matematicamente por *a* mais *b*.

I otóż moja algebra nie podobała się jakiemuś sąsiadowi, na którego nie zwracałem uwagi. |так вот|||||||соседу||||обращал| |nun ja|meine|Algebra||||irgendeinem|Nachbarn||||| |well|my|my algebra||liked||some kind of|neighbor||"whom"||paid attention to|attention |отже||алгебра|||||сусіду||||звертав увагу|уваги Eu|bem|minha|álgebra|não|agradou|a|a algum|vizinho|em|quem|não|prestava|atenção Und nun ja, meine Algebra hat einem Nachbarn, den ich nicht beachtet habe, nicht gefallen. Well, my algebra didn't like a neighbor I didn't pay attention to. Et donc mon algèbre ne plaisait pas à un voisin auquel je ne faisais pas attention. І ось, моя алгебра не сподобалася якомусь сусідові, на якого я не звертав уваги. E, de fato, minha álgebra não agradava a algum vizinho, a quem não prestava atenção.

Ten, widać dobrze zorientowany sąsiad, nagle wyszedł, ale wkrótce powrócił w towarzystwie żandarma i, wskazując moją osobę, oświadczył, że ja wygłaszałem opinie szkodliwe dla armii rosyjskiej i dla państwa, że jestem „porażeniec”, że wróżę pogrom Rosji itd. ||||||||||||||указывая|||заявил||||||||||||||поражённый||вырожу||| |man sieht|gut|kundig|Nachbar||ausging|||zurückkehrte||in Begleitung von|Gendarm||auf mich zeigend|||erklärte|||äußerte||schädlich für||||||dem Staat|||Schwachsinniger||prophezeie|Niederlage|| this|"apparently"|well-informed|well-informed|neighbor|suddenly|went out||soon|returned||company of|gendarme||pointing to||my person|declared|||was expressing|harmful opinions|harmful||army|Russian army|||the state||I am|"defeatist"||foretell|defeat|Russia's defeat|etc |видно|||сусід||вийшов|||повернувся||компанії|жандарма||вказуючи на|||заявив|||виголошував|думки|шкідливі|||||||||паралізований||віщую|погром Росії|| Esse|claramente|bem|orientado|vizinho|de repente|saiu|mas|em breve|voltou|em|companhia|gendarme|e|apontando|minha|pessoa|declarou|que|eu|proferia|opiniões|prejudiciais|para|exército|russo|e|para|estado|que|sou|deficiente|que|prevejo|massacre|da Rússia|etc Dieser offenbar gut informierte Nachbar verließ abrupt das Haus, kehrte aber bald darauf in Begleitung eines Gendarmen zurück und erklärte unter Hinweis auf mich, dass ich für die russische Armee und den Staat schädliche Äußerungen mache, dass ich ein "Schwächling" sei, dass ich das Pogrom von Russland vorhersage usw. This, you can see a well-informed neighbor, suddenly left, but soon returned accompanied by a gendarme and, pointing to me, declared that I was making opinions harmful to the Russian army and to the state, that I was a "paralytic", that I bode a pogrom against Russia, etc. Ce voisin apparemment bien informé est parti soudainement, mais est rapidement revenu en compagnie d'un gendarme et, montrant ma personne, a déclaré que je transmettais des opinions préjudiciables à l'armée russe et à l'État, que j'étais un "paralysant", que je prédisais le pogrom de la Russie, etc. Цей, очевидно, добре поінформований сусід, різко пішов, але незабаром повернувся у супроводі жандарма і, вказуючи на мене, заявив, що я роблю заяви, які шкодять російській армії і державі, що я "паралітик", що я передрікаю погром Росії і так далі. Esse vizinho, que claramente estava bem informado, saiu de repente, mas logo voltou na companhia de um gendarme e, apontando para mim, declarou que eu havia expressado opiniões prejudiciais ao exército russo e ao estado, que eu era um "deficiente", que eu previa a destruição da Rússia, etc.

Żandarm, wysłuchawszy tego wszystkiego, z wyszukaną grzecznością rzekł mi: Жандарм|||||изысканной|вежливостью|| Gendarm|angehört habend||||mit ausgesuchter|Höflichkeit|sagte zu mir| Gendarme|having listened to||all of it||elaborate|"courtesy"|said to me| O gendarme|ouvindo|isso|tudo|com|requintada|cortesia|disse|a mim Жандарм|||||вишуканою|ввічливістю|сказав мені| Der Gendarm, der das alles gehört hatte, sagte mit vorzüglicher Höflichkeit zu mir: The gendarme, having heard all this, said to me with exquisite politeness: Après avoir entendu tout cela, le gendarme dit avec une politesse sophistiquée: Жандарм, вислухавши все це, сказав мені з вишуканою ввічливістю: O gendarme, ouvindo tudo isso, disse-me com uma cortesia refinada:

— Pożałujcie. пожалейте — Bereut es. Have mercy. Lamentem Пожалійте. - Bedauern. - Regret it. - le regretter - Жаль. — Lamentem.

Cóż miałem robić? Nun ja|| What else|was I to|to do Bem|tinha|fazer Що ж|| What was I supposed to do? Qu'est-ce que j'étais supposé faire? Що мені було робити? O que eu poderia fazer? *Pożałowałem*. пожалел Ich bereute es. I regretted it. Eu me arrependi Пошкодував. I * regretted it *. * * Regrette. *Мені шкода. *Arrependi-me*. Słowem aresztowano mnie, a wkrótce potem znalazłem się w wagonie i jechałem w niewiadomym kierunku — na północo-wschód. Wort|haben festgenommen|||bald darauf|dann|befand mich|||Wagen||||unbekannten|Richtung||Nordost|Nordosten "In short"|arrested|||soon after||found myself|||carriage||was traveling||unknown|direction||north-east|northeast |||||||||||їхав|||||північний схід|схід Palavra|prenderam|me|e|logo|depois|me encontrei|reflexivo|em|vagão|e|eu estava indo|em|desconhecido|direção|para|| Kurzum, ich wurde verhaftet, und bald darauf fand ich mich in einem Wagen wieder, der in eine unbekannte Richtung fuhr - nach Nordosten. In a word, I was arrested, and shortly afterwards I found myself in the wagon and was going in an unknown direction - to the north-east. En un mot, j'ai été arrêté et peu de temps après, je me suis retrouvé dans un wagon et j'ai conduit dans une direction inconnue - au nord-est. Одним словом, мене заарештували, а невдовзі я опинився у вагоні і їхав у невідомому напрямку - на північний схід. Com a palavra, fui preso e logo depois me encontrei em um vagão, indo em direção desconhecida — para o nordeste. Jakoż zostałem wysłany do Irkucka, a potem nad jezioro Bajkał, do miejscowości Li-cza-cheń. как||||Иркутск|||||Байкал||||Li|Чехень |geschickt|gesandt||Irkutsk|||an das|See|Baikalsee||Ortschaft||| As it happened|I was sent|sent||Irkutsk||"then"|by|lake|Lake Baikal||locality|Li-cza-cheń|Li-cza-cheń|Li-cza-cheń Como|fui|enviado|para|Irkutsk|e|depois|ao|lago|Baikal|para|localidade||| Отже|був відправлений|||Іркутськ|||||Байкал|||Лі-ча-хень|Лі-ча-хень|Лі-ча-хень So wurde ich nach Irkutsk und dann an den Baikalsee in die Stadt Li-cha-chen geschickt. After all, I was sent to Irkutsk, and then to Lake Baikal, to the village of Licha-cheń. Jakoż J'ai été envoyé à Irkoutsk, puis au lac Baïkal, dans la ville de Li-cza-cheń. Fui enviado para Irkutsk e depois para o lago Baikal, para a localidade de Li-chá-chen.

Zarówno w więzieniu, jak i w drodze interesował mnie nie tyle mój własny los, ile jedna sprawa, którą się jak najżywiej zajmowałem w czasie, gdy cały świat był opętany wojną. как||тюрьме||||дороге||||||||||||||||||||||опьянённый| Sowohl||im Gefängnis||||auf dem Weg|interessierte|||Stil|mein|eigenen|Schicksal|||||||am lebhaftesten|beschäftigte mich mit|||||||besessen von Krieg|Krieg "Both"|"in"|"in prison"|"as well as"|||on the way|interested||not|so much||own|fate|but|one particular matter|matter|"which"|||as vividly as possible|I was engaged||||the whole|whole world||possessed|war Tanto|em|prisão|como|e|em|caminho|interessava|me|não|tanto|meu|próprio|destino|mas|uma|questão|a qual|se|o mais|vivamente|ocupava|em||quando|todo|mundo|estava|possuído|pela guerra Як у||в'язниці|||||||||||доля|||||||якнайжвавіше|займався|||||||одержимий| Sowohl im Gefängnis als auch auf der Straße interessierte ich mich nicht so sehr für mein eigenes Schicksal, sondern für die eine Sache, die mir am meisten am Herzen lag, zu einer Zeit, als die ganze Welt vom Krieg besessen war. Both in prison and on the road, I was interested not so much in my own fate as in one matter which I dealt with most vividly at a time when the whole world was obsessed with war. Tant en prison que sur la route, je ne m'intéressais pas tant à mon propre destin, mais à un cas que j'ai traité de la manière la plus frappante alors que le monde entier était obsédé par la guerre. І у в'язниці, і в дорозі мене цікавила не стільки моя власна доля, скільки справа, якою я був найбільш захоплений у той час, коли весь світ був одержимий війною. Tanto na prisão quanto durante a viagem, não me interessava tanto o meu próprio destino, mas sim uma questão que me ocupava intensamente na época em que o mundo inteiro estava tomado pela guerra.

Z przyczyny wady w płucach zostałem uznany za niezdatnego do służby wojskowej i mogłem się oddać innym sprawom. |причины|||легких||признан|||||||||||делам |aufgrund|defects||Lungen|wstałem|für untauglich erklärt||untauglich||Dienst|militärischen||||||anderen Angelegenheiten widmen |due to|defect||lungs|I was declared|declared||unfit||military service|military service||I could||devote to|other|matters |через причину|||легенях||визнаний||непридатного||служби військової|||||||справам De|causa|defeito|w|pulmões|fui|reconhecido|como|incapaz|de|serviço|militar|e|pude|me|dedicar|outros|assuntos Due to a defect in my lungs, I was declared unfit for military service and I could devote myself to other matters. En raison d'un défaut à mes poumons, j'étais considéré inapte au service militaire et pouvais me consacrer à d'autres domaines. Через дефект легенів я був визнаний непридатним до військової служби і зміг присвятити себе іншим справам. Devido a um defeito nos pulmões, fui considerado inapto para o serviço militar e pude me dedicar a outras questões. Co do mojej rodziny, to wiedziałem, że jej byt jest zabezpieczony i że nic złego jej nie zagraża. ||||||||Existenz||abgesichert|||||||bedroht |"As for"|my|family||I knew|that||well-being|"is"|provided for||||bad|||threatens |||||знав|||буття|||||||||загрожує O que|da|minha|família|isso|eu sabia|que|dela|existência|está|assegurada|e|que|nada|de mal|a ela|não|ameaça As for my family, I knew that her existence was secure and that nothing bad was threatening her. Quant à ma famille, je savais que son existence était en sécurité et que rien ne la menaçait. Що стосується моєї сім'ї, то я знав, що їхні засоби до існування в безпеці і що їм нічого не загрожує. Quanto à minha família, eu sabia que sua existência estava assegurada e que nada de mal a ameaçava.

Jedyna sprawa, której, jadąc na wygnanie, żałowałem najwięcej, była to Miranda, osoba tak niepospolita, że drugiej istoty *ludzkiej* — takiej jak ona — spotkać mi się nie zdarzyło. |||едя||||||||||необычная||||||||||||удалось |||fahrend||Exil|bedauerte||||Miranda|||außergewöhnlich|||menschlichen Wesens|menschlichen||||||||nicht begegnet The only|matter|that|riding into exile||exile|I regretted|the most|"was"||Miranda|person|so extraordinary|extraordinary|"that"|second|human being|human being|like her||like her|to meet||myself||has not happened A única|questão|da qual|indo|para|exílio|eu lamentei|mais|era|isso|Miranda|pessoa|tão|incomum|que|outra|criatura|humana|tal|como|ela|encontrar|a mim|reflexivo|não|aconteceu Єдина|||їдучи||вигнання|шкодував|||||||незвичайна||||людської істоти||||||||не траплялося зустріти The only thing that regretted the most when I went into exile was Miranda, a person so extraordinary that I never met another * human * - like her. La seule chose que je regrettais le plus quand j'étais en exil était Miranda, une personne si rare qu'un autre * humain * comme elle ne m'a pas rencontré. Єдине, про що, вирушаючи у заслання, я найбільше шкодував, - це Міранда, людина настільки непримітна, що іншої такої людини, як вона, я ніколи не зустрічав. A única coisa da qual, ao ir para o exílio, eu mais me arrependi foi de Miranda, uma pessoa tão extraordinária que nunca encontrei outra *humana* — como ela.

Pisałem do niej raz jeden, natychmiast po przyjeździe do Li-cza-cheń i po siedmiu tygodniach otrzymałem odpowiedź z Warszawy; ale potem już wiadomości od niej nie miałem. |||||немедленно||прибытию|||||||||получил||||||||||| |||once||sofort||Ankunft|||||||sieben|Wochen|ich habe erhalten|Antwort|||||||||| I wrote||to her|once|one single time|immediately||arrival||Li-cza-cheń|then, already|Cheń|||seven|weeks|received|reply||from Warsaw||after that|no longer|news from her||her||I had not |||||негайно||прибуття|||||||||отримав|||||||повідомлень|||| Eu escrevi|para|ela|uma vez|só|imediatamente|após|chegada|de||||e|após|sete|semanas|eu recebi|resposta|de|Varsóvia|mas|depois|já|notícias|de|ela|não|eu tinha I wrote to her once, immediately after my arrival in Licha-cheń, and after seven weeks I received a reply from Warsaw; but then I didn't hear from her anymore. Je lui ai écrit une fois, immédiatement après mon arrivée à Lich-cheń, et après sept semaines, j'ai reçu une réponse de Varsovie; mais alors je n'ai reçu aucun message d'elle. Я написав їй одного разу, відразу після приїзду в Лі-ча-чен, і через сім тижнів отримав відповідь з Варшави, але після цього більше не отримував від неї жодних звісток. Escrevi para ela uma vez, logo após chegar a Li-cza-cheń, e após sete semanas recebi uma resposta de Varsóvia; mas depois disso não tive mais notícias dela. Da się to łatwo wytłumaczyć, gdyż w owym czasie Warszawę zajęli już Niemcy i oczywiście komunikacja listowa między Rosją a Europą centralną została przerwana. |||||||том|в то время||заняли|||||||||||||прервана ||||erklären|||damals|||besetzt haben||||||Brief|||||||unterbrochen yes|||easily|explain|because|in|that|time|Warsaw|occupied||Germans||of course|postal communication|postal communication|between|Russia||Central Europe|central Europe|was interrupted|interrupted ||||пояснити|оскільки||тому самому|||захопили||||||||||||| (verbo auxiliar)|pronome reflexivo|isso|facilmente|explicar|pois|em|aquele|tempo|Varsóvia|ocuparam|já|os alemães|e|obviamente|comunicação|postal|entre|a Rússia|e|a Europa|central|foi|interrompida This can be easily explained, because at that time Warsaw was already occupied by Germany and, of course, letter communication between Russia and Central Europe was interrupted. Cela s'explique facilement car, à cette époque, Varsovie était déjà occupée par l'Allemagne et, bien entendu, les communications par courrier entre la Russie et l'Europe centrale ont été interrompues. Це легко пояснити, адже на той час Варшава вже була окупована німцями і, звичайно, листовне сполучення між Росією та Центральною Європою було перервано. É fácil explicar isso, pois na época os alemães já haviam ocupado Varsóvia e, claro, a comunicação postal entre a Rússia e a Europa Central foi interrompida.

Po powrocie pierwszą sprawą, jaką się zająłem, było poszukiwanie Mirandy: w Warszawie jej nie ma, o czym się dowiedziałem, jak to wam opowiem niezadługo, ale zacząłem starania, by ją odnaleźć w Niemczech albo Anglii. |возвращении|||||занялся|||||||||||||||||недолго||я начал||||||Германии|| ||die erste|Sache|||beschäftigte||Suche|||||||||||||||nicht lange||began|Bemühungen|||finden|||| After|"return"|first|matter|that||I undertook|was|search for Miranda|Miranda||in Warsaw|||||about which||I learned|||you|"I tell you"|before long||I began|efforts to find|to||find||Germany||England ||||||||пошуки|||||||||||||||||||||знайти|||| Após|retorno|primeira|questão|que|eu|ocupei|foi|a busca|de Miranda|em|Varsóvia|ela|não|está|o|o que|eu|descobri|como|isso|a vocês|contarei|em breve|mas|comecei|esforços|para|ela|encontrar|em|Alemanha|ou|Inglaterra After my return, the first thing I took care of was looking for Miranda: she is not in Warsaw, which I found out about, how will I tell you soon, but I started trying to find her in Germany or England. Après mon retour, la première chose que j'ai faite a été de rechercher Miranda: elle n'est pas à Varsovie, ce que j'ai découvert, comme je vais vous le dire, mais j'ai commencé à la trouver en Allemagne ou en Angleterre. Повернувшись, перше, що я зробив, це розшукав Міранду: її немає у Варшаві, що я і з'ясував, про що незабаром розповім, але я почав докладати зусиль, щоб знайти її в Німеччині або Англії. Ao voltar, a primeira coisa que fiz foi procurar por Miranda: ela não estava em Varsóvia, o que descobri, como contarei a vocês em breve, mas comecei a me esforçar para encontrá-la na Alemanha ou na Inglaterra. Ponieważ Miranda (właściwe nazwisko Ketty Douglas) była z pochodzenia Szkotką, Niemcy ją zaaresztowali i gdzieś zesłali do Niemiec na pobyt jako obywatelkę z państw nieprzyjacielskich. ||правильное|||||||Шотландкой||||||||||пребывание|||||враждебных Weil||richtig|Nachname|||||Herkunft|Schottin||||||verbannt||Deutsche||Aufenthalt||Bürgerin|||feindlichen Staaten "Because"|Miranda|proper|surname|Ketty Douglas|Douglas|was|of|of origin|a Scot|the Germans|her|arrested||somewhere|deported||Germany||detention|as a citizen|enemy state citizen||enemy states|enemy nations Porque|Miranda|(nome|de|Ketty|Douglas)|era|de|origem|escocesa|os|ela|prenderam|e|em algum lugar|exilaram|para|a Alemanha|em|residência|como|cidadã|de|países|inimigos Оскільки||справжнє|прізвище|Кетті|Дуглас|||походженням|шотландкою||||||||||перебування||громадянку ворожих держав|||ворожих держав Since Miranda (proper name Ketty Douglas) was of Scottish origin, the Germans arrested her and sent her somewhere to Germany to stay as a citizen of enemy states. Parce que Miranda (le nom propre de Ketta Douglas) était une Écossaise, elle a été arrêtée par des Allemands et envoyée en Allemagne quelque part en tant que citoyen de pays ennemis. Оскільки Міранда (справжнє ім'я Кетті Дуглас) була шотландського походження, німці заарештували її і кудись заслали, щоб вона залишилася в Німеччині як громадянка ворожої країни. Como Miranda (seu verdadeiro sobrenome era Ketty Douglas) era escocesa, os alemães a prenderam e a enviaram para algum lugar na Alemanha como cidadã de um país inimigo.

Niewątpliwie śród obecnych tutaj niejeden, jeżeli nie znał osobiście Mirandy, to słyszał o niej: zapewne też i wielu Niemcom była ona znaną i być może próbowali z nią robić doświadczenia; choć, o ile sądzę, w warunkach nienawiści, jaką dyszeli wówczas — żadne eksperymenty udać się im nie mogły. недавно||присутствующих|||||||||||||||||||||||||||опыты||||||||||||||||| Zweifellos|unter|gegenwärtigen|hier|nicht wenige|||||||||||||||||||||||||Experimente||||||Bedingungen Umständen|Hass|||damals|||gelingen||||konnte nicht Undoubtedly|among|present here|here|more than one|if||knew|personally|||heard about|||likely||||Germans|||well-known|||may have|tried to||her||experiments|though|about her||"I think"||conditions of hostility|hatred|what|"were seething with"|"at that time"|none|experiments|succeed||undoubtedly here|"not"|could have Sem dúvida|entre|presentes|aqui|não um|se|não|conhecia|pessoalmente|Miranda|então|ouviu|sobre|ela|certamente|também|e|muitos|alemães|era|ela|conhecida|e|ser|talvez|tentaram|com|ela|fazer|experiências|embora|o|quanto||em|condições|de ódio|que|respiravam|então|nenhum|experimentos|ter sucesso|a|eles|não|podiam Безсумнівно|серед|присутніх тут||не один||||||||||ймовірно|||||||||||||||експерименти||||вважаю||умовах|||дихали ненавистю|тоді|жодні||вдатися|||| Undoubtedly, many of those present here, if they did not know Miranda personally, have heard about her: probably also many Germans knew her, and perhaps they tried to experiment with her; though, as far as I think, in the conditions of the hatred they breathed then - no experiments could succeed them. Sans aucun doute, parmi les personnes présentes ici, beaucoup, s’il ne connaissait pas Miranda personnellement, entendaient parler d’elle: probablement beaucoup d’Allemands le connaissaient et peut-être avaient-ils essayé de faire des expériences avec elle; bien que, je crois, dans la haine qu’ils respiraient à l’époque, aucune expérience ne pourrait réussir. Безсумнівно, серед присутніх тут багато хто, якщо не знав Міранду особисто, то чув про неї: напевно, багато німців теж знали її, і, можливо, намагалися експериментувати з нею; хоча, наскільки я можу судити, в умовах ненависті, якою вони дихали в той час, ніякі експерименти не могли увінчатися успіхом. Sem dúvida, entre os presentes aqui, muitos, se não conheciam pessoalmente Miranda, ouviram falar dela: certamente muitos alemães também a conheciam e talvez tentaram fazer experiências com ela; embora, pelo que eu imagino, nas condições de ódio que existiam na época — nenhum experimento poderia ter sucesso.

Miranda było to medium tak niepospolite, że historia naszych badań psychofizycznych zna ledwie kilka osobników tego rodzaju. ||||||||||||||особей|| |||||außergewöhnlich||||Forschung|psychophysical||kaum||Individuen||Art Miranda|||medium||uncommon||||research|psychophysical studies||barely||individuals of this kind||of this kind |||медіумом||незвичайне|||||психофізичних досліджень||||особин такого роду||роду Miranda|era|um|médium|tão|incomum|que|história|nossas|pesquisas|psicofísicas|conhece|apenas|poucos|indivíduos|desse|tipo Miranda was a medium so unusual that the history of our psychophysical research knows only a few of its kind. Miranda était un médium si inhabituel que l'histoire de nos recherches psychophysiques n'en connaît que quelques-unes. Миранда был настолько редким медиумом, что история наших психофизических исследований знает лишь несколько подобных ему людей. Міранда був настільки рідкісним медіумом, що історія наших психофізичних досліджень знає лише кілька таких людей. Miranda era um médium tão incomum que a história de nossas pesquisas psicofísicas conhece apenas alguns indivíduos desse tipo.

Mianowicie w jej obecności rozwijała się najdoskonalsza, jaką można sobie wyobrazić, materializacja ciała astralnego w postać ludzką. |||присутствии||||||||||||| Nämlich|||Anwesenheit|developed||most perfect|||||Materialisierung|Körper|astralen||Gestalt|menschlichen Namely|||presence|was developing||most perfect|that one|||imagine|materialization|body|astral body||human form|human Ou seja|em|sua|presença|se desenvolvia||a mais perfeita|que|se pode|a si mesmo|imaginar|materialização|do corpo|astral|em|forma|humana А саме|||присутності||||||||матеріалізація||астрального тіла||| Namely, in her presence the most perfect imaginable materialization of the astral body into human form was developing. À savoir, en sa présence, la matérialisation la plus parfaite imaginable du corps astral en forme humaine se développait. А саме, в її присутності розвивалася найдосконаліша матеріалізація астрального тіла в людську форму, яку тільки можна собі уявити. Em sua presença, desenvolvia-se a mais perfeita materialização do corpo astral em forma humana que se pode imaginar. Można powiedzieć, że była to ta sama Miranda, tylko jakby w edycji ulepszonej. |||||||||||издании| ||||||||||||verbesserten One can|||||||||as if||edition|"enhanced" |||||||||||редакції|покращеної Pode|dizer|que|era|isso|essa|mesma|Miranda|apenas|como se|na|edição|melhorada You could say it was the same Miranda, just like an enhanced edition. On pourrait dire que c'était la même Miranda, tout comme une édition améliorée. Можна сказати, що це була та сама Міранда, тільки в покращеному варіанті. Pode-se dizer que era a mesma Miranda, apenas em uma edição aprimorada. Miranda była nieładna, jej astral wprost cudowny. ||некрасивая||||чудесный ||hässlich||astral|direkt|wunderbar ||not pretty||spiritual essence|simply|absolutely stunning ||негарна||астральне тіло|просто|чудовий Miranda|era|feia|seu|astral|simplesmente|maravilhoso Miranda was not nice, her astral was wonderful. Miranda n'était pas jolie, son astral était merveilleux. Міранда була без прикрас, її астрал був просто розкішний. Miranda era feia, seu astral era simplesmente maravilhoso.

Widmo przybierało formy tak cieleśnie skondensowane, że czułeś bicie jej serca, uderzenia pulsów, tętnienie krwi. |принимало|||телесно|сконденсированные||чувствовал|биение|||ударения||пульсацию| Gespenst|nahm an|Formen||körperlich|kondensiert||fühltest|Schlag|||Schläge||T pulsieren| Phantom|took on|forms|so|physically|tangibly condensed||you felt|beating||heart|pulses|pulses|pulsing|blood's flow O espectro|assumia|formas|tão|fisicamente|condensadas|que|você sentia|batimento|dela|coração|batidas|pulsos|pulsação|sangue Привид|набувало|||тілесно|сконденсовані||відчував|биття|||удари||пульсація крові| The specter took forms so bodily condensed that you could feel her heartbeat, pulses, blood pulses. Le spectre prenait des formes si condensées corporellement que vous pouviez sentir ses battements de cœur, ses pulsations, ses pulsations sanguines. Спектр набував таких тілесних форм, що можна було відчути, як б'ється її серце, як стукає пульс, як пульсує кров. O espectro assumia formas tão corporalmente condensadas que você sentia o bater de seu coração, as pulsações, a circulação do sangue. Temperatura ciała wizji była niższa od ludzkiej, ale bardzo wysoka. ||визии||||||| ||wizji||lower||menschlichen|||hoch the temperature|body temperature|vision's body temperature||lower||human||very|high ||бачення||||||| Temperatura|do corpo|da visão|era|mais baixa|do|humano|mas|muito|alta The vision's body temperature was lower than that of humans, but very high. La température corporelle de la vision était inférieure à celle des humains, mais très élevée. Температура тіла видіння була нижчою за людську, але дуже високою. A temperatura do corpo da visão era mais baixa do que a humana, mas muito alta. Płynął też od niej dziwny zapach: jakby mięszanina woni fijołków i wilgotnej ziemi. |||||||смесь||||влажной| floss|||||Geruch||Mischung|Geruch|Veilchen||feuchter Erde|earth emanated||||strange|smell|as if|mixture|scent|violets||moist|earth Fluía|também|de|ela|estranho|cheiro|como se|mistura|de fragrâncias|de violetas|e|úmida|terra Плив від неї|||||||суміш запахів|ароматів|фіалок||вологого ґрунту| There was also a strange smell from it: a mixture of violets and moist earth. Il y avait aussi une étrange odeur de sa part: un mélange de violettes et de terre humide. З нього також виходив дивний запах: якась мішанина з запаху фійолесу і вологої землі. Havia também um cheiro estranho vindo dela: como uma mistura de fragrâncias de violetas e terra úmida.

Ale to wszystko jest rzeczą drugorzędną: najważniejszą jest sprawa taka. |||||второстепенной|||| ||||Sache|zweitrangig|||| ||||matter|secondary|the most important||matter|such ||||річчю||найважливішою||| Mas|isso|tudo|é|questão|secundária|mais importante|é|questão|tal But it is all secondary: this is the most important thing. Mais tout est secondaire: c'est la chose la plus importante. Але все це другорядне: найважливіше питання ось у чому. Mas tudo isso é uma questão secundária: a mais importante é a seguinte. Od dawna już zajmując się mediumizmem, stworzyłem sobie teorię, do której zresztą samoistnie doszedł badacz węgierski Taratori, że mianowicie *materializacja widma odbywa się kosztem dematerializacji medium*. ||||||||||||самостоятельно||исследователь||||||призрака||||| |||||Medium|geschaffen||Theorie||||eigenständig|gekommen ist|Forscher|ungarischer Forscher|Taratori||nämlich|Materialization|Geist|findet statt||auf Kosten von|| |former|already|occupying||medium|I created||theory|||besides, anyway|spontaneously|arrived at|researcher|Hungarian|Taratori||namely that||ghost|occurs||at the cost|dematerialization|medium |||займаючись||медіумізмом|створив||||||самостійно|дійшов самостійно|дослідник||Тараторі||а саме||привидів|||коштом|| Desde|muito tempo|já|ocupando|reflexivo|espiritismo|criei|para mim|teoria|à|a qual|aliás|espontaneamente|chegou|pesquisador|húngaro|Taratori|que|nomeadamente|materialização|do espectro|ocorre|reflexivo|à custa de|desmaterialização|médium Having dealt with mediumism for a long time, I developed a theory, which the Hungarian researcher Taratori came to on his own, that namely * the materialization of the spectrum takes place at the expense of the dematerialisation of the medium *. Après avoir longtemps traité du médiumnisme, j'ai développé une théorie à laquelle le chercheur hongrois Taratori est arrivé de son propre chef, à savoir que * la matérialisation du spectre se fait aux dépens de la dématérialisation du médium *. Маючи справу з медіумізмом протягом тривалого часу, я розробив для себе теорію, до якої угорський дослідник Тараторі прийшов самостійно, а саме, що "матеріалізація спектру відбувається за рахунок дематеріалізації медіума". Desde há muito tempo, ao me dedicar ao mediunismo, criei uma teoria, à qual, aliás, o pesquisador húngaro Taratori chegou de forma autônoma, que é que *a materialização do espectro ocorre à custa da desmaterialização do médium*.

Dematerializacja medium może być minimalna — i wtedy widmo właściwie się nie ukazuje; ale w miarę wyższej dematerializacji medium — materializacja widma staje się coraz wyrazistsza. |||||||Gespenst|eigentlich||||||mit der Zeit|higher||||Gespenst||||deutlicher Dematerialization||||minimal|||ghost|actually|||appears||in|measure|higher|dematerialization|||phantom|becomes||more and more|more vivid |||||||привид|власне кажучи||||||мірою|вищої||||привид||||виразнішою Dematerialização|meio|pode|ser|mínima|e|então|espectro|na verdade|se|não|manifesta|mas|com|medida|maior|dematerialização|meio|materialização|do espectro|se torna||cada vez|mais nítida The dematerialization of the medium may be minimal - and then the spectrum does not actually appear; but with the higher dematerialisation of the medium - the materialization of the spectrum becomes more and more expressive. La dématérialisation du support peut être minime - et alors le spectre n'apparaît pas réellement; mais avec la dématérialisation supérieure du médium - la matérialisation du spectre devient de plus en plus expressive. Дематеріалізація середовища може бути мінімальною - і тоді спектр фактично не з'являється; але зі збільшенням дематеріалізації середовища матеріалізація спектра стає більш вираженою. A desmaterialização do médium pode ser mínima — e então o espectro praticamente não aparece; mas à medida que a desmaterialização do médium aumenta — a materialização do espectro se torna cada vez mais nítida. Są to wypadki bardzo nieczęste, ale właśnie doświadczenia moje z Mirandą w znakomity sposób stwierdzały tę hipotezę. ||||sehr selten|||Erfahrungen|||||ausgezeichneten|Weise|bestätigten||Hypothese ||incidents||infrequent||just|experiences|||Miranda|in|excellent||confirmed|this|hypothesis ||||||||||||чудовий||підтверджували|| São|os|acidentes|muito|incomuns|mas|exatamente|experiências|minhas|com|Miranda|de|excelente|maneira|confirmavam|essa|hipótese These are very rare cases, but it was my experience with Miranda that proved this hypothesis brilliantly. Ce sont des cas très rares, mais c'est mon expérience avec Miranda qui a brillamment prouvé cette hypothèse. Це дуже нечасті випадки, але саме мій досвід роботи з Мірандою чудово підтвердив цю гіпотезу. Esses são casos muito raros, mas justamente minhas experiências com Miranda confirmaram essa hipótese de maneira notável.

Widmo (które nosiło imię *Lenora*) nie zawsze bywało równie całkowite. Gespenst||trugte|||||war manchmal|ebenso|vollständig Specter||carried||Lenora|||sometimes was|equally|complete O fantasma|que|carregava|nome|Lenora|não|sempre|era|igualmente|total Привид||||Леонора||||так само|цілковите The specter (which was called * Lenora *) was not always so complete. Le spectre (qui s'appelait * Lenora *) n'était pas toujours aussi complet. Спектр (який носив назву *Ленора*) не завжди був таким повним. O espectro (que se chamava *Lenora*) nem sempre era tão completo. Czasami ledwie widoczne; czasami jednak pełne, precyzyjnie wykończone, od stóp do głów. |kaum|sichtbar|||vollständige|genau ausgearbeitet|verarbeitet||Füße|| ||visible||||precisely|finished||toes||head ||помітні|||повністю|точно|завершені||стоп до голови||до голови Às vezes|mal|visíveis|às vezes|porém|cheias|precisamente|acabadas|de|pés|de|cabeças Sometimes barely visible; but sometimes full, finely finished, from head to toe. Parfois à peine visible; mais parfois plein, finement fini, de la tête aux pieds. Іноді ледь помітні, а іноді повні, тонко оброблені, з голови до п'ят. Às vezes mal visíveis; outras vezes, no entanto, cheias, perfeitamente acabadas, dos pés à cabeça. I trwałość zjawy bywała niejednakowa: czasami po paru minutach znikała, czasami krążyła śród nas ćwierć godziny z górą. |Haltbarkeit|Erscheinung|war|nicht gleich|||||||schwebte herum|unter||Viertel|||höchstens |the durability|the apparition|was|uneven|||a few|minutes|disappeared||it hovered|among||a quarter|hour|from|over |тривалість|примари|бувала|нерівномірна|||||||кружляла|серед||чверть години|||з гаком E|durabilidade|aparição|era|desigual|às vezes|após|poucos|minutos|desaparecia|às vezes|circulava|entre|nós|um quarto|hora|com|sobra And the duration of the apparition was different: sometimes it disappeared after a few minutes, sometimes it circled among us for a quarter of an hour with the mountain. Et la durée de l'apparition était différente: tantôt elle disparaissait au bout de quelques minutes, tantôt elle tournait parmi nous pendant un quart d'heure avec la montagne. І тривалість життя фантома була різною: іноді він зникав через кілька хвилин, іноді циркулював серед нас чверть години і більше. E a durabilidade do fantasma variava: às vezes desaparecia após alguns minutos, outras vezes circulava entre nós por um quarto de hora ou mais.

Owóż, o ile Lenora była doskonale zmaterializowana, o tyle u Mirandy dawało się zauważyć zjawisko tego rodzaju, że znikały jej nogi lub ręce, albo inna część ciała (wyjąwszy głowy i tułowia). Behold||||||materialisiert||||Miranda|gab es||beobachten|Phänomen|dieses|dieser Art||verschwanden||Beine||Hände|||||außer|Köpfe||Rumpf Well then||||||materialized||||Miranda|it was possible||to notice|the phenomenon||kind||her||legs||hands||||body|excepting|||torsos Pois bem|o|quanto|Lenora|estava|perfeitamente|materializada|o|tanto|em|Miranda|dava|se|notar|fenômeno|desse|tipo|que|desapareciam|suas|pernas|ou|braços|ou|outra|parte|do corpo|exceto|cabeça|e|tronco Отже||||||||||||||явище||такого роду|||||||||||за винятком|||тулуба Well, while Lenora was perfectly materialized, there was a phenomenon in Miranda such that her legs or arms or other body parts (except for the head and torso) were disappearing. Eh bien, alors que Lenora était parfaitement matérialisée, il y avait un phénomène chez Miranda tel que ses jambes ou ses bras ou toute autre partie de son corps (à l'exception de la tête et du torse) disparaissaient. У той час як Ленора була повністю матеріалізована, у Міранди спостерігався феномен, коли її ноги або руки, або будь-яка інша частина тіла (крім голови і тулуба) зникали. Assim, enquanto Lenora estava perfeitamente materializada, em Miranda podia-se notar um fenômeno do tipo que fazia com que suas pernas ou braços, ou outra parte do corpo (exceto a cabeça e o tronco), desaparecessem. Znikały: po prostu na miejscu rąk czy nóg zjawiła się próżnia; suknia opadała, jakby żadne ciało się pod nią nie ukrywało, co istotnie zostało dokładnie stwierdzone. Verschwanden|||||Hände|||erschien||Leere|Kleid|fiel herab||kein|Körper|||||verbarg||tatsächlich|remained|genau|festgestellt ||||||||appeared||void|the dress|was falling||no|||under|||was hiding|||||established |||||рук||ніг|з'явилася||порожнеча||опадала||жодне|тіло|||||ховалося||дійсно|||встановлено Desapareciam|simplesmente|na|no|lugar|das mãos|ou|das pernas|apareceu|reflexivo|vazio|vestido|caía|como se|nenhum|corpo|reflexivo|sob|ele|não|escondia|o que|de fato|foi|exatamente|constatado They disappeared: just a vacuum appeared where the arms or legs were; the dress dropped as if no body was hiding beneath it, which was indeed precisely determined. Ils ont disparu: juste un vide est apparu là où se trouvaient les bras ou les jambes; la robe tomba comme si aucun corps ne se cachait sous elle, ce qui était en effet précisément déterminé. Вони зникали: на місці рук чи ніг просто з'являвся вакуум, сукня спадала, ніби під нею не ховалося жодного тіла, що й справді було точно сказано. Desapareciam: simplesmente no lugar dos braços ou pernas surgia um vazio; o vestido caía, como se nenhum corpo estivesse escondido sob ele, o que foi de fato constatado. Z chwilą, gdy widmo się rozpływało, nogi Mirandy, że tak powiem, wracały na swoje miejsce. |||||was fading|||||sage ich|kehrten zurück|||Ort |||||was fading||||||returned|||place |З тієї миті||привид, примара, дух||розсіювалося||||||поверталися||| A|momento|quando|espectro|se|dissolvia|pernas|de Miranda|que|assim|digo|voltavam|para|seu|lugar The moment the specter dissipated, Miranda's legs, so to speak, were returned to their place. Au moment où le spectre se dissipa, les jambes de Miranda, pour ainsi dire, furent remises à leur place. Коли привид розчинився, ноги Міранди, так би мовити, стали на місце. No momento em que o espectro se dissipava, as pernas de Miranda, por assim dizer, voltavam ao seu lugar.

Niestety jednak takie pełne i długotrwałe materializacje Lenory były dla Mirandy sprawą bolesną — i po każdym takim doświadczeniu — musiała długo odpoczywać, czasem po parę miesięcy. |||||langanhaltende||||||Sache|schmerzhaft|||||Erfahrung||||||| |||||long-lasting|materializations|Lenora's manifestations|||||painful|||||experience||||||| |||повні||тривалі||Ленори||||||||||досвіді||||||| Infelizmente|porém|tais|completas|e|duradouras|materializações|Lenora|eram|para|Miranda|questão|dolorosa|e|após|cada|tal|experiência|tinha que|por muito tempo|descansar|às vezes|por|alguns|meses Unfortunately, however, such full and long-lasting materializations of Lenora were painful for Miranda - and after each such experience - she had to rest for a long time, sometimes several months. Malheureusement, cependant, ces matérialisations complètes et durables de Lenora ont été douloureuses pour Miranda - et après chacune de ces expériences - elle a dû se reposer longtemps, parfois plusieurs mois. Однак, на жаль, такі повні і тривалі матеріалізації Ленори були болючими для Міранди - і після кожного такого досвіду їй доводилося довго відпочивати, іноді по кілька місяців поспіль. Infelizmente, no entanto, essas materializações plenas e duradouras de Lenora eram para Miranda uma questão dolorosa — e após cada uma dessas experiências — ela precisava descansar por muito tempo, às vezes por vários meses. Po prostu mówiąc Lenora zabierała znaczną część *witalu*, czyli elementu życiowego Mirandy — i niejako skracała jej życie. ||speaking||took|bedeutenden|Teil|Vital||Element|lebens|Miranda||sozusagen|shortened||life |||||a significant||vital||element|vital|||in a way|shortened|| |||||значну частину||життєвої енергії||елемента життєвого|життєвої сили|||ніби як|скорочувала|| (verbo auxiliar)||falando|Lenora|tirava|significativa|parte|vitalidade|ou seja|elemento|vital|Miranda|e|de certa forma|encurtava|seu|vida Simply put, Lenora took away a large part of Miranda's * vital * - and shortened her life in a way. Простіше кажучи, кажучи це, Ленора забирала у Міранди значну частину "вітальності", або життєвого елементу, і скорочувала її життя. Simplificando, Lenora levava uma parte significativa do *vital*, ou seja, do elemento vital de Miranda — e de certa forma encurtava sua vida.

Na dwa miesiące przed moim aresztowaniem mieliśmy zjawę wyjątkowo doskonałą. |||vor||Festnahme|wir hatten|Erscheinung|außergewöhnlich|ausgezeichnet |||||arrest||ghost|exceptionally|exceptionally perfect |||||||привидіння|виключно|винятково досконалу Em|dois|meses|antes|meu|prisão|tivemos|aparição|excepcionalmente|perfeita Two months before my arrest, we had an exceptionally perfect apparition. За два місяці до мого арешту у нас був надзвичайно чудовий фантом. Dois meses antes da minha prisão, tivemos um espectro excepcionalmente perfeito. Lenora *mówiła*; powiedziała tylko te słowa: „Jeszcze nie teraz”. |said|she said|||||| ||сказала|||||| Lenora|falou|disse|apenas|essas|palavras|Ainda|não|agora Lenora * spoke *; she just said the words, "Not yet." Ленора *сказала*; вона сказала тільки ці слова: "Ще ні". Lenora *disse*; ela apenas disse estas palavras: "Ainda não agora". Co prawda, nikt nie rozumiał, do czego to się może stosować, ale rzecz najważniejsza, że głos jej słyszeliśmy, głos wcale różny od głosu Mirandy. ||||||||||apply||Sache|wichtigste|||||||verschieden||| ||||understood|||||||||||||we heard||not at all|different||voice| ||||||||||застосовуватися до чогось|||||||||зовсім не|||| Embora|verdade|ninguém|não|entendia|para|o que|isso|pronome reflexivo|pode|aplicar|mas|coisa|mais importante|que|voz|dela|ouvimos|voz|de forma alguma|diferente|de|voz|Miranda Admittedly, no one understood what it might apply to, but the most important thing was that we heard her voice, a voice completely different from Miranda's. Щоправда, ніхто не розумів, до чого це може стосуватися, але головне, що ми почули її голос, голос, який нічим не відрізнявся від голосу Міранди. É verdade que ninguém entendia a que isso poderia se referir, mas o mais importante é que ouvimos sua voz, uma voz bem diferente da voz de Miranda. Po czym uderzyła kilka razy w struny gitary, która była w pokoju — i zagrała kilka tonów bardzo pięknej melodii. |what|schlug||||Saiten||die (Gitarre)|||||||||| ||she hit||||strings|guitar||||||played||tones|very||melody ||вдарила|||||||||||||||гарної| Após|o que|ela bateu|algumas|vezes|nas|cordas|guitarra|que|estava|no|quarto|e|tocou|algumas|notas|muito|bonita|melodia Then she struck the strings of the guitar that was in the room a few times - and played a few tones of a very beautiful melody. Потім вона кілька разів вдарила по струнах гітари, що стояла в кімнаті - і зіграла кілька тонів дуже красивої мелодії. Então ela bateu algumas vezes nas cordas da guitarra que estava no quarto — e tocou algumas notas de uma melodia muito bonita.

Była odziana białą szatą z nieokreślonej materii; kawałek szarfy, którą była przepasana, obciąłem, za jej pozwoleniem (uśmiechnęła się i kiwnęła głową), nożyczkami i zachowałem to sobie: zostawiłem ten skarb w Warszawie, ale gdzie jest w chwili obecnej — nie wiem dokładnie. |bekleidet||robe||unbestimmten|||Schnur|||Schärpe|abgeschnitten|||Erlaubnis|lächelte sie|herself||nickte mit dem Kopf|mit dem Kopf|mit der Schere||ich habe behalten||mir|||Schatz||Warschau|||||Moment||||genau |dressed||robe||indeterminate|material||ribbon|||girded|I cut off|with her permission||permission|she smiled|||nodded her head|her head|with scissors||I kept|||||treasure|||||||moment|present||| |||шата||невизначеного матеріалу|матеріалу|шматок|стрічки|||перев'язана|обрізав|||дозволом|усміхнулася||||||||||||||||||||теперішній момент||| Ela estava|vestida|branca|túnica|de|não identificada|material|pedaço|faixa|que|estava|amarrada|cortei|com|ela|permissão|(ela sorriu|(ela)|e|acenou|com a cabeça)|com tesouras|e|guardei|isso|para mim|deixei|esse|tesouro|em|Varsóvia|mas|onde|está|em|momento|atual|não|sei|exatamente She was clad in a white robe of undefined matter; I cut off a piece of the sash that was girded around it, with her permission (she smiled and nodded her head) with scissors and kept it for myself: I left this treasure in Warsaw, but where it is at the moment - I do not know exactly. Вона була одягнена в білий халат з невизначеного матеріалу; шматок пояса, яким вона була підперезана, я з її дозволу (вона посміхнулася і кивнула) відрізав ножицями і залишив собі: цей скарб я залишив у Варшаві, але де він зараз - достеменно не знаю. Ela estava vestida com uma túnica branca de um material indefinido; cortei um pedaço da faixa com a qual estava amarrada, com sua permissão (ela sorriu e acenou com a cabeça), com uma tesoura e guardei para mim: deixei esse tesouro em Varsóvia, mas não sei exatamente onde está neste momento.

Miranda miała silne poty i kilka razy żądała wody do picia; pani Z. i pani T. pospieszyły ku niej i przekonały się, że Miranda nie ma ani rąk ani nóg — i zaledwie trzyma się na krześle. ||starke|Schweißausbrüche||||forderte|||Trinken||||||beeilten sich|zu ihr|nicht||überzeugten sich|||||||Hände||Beinen||nur||||Stuhl ||strong|sweats||||she demanded|||||||||hurried|to|||they убедились||||||neither|hands||legs|||is holding|||the chair |||пітливість||||вимагала||||||||пані Т.|поспішили до неї|до неї|||переконалися|||||||рук||ніг||ледь-ледь|тримається||| Miranda|tinha|fortes|suor|e|algumas|vezes|pediu|água|para|beber|senhora|Z|e|senhora|T|apressaram-se|para|ela|e|perceberam|se|que|Miranda|não|tem|nem|braços|nem|pernas|e|apenas|se sustenta||em|cadeira Miranda was sweating severely and asked for water several times to drink; Mrs. Z. and Mrs. T. rushed towards her and found that Miranda had neither arms nor legs - and was merely sitting in a chair. Міранда сильно спітніла і кілька разів вимагала води; пані З. і пані Т. кинулися до неї і побачили, що у Міранди немає ні рук, ні ніг - і вона ледве тримається на стільці. Miranda tinha suor intenso e pediu água para beber várias vezes; a senhora Z. e a senhora T. correram até ela e perceberam que Miranda não tinha nem braços nem pernas — e mal conseguia se manter na cadeira. Wyraz strasznego cierpienia był na jej twarzy: widmo krążyło między nami blisko dwadzieścia minut. Expression|terrible||||||Gespenst|hovered|zwischen||nahe|zwanzig| |terrible|suffering||||||was hovering||||| Expressão|terrível|sofrimento|estava|em|seu|rosto|espectro|pairava|entre|nós|por cerca de|vinte|minutos вираз|страшного|страждання||||обличчі|привид|кружляло||||| An expression of terrible suffering was on her face: the specter hovered between us for nearly twenty minutes. На її обличчі був вираз жахливого страждання: привид кружляв між нами майже двадцять хвилин. A expressão de sofrimento terrível estava em seu rosto: o espectro pairou entre nós por quase vinte minutos. Medium zaczęło naraz bardzo ciężko dyszeć i zawołało: Medium|begann|auf einmal|||keuchen||rief laut aus ||all of a sudden|||gasp||called out ||раптом||||| Medium|começou|de repente|muito|pesadamente|a respirar|e|gritou The medium began to pant very hard and exclaimed: В ту ж мить медіум почав дуже важко дихати і закричав: O médium começou a ofegar muito pesadamente e gritou:

— Ratunku! Hilfe Help Socorro — Рятуйте! - Help! - Допоможіть! — Socorro! Ginę — umieram! Ich sterbe|ich sterbe I'm dying|I am dying eu morro|eu morro I am dying - I am dying! Я помираю! Estou morrendo!

Jednocześnie Lenora zniknęła. Gleichzeitig||verschwand Ao mesmo tempo|Lenora|desapareceu At the same time, Lenora disappeared. У той же час Ленора зникла. Ao mesmo tempo, Lenora desapareceu. Medium się uspokoiło. ||beruhigte sich ||calmed ||заспокоїлося O médium|se|acalmou The medium calmed down. ЗМІ заспокоїлися. O médium se acalmou. Nogi i ręce ukazały się na nowo. ||Hände|zeigten|||anew |||appeared||| Pernas|e|Braços|apareceram|se|de|novo The legs and arms reappeared. Ноги і руки з'явилися наново. As pernas e os braços reapareceram. Zapaliliśmy mocne światło: medium siedziało blade jak trup. wir haben gezündet|starkes|Licht||saß|blass||tot wie ein Leib we lit||light||was sitting|pale||corpse ||||сиділо|бліде|| Acendemos|forte|luz|médium|estava sentado|pálido|como|cadáver We turned on a strong light: the medium was sitting pale as a corpse. Ми увімкнули яскраве світло: медіум сидів блідий, як труп. Acendemos uma luz forte: a médium estava pálida como um cadáver. Miranda — po tym seansie — była bardzo wycieńczona — i przeczuwałem, że będzie musiała dwa-trzy miesiące odpoczywać. |||Vorstellung||very|ausgepowert||ahnte||||zwei|drei|| |||session|||exhausted||I sensed||||||| |||сеансі|||виснажена||передчував||||||| Miranda|após|esse|sessão|estava|muito|exausta|e|eu pressentia|que|ela iria|ter|||meses| Miranda - after this screening - was very exhausted - and I had a feeling that she would have to rest for two or three months. Міранда - після цього скринінгу - була дуже виснажена - і я відчував, що їй доведеться відпочити два-три місяці. Miranda — após essa sessão — estava muito exausta — e eu pressentia que ela precisaria descansar por dois ou três meses. Właśnie mijał już drugi miesiąc i Miranda nabierała sił i zdrowia. |verging auf||||||was gaining|||Gesundheit |was passing||||||was gaining|strength|| |Минав||||||||| Just|was passing|already|second|month|and|Miranda|was gaining|strength|and|health Two months had just passed, and Miranda was gathering strength and health. Минув другий місяць, і Міранда набиралася сил і здоров'я. Já estava passando o segundo mês e Miranda estava recuperando suas forças e saúde.

Gotowałem się do nowego seansu: tym razem, wyznaję, miałem pomysł szatański. |||||||ich gestehe|||satanic I prepared||||session|this||I confess|||devilish ||||||||||диявольський Eu me preparei|reflexivo|para|novo|filme|desta|vez|eu confesso|eu tive|ideia|diabólica I was getting ready for a new screening: this time, I confess, I had a satanic idea. Я готувався до нового сеансу: цього разу, зізнаюся, у мене була сатанинська ідея. Eu me preparava para uma nova sessão: desta vez, confesso, eu tinha uma ideia diabólica. Chciałem dematerializację medium doprowadzić do ostateczności, a widmo Lenory utrwalić na czas dłuższy: przynajmniej na sześć godzin! |||herbeiführen||finality||||festhalten|||länger|||sechs| |dematerialization||bring||finality|||||||longer|||| |дематеріалізацію||довести||крайності||привид Лєнори||||||||| Queria|desmaterialização|médium|levar|à|o estado final|e|fantasma|Lenora|fixar|por|tempo|mais longo|pelo menos|por|seis|horas I wanted to bring the dematerialisation of the medium to an end, and to capture the specter of Lenora for a longer period: at least six hours! Я хотів довести дематеріалізацію середовища до крайності і зафіксувати привид Ленори на довший період часу: принаймні на шість годин! Queria levar a desmaterialização do médium à sua máxima expressão e fixar o espectro de Lenora por um tempo mais longo: pelo menos por seis horas!

Co będzie wówczas? ||then ||then ||Що буде тоді? O que|será|então What will happen then? Що буде далі? O que acontecerá então? Czym się stanie medium? O que|se|tornará|meio What will the medium become? Яким стане медіум? O que se tornará o médium? Czy zniknie zupełnie, czy też jakaś jego cząstka zostanie? ||completely|||||Teil|will remain |will disappear||||||part|will remain (interrogative particle)|desaparecerá|completamente|(interrogative particle)|também|alguma|sua|parte|permanecerá Will it disappear completely or will some part of it remain? Чи зникне вона повністю, чи якась її частина залишиться? Desaparecerá completamente ou alguma parte dele permanecerá? A jeżeli medium zniknie — czy powróci na ziemię, czy nie powróci? |||wird verschwinden||will return||Erde||| |||||will return||||| O|se|médium|desaparecer|se|retornará|à|terra|se|não|retornará And if the medium disappears - will he return to earth or not? А якщо носій зникне - він повернеться на землю чи ні? E se o meio desaparecer — ele voltará à terra ou não voltará? Czy serce Mirandy tę przemianę wytrzyma? ||||Veränderung|will withstand |heart|||transformation|will endure |серце|||переміну|витримає (interrogative particle)|coração|Miranda|essa|transformação|suportará Will Miranda's heart stand the transformation? Чи витримає серце Міранди таку трансформацію? O coração de Miranda suportará essa transformação? Jak będzie wyglądało trwanie Lenory? ||aussehen|Dauer von| |||duration| |||тривалість| Como|será|parecerá|duração|Lenora How will Lenora last? Як виглядатиме перманентність Ленори? Como será a permanência de Lenora? Jak się astral będzie zachowywać? ||astral||verhalten ||the astral||behave ||||поводити себе Como|(reflexivo)|astral|será|se comportar How will the astral behave? Como o astral se comportará? itd. etc e.t.c. і т.д. etc.

Były to problematy, które rozważałem sam ze sobą, gdyż tej tajemnicy nikomu nie chciałem powierzyć. ||||||||||||||доверить ||||I considered||||because|||to anyone|||trust ||problems||I pondered|alone|||||of the secret||||to entrust ||||||||оскільки||||||довірити Foram|os|problemas|que|eu considerava|sozinho|com|eu mesmo|pois|dessa|segredo|a ninguém|não|queria|confiar These were issues that I considered with myself, because I did not want to entrust this secret to anyone. Це були питання, над якими я роздумував сам з собою, оскільки не хотів нікому довіряти цю таємницю. Eram problemas que eu considerava sozinho, pois não queria confiar esse segredo a ninguém. Jedyny człowiek, któremu bym ośmielił się ten plan odsłonić, był to Paracels Nirwid, nasz kolega, którego znaliście prawie wszyscy. ||||осмелился бы|||||||||||||| ||||dare||||to reveal||||||||you knew||all the only||||dared||||reveal to|||Paracelsus|Nirwid Parac|||whom|you knew|| ||||||||розкрити|||Парацельс Нірвід|Нірвід|||||майже| O único|homem|a quem|eu|ousaria|a|esse|plano|revelar|era|esse|Paracels|Nirwid|nosso|colega|quem|vocês conheciam|quase|todos The only man to whom I would dare to reveal this plan was Paracels Nirwid, our colleague, whom you almost all knew. Єдиною людиною, якій я наважився б відкрити цей план, був Парацельс Нірвід, наш колега, якого ви всі майже знали. A única pessoa a quem eu me atreveria a revelar esse plano era Paracels Nirwid, nosso colega, que quase todos vocês conheciam.

Człowiek ten doszedł być może do ostatecznej granicy naszej wiedzy o naturze i materii; do granicy, gdzie się Byt przelewa w Niebyt i vice versa. |||||||||||||||||||перетекает||||| |that|has reached|||||boundary||||||||||||overflows||||| ||has come||||final|boundary||knowledge||nature||matter||||||flows into||non-being||vice|vice versa ||дійшов|||||межі||||природі||матерії||межі|||буття|переливається||Небуття||навпаки| Homem|este|chegou|talvez|talvez|à|última|fronteira|nosso|conhecimento|sobre|natureza|e|matéria|à|fronteira|onde|se|Ser|transborda|em|Não-Ser|e|vice|versa Perhaps this man has reached the limit of our knowledge of nature and matter; to the border where Being overflows into Nonbeing, and vice versa. Ця людина, мабуть, досягла остаточної межі наших знань про природу і матерію; межі, де Буття перетікає в Небуття і навпаки. Esse homem pode ter chegado ao limite final do nosso conhecimento sobre a natureza e a matéria; ao limite onde o Ser se transforma em Não-Ser e vice-versa. Odkrył on zasadniczy pierwiastek, z którego całe istnienie się składa — i nazwał go Nirwidium. ||essential|element||||||consists||||Nirwidium ||essential|element||||||||named||Nirwidium ||основний|елемент||||існування||||||Нірвідій Descobriu|ele|essencial|elemento|z|którego|toda|existência|się|consiste|i|nomeou|o|Nirwidium He discovered the essential element of which all existence consists - and called it Nirwidium. Він відкрив основний елемент, з якого складається все буття - і назвав його Нірвідіум. Ele descobriu o elemento essencial do qual toda a existência é composta — e o chamou de Nirwidium.

Dziwne to ciało niczym innym właściwie nie jest, jeno punktem bezwymiarowym, czymś zupełnie bezcielesnym i niematerialnym: atom doprowadzony do swej ostatecznej i rzeczywistej niepodzielności. ||||||||||безразмерной|||бестелесным|||||||окончательной||реальной|неделимости ||body||||||||dimensionless|||bodiless||||brought to|||final|||indivisibility strange||body|nothing|||||merely|point|dimensionless point|||bodiless||immaterial|atom|driven|||final||real|indivisibility ||тіло|||власне кажучи|||лише|точкою|безрозмірною точкою|||||||||своєї|||реальної| Estranho|esse|corpo|nada|outro|na verdade|nie|é|apenas|ponto|sem dimensão|algo|completamente|sem corpo|e|não material|átomo|levado|à|sua|última|e|real|indivisibilidade This strange body is actually nothing else, but a dimensionless point, something completely incorporeal and immaterial: an atom brought to its ultimate and real indivisibility. Це дивне тіло є нічим іншим, як безрозмірною точкою, чимось абсолютно безтілесним і нематеріальним: атомом, доведеним до своєї остаточної і реальної неподільності. Esse corpo estranho não é nada mais, senão um ponto sem dimensões, algo completamente incorpóreo e imaterial: um átomo levado à sua indivisibilidade final e real. Jest to owa Nicość pierwotna, z której Bóg stworzył świat. ||||||из которой||| |||nothing|original|||||world ||that very|Nothingness|primordial|||God|created| ||та сама|Ніщо|первісна||||| É|a|aquela|Ninguém|primitiva|de|a qual|Deus|criou|mundo It is the original Nothingness from which God created the world. Це первісне Ніщо, з якого Бог створив світ. É essa Ninguém primordial, da qual Deus criou o mundo. Nauka — jak wiemy — nie przyjęła na razie teorii Nirwida i przeczy istnieniu Nirwidium, ale ściśle biorąc jest na drodze ku jej uznaniu. ||||it has accepted||||Nirwid||||||strictly|taking|||way|||recognition ||||has accepted|||theory|Nirwida||contradicts|the existence|||strictly|strictly||on||||acceptance ||||прийняла||||Нірвіда||заперечує|існуванню||||беручи до уваги||||до||визнанню A ciência|como|sabemos|não|aceitou|até|agora|teoria|de Nirwid|e|contradiz|a existência|de Nirwidium|mas|estritamente|falando|está|no|caminho|para|seu|reconhecimento Science - as we know - has not yet accepted the Nirvid theory and denies the existence of Nirwidium, but strictly speaking it is on the way to its recognition. Наука - як ми знаємо - ще не прийняла нірвідіанську теорію і заперечує існування Нірвідіуму, але, строго кажучи, знаходиться на шляху до його визнання. A ciência — como sabemos — ainda não aceitou a teoria de Nirwid e nega a existência do Nirwidium, mas, estritamente falando, está a caminho de seu reconhecimento.

Na nieszczęście Nirwid w roku 1912 tragiczną śmiercią zginął w Paryżu, jako ofiara swych badań naukowych. |||||||||||victim||research| |||||tragic||died||Paris||victim||| |на жаль||||||||Парижі||жертва|своїх|досліджень| No|infortúnio|Nirwid|em|ano|trágica|morte|morreu|em|Paris|como|vítima|de suas|pesquisas|científicas Unfortunately, in 1912 Nirwid died tragically in Paris, as a victim of his scientific research. На жаль, Нірвід трагічно загинув у Парижі в 1912 році, ставши жертвою своїх наукових досліджень. Infelizmente, Nirwid morreu tragicamente em 1912 em Paris, como vítima de suas pesquisas científicas. Nie mogłem mu więc o tym powiedzieć: i nie mówiłbym o tym wcale, gdyby nie to, że w podróży swojej natrafiłem na kraj, gdzie Nirwidium jest znane — zarówno teoretycznie, jak i praktycznie. |||||||||||||||||||||||||||both|||| |||||||||I would have said|||||||||||I came across||||||||theoretically||| |||||||||||||якби|||||||натрапив||||||відоме|як і|||| Não|pude|a ele|então|sobre isso|isso|dizer|e|não|falaria|sobre isso||de forma alguma|se|não|isso|que|na|viagem|sua|encontrei|em|país|onde|Nirwidium|é|conhecido|tanto|teoricamente|quanto|e|praticamente So I could not tell him about it: and I would not talk about it at all, if not for the fact that on my journey I came across a country where Nirwidium is known - both theoretically and practically. Тож я не міг йому про це розповісти: і взагалі не говорив би про це, якби не той факт, що в моїх подорожах я натрапив на країну, де нірвідій відомий - як теоретично, так і практично. Portanto, não pude lhe dizer sobre isso: e não falaria sobre isso de forma alguma, se não fosse pelo fato de que, em minha viagem, encontrei um país onde o Nirwidium é conhecido — tanto teoricamente quanto praticamente.

Również i Mirandzie nic nie mówiłem, gdyż zapewne na ten eksperyment nigdy by się nie zgodziła, a trzeba dodać, że nasze medium było zawsze przytomne i nie wpadało nigdy w katalepsję. |||||||||||||||согласилась бы|||||||||в сознании||||||каталепсию also||||||||||||||||||to add|||||||||fell|||catalepsy ||Miranda||||||||experiment|||||would agree|||||||||sober|||fell into|||catalepsy ||||||оскільки||||||||||||||||||свідоме|||впадало|||каталепсію Também|e|a Mirandinha|nada|não|disse|pois|provavelmente|para|este|experimento|nunca|(verbo auxiliar condicional)|(pronome reflexivo)|não|concordaria|(artigo definido)|é necessário|adicionar|que|nosso|médium|estava|sempre|consciente|e|não|caía|nunca|em|catalepsia I didn't say anything to Miranda either, as she would probably never agree to this experiment, and it must be added that our medium was always conscious and never fell into catalepsy. Я також нічого не сказав Міранді, оскільки вона, напевно, ніколи б не погодилася на цей експеримент, і слід додати, що наш медіум завжди був у свідомості і ніколи не впадав у каталепсію. Também não disse nada a Miranda, pois certamente ela nunca concordaria com esse experimento, e é preciso acrescentar que nosso médium estava sempre consciente e nunca entrava em catalepsia.

Tak więc sam w sobie gryzłem tę tajemnicę, gdy oto naraz znalazłem się w Li-cza-cheń nad jeziorem Bajkalskim lub jak miejscowa ludność mówi: Dalaj-Nor (święte morze). Итак|||||||||||||||||||||||||||| |||||I was biting||||suddenly|suddenly|||||||at||Bajkal||||||||holy|sea ||I|||I was chewing|||||||||Li-chao-chen|Li-ch'a-cheń||||Baikal|||local|population||Dalai Lake|lake|holy| |||||гриз цю таємницю|||||раптом||||||||озером|Байкальським||||||Далай-Нор|Далай-Нур||святе море Então|portanto|eu mesmo|em|si mesmo|mastigava|essa|segredo|quando|eis que|de repente|encontrei|a mim mesmo|em||||à beira de|lago|Baikal|ou|como|local|população|diz|||(sagrado|mar) So I was gnawing on this mystery myself when I suddenly found myself in Licha-cheń on Lake Baikal or as the local people say: Dalai-Nor (holy sea). Так я гризла в собі цю загадку, коли раптом опинилася в Лі-ча-чен на озері Байкал, або, як кажуть місцеві жителі, в Далай-норі: Далай-Нор (священне море). Assim, eu mesmo mastigava esse mistério, quando de repente me encontrei em Li-cza-cheń, às margens do lago Baikal ou, como diz a população local: Dalaj-Nor (mar sagrado).

Li-cza-cheń leży nad Irkutem w miejscu, gdzie ta rzeka wpada do Bajkału; leży u stóp wysokich, 1000–2000 metrów liczących gór Chamar-Dabon, porośniętych jodłą i świerkiem. |||||||||||||||||||насчитывающих||||покрытых|пихтой||елью ||||by|Irkut River||place|||river|flows into||Baikal||||||||||covered|fir||spruce |||||the Irkut River||||||enters||Lake Baikal|||||meters high|measuring|mountains|Chamar-Dabon|Chamar-Dabon|covered|fir||spruce |||||Іркутом|||||річка|||Байкал|||підніжжя|||налічують||Хамар-Дабан|Дабанських|порослих|ялиною||ялиною |||está localizado|à beira|Irkut|em|lugar|onde|esse|rio|deságua|no|Baikal|está localizado|aos|pés|altas|metros|contando|montanhas|||cobertas|de abeto|e|de pinheiro Licheń lies on the Irkut river where the river flows into Lake Baikal; It lies at the foot of the 1000–2000 meters high Chamar-Dabon Mountains, overgrown with fir and spruce. Лі-Ча-Чен розташований на річці Іркут у місці її впадіння в озеро Байкал, біля підніжжя гір Чамар-Дабон висотою 1000-2000 метрів, вкритих ялинами та смереками. Li-cza-cheń está localizado ao longo do Irkut, no ponto onde este rio deságua no Baikal; está aos pés das altas montanhas Chamar-Dabon, que têm entre 1000 e 2000 metros de altura, cobertas de abetos e pinheiros.

W jeziorze są foki, a nadto liczne gatunki ryb, jak przeważnie: jesiotry, łososie i sumy; liczne też napotyka się ptactwo, jak mewy, czajki, dzikie kaczki, żurawie, rybitwy itd. |||тюлени||||||||||||||||||чайки|||дикие утки|журавли|крачки| |in the lake|there are|seals||in addition|numerous|species|fish||usually|sturgeons|salmon||catfish|||are encountered||birdlife|||lapwings||||| |lake||seals||in addition||species|fish||mainly|sturgeons|salmon||catfish|||encountered||birds||seagulls|lapwings||ducks|cranes|terns| |||тюлені||крім того|численні|види|||переважно||||соми|численні||зустрічається||птахи||чайки|чайки|||журавлі|крячки| No|lago|há|focas|e|além disso|numerosas|espécies|de peixes|como|geralmente|esturjões|salmões|e|bagres|numerosas|também|encontra|se|aves|como|gaivotas|maçaricos|selvagens|patos|grou|andorinhas-do-mar|etc There are seals in the lake and also numerous species of fish, mostly: sturgeons, salmon and catfish; there are also many birds, such as gulls, lapwings, wild ducks, cranes, terns, etc. В озері водяться тюлені, а також численні види риби, переважно осетрові, лососі та соми; є також численні птахи, такі як чайки, крижні, дикі качки, журавлі, крячки тощо. No lago há focas, além de numerosas espécies de peixes, como principalmente: esturjões, salmões e bagres; também se encontra uma grande variedade de aves, como gaivotas, andorinhas, patos selvagens, grou, garças, etc.

Przyjechałem tam w maju, kiedy się zaczynało lato i było bardzo gorąco. |||мае|||||||| I arrived|||||||summer|||| I arrived||||||was starting||||| Eu cheguei|lá|em|maio|quando|(reflexivo)|começava|verão|e|estava|muito|quente I arrived there in May when summer was starting and it was very hot. Я приїхав туди в травні, коли починалося літо і було дуже спекотно. Cheguei lá em maio, quando o verão estava começando e estava muito quente. We wrześniu zaczęły się mrozy, a w listopadzie i rzeka i jezioro pokryły się lodem. |в сентябре||||||||||||| |in September|||frosts|||November||river||lake|covered|| |September|||frosts|||November|||||covered||ice Em|setembro|começaram|a|geadas|e|em|novembro|e|rio|e|lago|cobriram|se|com gelo In September, frosts began, and in November both the river and the lake were covered with ice. Em setembro começaram as geadas, e em novembro tanto o rio quanto o lago ficaram cobertos de gelo. Sprawiłem sobie dobre futro niedźwiedzie i zauważyłem, że zima tutejsza, mroźna, ale równa i jednostajna, ma dla mnie skutki dobroczynne. |||мех медведя|||||||||||||||| |||fur|bear||||||frozen||||uniform||||effects|charitable I got|||fur|bear||||winter|here|frosty||even||uniform||||effects|beneficial Eu comprei|para mim|bom|casaco|de urso|e|eu notei|que|inverno|local|gelado|mas|igual|e|uniforme|tem|para|mim|efeitos|benéficos Придбав собі|||ведмежа шуба|ведмеже|||||місцева|морозна||рівна||одноманітна||||наслідки|благотворні наслідки I got myself a good bear coat and noticed that the winter here, cold, but even and uniform, is beneficial for me. Я придбав собі гарну ведмежу шкуру і помітив, що тутешня зима, холодна, але рівна і стабільна, благотворно впливає на мене. Eu comprei um bom casaco de pelagem de urso e percebi que o inverno aqui, gelado, mas uniforme e constante, tem efeitos benéficos para mim.

Istotnie, gdy nadeszła wiosna 1916 roku, wszystkie moje cierpienia płucne gdzieś pierzchły: przeciwnie, miałem oddech pełny i szeroki — i tu dopiero zacząłem rozumieć, jak ważną funkcją naszego życia jest oddychanie. ||||||||легочные||рассеялись||||||||||||||||||дыхание Indeed||arrived|spring|||||pulmonary||fled|on the contrary||breath|full||wide||||||||function||||breathing ||arrived||||||pulmonary||fled|on the contrary||breath|full||wide||||||||function||||breathing De fato|quando|chegou|primavera|ano|todas|meus|sofrimentos|pulmonares|em algum lugar|desapareceram|ao contrário|eu tinha|respiração|plena|e|ampla||aqui|apenas|comecei|a entender|quão|importante|função|de nossa|vida|é|respiração Дійсно|коли|наступила|||||страждання легень|легеневі||розвіялися|навпаки||дихання|повний||широкий|||лише тоді|||||||||дихання Indeed, when spring 1916 came, all my pulmonary sufferings vanished somewhere: on the contrary, my breath was full and wide - and it was only here that I began to understand how important breathing is in our life. І справді, коли настала весна 1916 року, всі мої легеневі страждання кудись зникли: навпаки, я дихав на повні груди - і тут я тільки почав розуміти, наскільки важливою функцією нашого життя є дихання. De fato, quando a primavera de 1916 chegou, todos os meus sofrimentos pulmonares desapareceram: pelo contrário, eu tinha uma respiração plena e ampla — e foi aqui que comecei a entender quão importante é a função da respiração em nossas vidas.

Sztuki oddychania nauczył mnie mój gospodarz, u którego władza wyznaczyła mi kwaterę. ||||||||власти назначили мне||| arts|||||host|||power|assigned||quarters |breathing|taught|||host||||assigned||quarters da|respiração|me|meu||anfitrião|em|quem|autoridade|designou|para mim|alojamento Мистецтву|дихання||||||||визначила||квартиру The art of breathing was taught to me by my host, with whom the authorities appointed me lodging. Мистецтву дихання мене навчив мій орендодавець, з яким влада поселила мене в одній кімнаті. Meu anfitrião, onde a autoridade me designou um alojamento, me ensinou as artes da respiração.

Li-cza-cheń jest to raczej wieś niż miasteczko. |||||швидше|село|| |||é|isso|mais|vila|do que|cidade pequena Licha-chen is a village rather than a town. Лі-ча-чен - це скоріше село, ніж місто. Li-cza-cheń é mais uma aldeia do que uma cidade. Mieszkańcy są pochodzenia mongolskiego, wyznają wiarę buddyjską podług nauki Lamy tybetańskiego i ogólnie zowią ich „Lamaici”. |||монгольского происхождения|исповедуют|||согласно учению|||||||| ||of origin||they profess|||according to||the Tibetan Lama|Tibetan|||call|| |||Mongolian|they profess||Buddhist|according to||Lama|Tibetan Lama||generally|call|they|Lamaists ||походження|||||згідно з||лами тибетського|тибетського лами||загалом|називають||ламаїти Os habitantes|são|de origem|mongol|professam|fé|budista|de acordo com|ensinamentos|Lama|tibetano|e|em geral|chamam|eles|Lamaístas The inhabitants are of Mongolian origin, profess the Buddhist faith according to the teachings of the Tibetan Lama and are generally called "Lamaits". Мешканці мають монгольське походження, сповідують буддистську віру згідно з вченням тибетського лами і зазвичай називаються "ламаїстами". Os habitantes são de origem mongol, professam a fé budista segundo os ensinamentos do Lama tibetano e são geralmente chamados de "Lamaístas".

Jednakże z dawnej wiary pogańskiej pozostało w ich obyczajach niejedno, jak np. ||||языческой веры||||обычаях||| ||||pagan|remained||||not one|| ||||pagan|remained|||customs|not a few|| No entanto|da|antiga|fé|pagã|permaneceu|em|seus|costumes|não pouco|como|por exemplo Однак із давньої||||язичницької віри|залишилося|||звичаях|чимало|| However, many things remained in their customs of the old pagan faith, such as Однак від старої язичницької віри в їхніх звичаях залишилося більше, ніж трохи, наприклад No entanto, da antiga fé pagã, muitas coisas permaneceram em seus costumes, como por exemplo. łączność urzędu kapłańskiego z czarnoksięstwem; przy czym talent czarnoksięski rozwija się tu również pod wpływem nauki jogów indyjskich, która wprowadziła do ich praktyk pewne metody psychiczne, dawnym szamanom nieznane. связь|власти|священнического|||||||||||||||||ввела||||||||| ||priestly||sorcery||||sorcery|develops|||||influence||yogis|Indian||it introduced|||||||||unknown communication|of the office|priestly||sorcery|||talent|sorcery||||||||yoga|Indian|||||practices|||psychic|ancient|shamans|unknown to ancient shamans conexão|do governo|sacerdotal|com|feitiçaria|com|o que|talento|de feitiçaria|se desenvolve|reflexivo|você|também|sob|influência|ensino|ioga|indianos|que|introduziu|em|suas|práticas|certas|métodos|psíquicos|antigos|xamãs|desconhecidas зв'язок|посади|священницького||чаклунством||||чарівницький|розвивається|||||||йогів індійських|||ввела||||||||| the connection of the priesthood with sorcery; the witchcraft talent also develops here under the influence of the teachings of Indian yogas, which introduced into their practices certain psychic methods, unknown to former shamans. связь между жреческой должностью и колдовством; при этом колдовской талант развивался здесь также под влиянием учений индийских йогов, которые ввели в свою практику некоторые психические методы, неизвестные прежним шаманам. зв'язок між жрецтвом і чаклунством; причому чаклунський талант розвивався тут також під впливом вчення індійських йогів, які запровадили у свої практики певні екстрасенсорні методи, невідомі давнім шаманам. a conexão do ofício sacerdotal com a feitiçaria; sendo que o talento para a feitiçaria também se desenvolve aqui sob a influência dos ensinamentos dos iogues indianos, que introduziram em suas práticas certos métodos psíquicos, desconhecidos para os antigos xamãs.

Mój gospodarz był właśnie arcykapłanem naszego osiedla. ||||верховным жрецом|| |host|||high priest|our|settlement ||||the high priest||neighborhood ||||верховним жерцем||мікрорайону Meu|anfitrião|era|justo|sumo sacerdote|de nosso|bairro My landlord was the high priest of our estate. Мій орендодавець був просто верховним жерцем нашого маєтку. Meu anfitrião era justamente o arcebispo de nossa aldeia.

Wyznać muszę, że rzadko się napotyka ludzi tak zacnych i czystych, tak bezinteresownych i życzliwych jak moi Lamaici z Li-cza-cheń. ||||||||благородных||||бескорыстных||доброжелательных||||||| to confess||||||||noble||||selfless||kind||||||| |||||зустрічаєш|||порядних||||||доброзичливих||||||| confessar|eu devo|que|raramente|(pronome reflexivo)|encontra|pessoas|tão|nobres|e|puras|tão|desinteressadas|e|bondosas|como|meus|Lamaicos|de||| I must confess that you rarely come across people as honorable and pure, as disinterested and kind as my Lamaites of Licha-chen. Мушу зізнатися, що рідко можна зустріти таких благородних і чистих, таких безкорисливих і добрих людей, як мої ламаїсти з Лі-ча-чен. Devo confessar que raramente encontramos pessoas tão nobres e puras, tão desinteressadas e bondosas como meus Lamaici de Li-cza-cheń.

Są to zresztą ludzie prości i nieoświeceni. ||||простые||непросвещённые ||||simple||unenlightened São|a|aliás|pessoas|simples|e|não iluminadas They are also simple and unenlightened people. До того ж, це прості і неосвічені люди. Além disso, são pessoas simples e não iluminadas. Ich pojęcia o budowie państwa i polityce są arcynaiwne. |||строительстве|||||чрезвычайно наивные |||structure|||||very naive |уявлення|||||||вкрай наївні Meu|entendimento|sobre|construção|do estado|e|política|são|extremamente limitados Their concepts of state building and politics are archaic. Їхні уявлення про державотворення та політику є архаїчними. Suas ideias sobre a construção do estado e política são extremamente ingênuas. Panowanie Mikołaja II uważają za bardzo nieszczęśliwe. Правление|||||| Reign||||||unlucky O reinado|Nicolau|II|consideram|como|muito|infeliz Правління||||||дуже нещасливим The reign of Nicholas II is considered very unhappy. Вони вважають правління Миколи II дуже нещасливим. Eles consideram o reinado de Nicolau II como muito infeliz. Cesarz źle rządzi i dlatego krowy mało mleka dają. Император|||||||| the Emperor|||||||| O imperador|mal|governa|e|por isso|as vacas|pouco|leite|dão Імператор||погано керує|||||| The emperor does not rule well, and therefore cows give little milk. Імператор погано править, і тому корови дають мало молока. O imperador governa mal e por isso as vacas dão pouco leite. Przez parę lat ostatnich susza wypaliła trawę na pastwiskach i krowy miały nie dość pożywienia. ||||засуха|выжгла|||пастбищах|||||| ||||drought|burned|the grass||pastures||||||food |||||випалила|||пасовищах|||||достатньо|їжі Por|alguns|anos|últimos|seca|queimou|a grama|nos|pastos|e|as vacas|tinham|não|suficiente|alimento Over the past few years, droughts have scorched the grass in pastures and the cows have not had enough to eat. За останні кілька років посуха випалила траву на пасовищах, і коровам не вистачало їжі. Nos últimos anos, a seca queimou a grama nos pastos e as vacas não tinham comida suficiente. Zarówno tę szuszę jak i brak mleka Lamaici przypisywali złym rządom cesarza Mikołaja. ||эту засуху||||||приписывали||правлению|| ||snow||||||attributed||to the rule of|the emperor| Tanto|essa|situação|quanto|e|falta|de leite|Lamaici|atribuíram|maus|governos|do czar|Mikołaj Як і||цю посуху||||||приписували||урядуванню|імператора Миколи| The Lamaites attributed both this dryness and the lack of milk to the bad rule of Emperor Nicholas. І цей ажіотаж, і нестачу молока ламаїти пов'язували з поганим правлінням імператора Миколи. Tanto a seca quanto a falta de leite os Lamaicos atribuíram ao mau governo do imperador Nicolau.

O wojnie wiedzieli, ale mało ich obchodziła: była tak daleko! ||||||заботила||| ||||||it concerned||| ||||||турбувала||| A|guerra|sabiam|mas|pouco|deles|importava|estava|tão|longe They knew about the war, but they cared little: it was so far! Вони знали про війну, але мало переймалися нею: вона була так далеко! Eles sabiam sobre a guerra, mas pouco se importavam: estava tão longe! Gazet nie czytywali; od czasu do czasu tylko jakieś wieści dopływały do nas. the newspaper||read||||||some||arrived|| O jornal|não|liam|de|tempo|a|tempo|apenas|algumas|notícias|chegavam|de|nós газет|||||||||новини||| They did not read newspapers; from time to time only some news came to us. Вони не читали газет, лише час від часу приходили якісь новини. Não liam jornais; de vez em quando, apenas algumas notícias chegavam até nós. Głównie interesują ich krowy, rybołówstwo, a także polowanie na ptaki, lisy, niedźwiedzie. ||||fishing|||hunting||birds|foxes| Principalmente|interessam|eles|vacas|pesca|e|também|caça|de|pássaros|raposas|ursos Переважно|||||||полювання на||||ведмеді They are mainly interested in cows, fishing, as well as hunting birds, foxes and bears. Їхні головні інтереси - корови, риболовля та полювання на птахів, лисиць і ведмедів. Principalmente se interessam por vacas, pesca, e também pela caça de aves, raposas e ursos. Chaty budują z drzewa i gaolanu; sadzą żyto i jęczmień, które tu się nieźle udają. |||||гаолан или сорго||рожь||||||| Huts|build||wood||golaun|they plant|rye||barley||||well|do well |||||очерету||жито||ячмінь||||непогано|вдаються As casas|constroem|de|madeira|e|barro|plantam|centeio|e|cevada|que|aqui|se|bem|desenvolvem They build their huts of wood and gaolan; they plant rye and barley, which are doing well here. Вони будують хатини з дерева і гаолану, сіють жито і ячмінь, які тут добре ростуть. Constroem cabanas de madeira e barro; plantam centeio e cevada, que aqui se desenvolvem bem. Mają stare pieśni o bogach i bohaterach, a nadto kapłanów, którzy umieją robić cuda. ||songs||gods||heroes|||priests||can||miracles |||||||||священиків||вміють||диво Têm|antigas|canções|sobre|deuses|e|heróis|e|além disso|sacerdotes|que|sabem|fazer|milagres They have old songs about gods and heroes, and also priests who can work miracles. У них є старовинні пісні про богів і героїв, а ще - жерці, які вміють творити чудеса. Têm antigas canções sobre deuses e heróis, além de sacerdotes que sabem fazer milagres.

Mój gospodarz — człowiek bardzo czcigodny — był, jak mówiliśmy, kapłanem, a zarazem przechowywał tradycje dawnych szamanów-czarowników. |||||||||||хранил|||| ||||venerable||||a priest|||preserved|traditions|ancient|shamans|sorcerers ||||шановний||||||водночас|зберігав|||шаманів-чаклунів| Meu|anfitrião|homem|muito|respeitável|era|como|dissemos|sacerdote|e|ao mesmo tempo|preservava|tradições|antigos|xamãs|feiticeiros My host - a very revered man - was, as we said, a priest, and at the same time kept the traditions of the old shaman-sorcerers. Мій господар - дуже поважний чоловік - був, як ми вже говорили, священиком, і в той же час зберігав традиції старого шаманського чаклунства. Meu anfitrião — um homem muito respeitável — era, como dissemos, um sacerdote, e ao mesmo tempo preservava as tradições dos antigos xamãs-mágicos. Był on sędzią w sprawach kryminalnych; dawał śluby, błogosławił nowo narodzonych, grzebał umarłych. ||судьёй|||||свадебные обеты||||хоронил|умерших ||a judge|||criminal||vows|blessed||born|buried|the dead ||суддею|||||||||поховав|померлих Era|ele|juiz|em|casos|criminais|dava|casamentos|abençoava|recém|nascidos|enterrava|mortos He was a judge in criminal cases; he gave vows, blessed newborns, and buried the dead. Він був суддею у кримінальних справах, давав обітниці, благословляв новонароджених і ховав померлих. Ele era juiz em casos criminais; celebrava casamentos, abençoava os recém-nascidos, enterrava os mortos. Przepowiadał przyszłość, wywoływał deszcze, odpędzał burze i pioruny, odnajdywał zaginione krowy albo rzeczy ukradzione; wypędzał diabła z opętanych, leczył choroby podług systemu lekarzy tybetańskich, zwanego żud-szi. Предсказывал||вызывал||отгонял||||находил|пропавшие||||украденные вещи|изгонял|||одержимых||||||||| he predicted||he summoned|rain|drove away|||lightning|he found|lost||||stolen|he expelled|the devil||the possessed|he treated||||of doctors|Tibetan||(1)|szi |майбутнє|викликав|дощі|відганяв|бурі||блискавки|знаходив|зниклі||||вкрадені речі|виганяв|||одержимих дияволом|лікував||згідно з||лікарів|тибетських лікарів||жуд-ши|жуд-ши Previu|futuro|chamou|chuvas|afastou|tempestades|e|relâmpagos|encontrava|perdidas|vacas|ou|coisas|roubadas|expulsava|o diabo|de|possuídos|curava|doenças|de acordo com|sistema|médicos|tibetanos|chamado|| He foretold the future, caused rains, chased away storms and lightning, found lost cows or stolen goods; he drove the devil out of the possessed, healed diseases according to the system of Tibetan doctors, called zud-shi. Він передбачав майбутнє, викликав дощ, відганяв бурі та блискавки, знаходив загублених корів або вкрадені речі, виганяв диявола з одержимих, лікував хвороби за системою тибетських лікарів, відомою під назвою "Зуд-ши". Ele profetizava o futuro, convocava chuvas, afastava tempestades e relâmpagos, encontrava vacas perdidas ou objetos roubados; expulsava o diabo dos possuídos, curava doenças segundo o sistema dos médicos tibetanos, chamado de dzud-shi. Wywoływał umarłych i rozmawiał za ich pośrednictwem z najwyższym Buddą. ||||||посредством||| ||||||through their||the highest|Buddha Chamava|os mortos|e|conversava|por|deles|intermédio|com|supremo|Buda Викликав|померлих|||||посередництвом||найвищим|Буддою He called the dead and talked through them to the Supreme Buddha. Він викликав мертвих і говорив через них до верховного Будди. Ele convocava os mortos e conversava através deles com o Buda supremo.

Była to bardzo poważna władza moralna i społeczna w naszej miejscowości i nawet przedstawiciele rządu rosyjskiego z nim się liczyli, a niższe stopnie nawet porady u niego szukały. |||||||социальная|||||||||||||||||совета||| |||||moral||social|||||||of the government|Russian||||considered||lower|ranks||advice|||sought |||серйозна||||соціальна||||||представники||||||рахувалися з ним|||ступені влади||||| Era|uma|muito|séria|autoridade|moral|e|social|em|nossa|localidade|e|até|representantes|do governo|russo|com|ele|(reflexivo)|contavam|e|inferiores|graus|até|conselhos|de|ele|procuravam It was a very serious moral and social authority in our town and even the representatives of the Russian government took him into account, and the lower ranks even sought advice from him. Він був дуже серйозним моральним і соціальним авторитетом у нашому селі, з ним рахувалися навіть представники російського уряду, а нижчі чини навіть зверталися до нього за порадою. Era uma autoridade moral e social muito séria em nossa localidade e até mesmo os representantes do governo russo a respeitavam, e os graus inferiores até buscavam conselhos com ele.

Z gospodarzem moim zaprzyjaźniłem się wielce i nieraz gadaliśmy o zjawach, jakie on widywał lub wywoływał. |с хозяином|||||||||призраках||||| |my host||I became friends||greatly||many times|we talked||ghosts|||saw|| |||||дуже||не раз|розмовляли||примарах|||||викликав Com|o proprietário|meu|me tornei amigo|reflexivo|muito|e|muitas vezes|conversamos|sobre|fantasmas|que|ele|via|ou|invocava I made great friends with my host, and more than once we talked about the apparitions he saw or caused. Я дуже подружився з моїм господарем, і ми часто говорили про явища, які він бачив або спричиняв. Eu me tornei muito amigo do meu anfitrião e muitas vezes conversávamos sobre os espíritos que ele via ou evocava. Szaman dziwił się, skąd ja znam jego tajemnice i uważał mnie za wielkiego czarownika. |||||||||||||колдун the Shaman|was surprised||||||secrets||||||sorcerer Xamã|surpreendeu|a si mesmo|de onde|eu|conheço|suas|segredos|e|considerava|me|como|grande|feiticeiro Шаман|дивувався||звідки||||||||||чаклуна The shaman wondered how I knew his secrets and considered me a great sorcerer. Шаман дивувався, звідки я знаю його секрети, і вважав мене великим чаклуном. O xamã se surpreendeu com o fato de eu conhecer seus segredos e me considerou um grande feiticeiro.

W istocie sztuka mediumiczna była po wszystkie czasy i we wszystkich krajach jedna i ta sama — i stąd jest wielkie podobieństwo procedury i zjawisk. |||||||||||||||||||||||явлений |in essence||mediumistic|||||||||one|||||||||procedures||phenomena |по суті|мистецтво|медіумічне мистецтво||||||||||||||звідси|||схожість||| Em|de fato|arte|mediúnica|foi|por|todos|tempos|e|em|todos|países|uma|e|a|mesma|e|daí|é|grande|semelhança|da procedura|e|dos fenômenos In fact, the art of psychics has been one and the same in all times and in all countries - and hence the great similarity of procedure and phenomena. Насправді, медіумістичне мистецтво було одним і тим самим у всі часи і в усіх країнах - а отже, існує велика схожість у процедурах і явищах. De fato, a arte mediúnica foi, em todos os tempos e em todos os países, uma e a mesma — e daí vem a grande semelhança dos procedimentos e fenômenos. Europa tylko zarzuciła tę sztukę, gdyż inną poszła drogą, ale teraz i ona do niej powraca — przy tym z zasobem większym wiedzy pozytywnej. ||отказалась от|||||||||||||||||||| Europe||she threw||art|||she took|way|||||||returns||||a resource of|||positive ||закинула||мистецтво|оскільки||пішла|шляхом|||||||повертається|||||більшим|знань позитивних|позитивних знань Europa|apenas|abandonou|essa|arte|pois|outra|seguiu|caminho|mas|agora|e|ela|de|ela|retorna|com|isso|com|recurso|maior|conhecimento|positivo Europe has only abandoned this art because it has taken a different path, but now it is returning to it as well - with more positive knowledge at the same time. Європа відмовилася від цього мистецтва лише тому, що пішла іншим шляхом, але зараз вона теж повертається до нього - з більш позитивними знаннями. A Europa apenas abandonou essa arte, pois seguiu outro caminho, mas agora ela também está retornando a ela — e com um acervo maior de conhecimento positivo.

Przyglądając się praktykom szamana przekonałem się, że jest on naraz i magnetyzerem, i medium: na tym polega jego siła. Looking||the practices|shaman|I convinced|||||||magnetizer|||||lies|| Observando|a|práticas|do xamã|me convenci|a|que|é|ele|ao mesmo tempo|e|magnetizador|e|médium|nisso|isso|reside|sua|força Придивляючись||||переконався|||||||магнетизером|||||полягає в цьому|| Looking at the shaman's practices, I found out that he is both a magnetizer and a medium: this is his strength. Дивлячись на практики шамана, я переконався, що він і магнетизер, і медіум водночас: саме в цьому полягає його сила. Observando as práticas do xamã, percebi que ele é ao mesmo tempo um magnetizador e um médium: é nisso que reside sua força.

Szaman nie był wcale zazdrosny, kiedy ludność zwracała się do mnie w różnych sprawach; młodzi mówili mi o swoich troskach miłosnych, kobiety żądały zaklęć na choroby lub poprawę gospodarstwa. ||||завистливый|||||||||||||||заботах|любовных||||||||хозяйства the Shaman||was not|at all|jealous|when|the people|was turning|||||various||the young|were talking|to me||their|concerns|romantic|women|demanded|spells for||diseases|or|improvement of|household ||||заздрісний|||зверталася||||||||||||турботах|кохання||вимагали|заклинань||||покращення|господарства Xamã|não|era|de forma alguma|ciumento|quando|população|se voltava|para|a|mim|em|diferentes|questões|jovens|me contavam|sobre|suas|suas|preocupações|amorosas|mulheres|exigiam|feitiços|para|doenças|ou|melhoria|da agricultura The shaman was not at all jealous when the public addressed me on various matters; young people told me about their love concerns, women demanded spells for diseases or improvement of the farm. Шаман зовсім не ревнував, коли до мене зверталися з різних питань: молодь розповідала про свої любовні переживання, жінки просили заклинання від хвороб або для поліпшення господарства. O xamã não ficou nem um pouco ciumento quando a população se voltava para mim em diversas questões; os jovens me falavam sobre suas preocupações amorosas, as mulheres pediam feitiços para doenças ou para melhorar a agricultura. Szaman sam chętnie słuchał moich wskazań — podobnie jak ja chciałem skorzystać z jego doświadczenia. |||||указаний|||||||| the shaman|I|gladly|listened|my|indications|similarly||||benefit from|||experience |||||вказівок|||||скористатися з||| Xamã|ele|de bom grado|ouvia|meus|conselhos|da mesma forma|como|eu|queria|aproveitar|de|sua|experiência The shaman himself was eager to listen to my precepts - just like I wanted to use his experience. Сам шаман із задоволенням прислухався до моїх настанов - так само, як і я хотів скористатися його досвідом. O xamã também ouvia com prazer minhas orientações — assim como eu queria aproveitar sua experiência.

Mnie głównie zastanawiał problemat, czy u mego szamana w czasie transu przy materializacji widma odbywa się dematerializacja ciała, jak to było u Mirandy. I|mainly|wondered|I mainly wondered|whether|at|my|shaman||during trance|trance|at|materialization|the apparition|occurs||dematerialization of|body||||at| |переважно|замислювався|проблема|||||||||||відбувається|||||||| Me||questionava|problema|se|em|meu|xamã|em||transe|durante|materialização|espectro|ocorre||desmaterialização|corpo|como|isso|foi|em|Miranda I was mainly wondering if my shaman's body dematerializes during the trance materialization of the spectrum, as was the case with Miranda. Мене найбільше спантеличувала проблема, чи не відбувається в моєму шаманському трансі під час матеріалізації спектру дематеріалізація тіла, як це було у випадку з Мірандою, як це було у випадку з Мірандою. Eu me perguntava principalmente se, durante a materialização do espectro, ocorria a desmaterialização do corpo do meu xamã em transe, como aconteceu com Miranda. Oczywiście nic mu o tym nie mówiłem, ale rzecz obserwowałem. Конечно||||||||| Of course||to him||that||I told||thing|I observed |||||||||спостерігав за цим Claro|nada|a ele|sobre|isso|não|disse|mas|coisa|observei Of course, I didn't tell him anything about it, but I watched it. Звичайно, я нічого йому про це не сказав, але спостерігав за цим. Claro que não lhe disse nada sobre isso, mas observei a situação.

Szaman dla swoich czarów wprowadzał się sam w stan katalepsji; jego pomocnik, przyszły szaman, miał obowiązek budzić go po pewnym czasie, choć mój gospodarz mógł też sam sobie nakazać, że się obudzi o takiej a takiej godzinie; czynił to jednak dla nauki i ćwiczenia swego następny. |||колдов|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||| Shaman||his|spells|introduced||himself||state|catalepsy||assistant|future|||obligation|wake him||the|||although||host|could|also|himself|to himself|command|||wake||such a||such a|the hour|he did||however||learning||practice|his|successor |||||||||каталепсії|||майбутній|||обов'язок||||||||||||||||прокинеться||||||робив це||||||вправи|| Xamã|para|seus|feitiços|colocava|a si mesmo|sozinho|em|estado|catalepsia|seu|ajudante|futuro|xamã|tinha|obrigação|acordar|ele|após|certo||embora|meu|anfitrião|poderia|também|ele mesmo|a si mesmo|ordenar|que|a si mesmo|acordaria|em|tal|e|tal|hora|fazia|isso|no entanto|para|aprendizado|e|prática|seu|sucessor The shaman put himself into catalepsy for his sorcery; his assistant, the future shaman, was obliged to wake him up after some time, although my host could also order himself to wake up at such and such an hour; but the next one did it for the sake of learning and training his own. Для свого чаклунства шаман вводив себе в стан каталепсії; його помічник, майбутній шаман, був зобов'язаний розбудити його через певний час, хоча мій господар також міг наказати собі прокинутися о такій-то годині, але він робив це заради навчання і практики свого наступного. O xamã se colocava em um estado de catalepsia para seus feitiços; seu assistente, um futuro xamã, tinha a obrigação de despertá-lo após um certo tempo, embora meu anfitrião também pudesse se ordenar a si mesmo que acordasse em tal ou tal hora; ele fazia isso, no entanto, para aprender e treinar seu sucessor. Czasem ja zastępowałem pomocnika. ||я заменял| sometimes||substituted|the assistant ||заміщав| Às vezes|eu|substituía|o ajudante Sometimes I took the place of the helper. Іноді я підміняв помічника. Às vezes, eu substituía o assistente.

W czasie katalepsji szamana ukazywało się widmo, które przemawiało językiem mongolskim, bardzo mało mi znanym, tak że nic go nie rozumiałem. ||||||||говорило|||||||||||| |during|catalepsy|the shaman|appeared||ghost||spoke|language|Mongolian||very little|to me|known to me||||go||understood it ||||||привид||промовляло|||||||||||| Em|tempo|catalepsia|xamã|aparecia|se|fantasma|que|falava|em língua|mongol|muito|pouco|a mim|conhecido|tão|que|nada|o||entendia During the shaman's catalepsy, a specter appeared that spoke the Mongolian language, which I knew very little, so that I did not understand him. Під час каталепсії шамана з'являвся привид і говорив монгольською мовою, дуже незнайомою для мене, так що я нічого не розумів. Durante a catalepsia do xamã, aparecia um espectro que falava em mongol, uma língua que eu conhecia muito pouco, de modo que não entendia nada. Kilka razy, jakby z ogromnym trudem, duch mówił po polsku. a few|times|as if||huge|effort|spirit|spoke|in|Polish Vezes|vezes|como se|com|enorme|dificuldade|espírito|falava|em|polonês Several times, as if with great difficulty, the ghost spoke Polish. Кілька разів, ніби з великими труднощами, привид заговорив польською мовою. Várias vezes, como se com enorme dificuldade, o espírito falava em polonês. Powiedział mi raz: „Warszawę zajęli Niemcy.” Innym razem mi powiedział: „Mirandę wywieźli (Niemcy) do Mmmburga.” Nazwę miasta wybełkotał niewyraźnie. |||||||||||||||||неразборчиво произнесённое|неразборчиво he said|to me|once|Warsaw||the Germans|another|another time|to me|he said|Miranda|they took|the Germans||Mmmburga|the name|city|mumbled the name|unclearly ||||захопили||||||Міранду||||Ммбурґ|Назву міста||пробурмотів| Ele disse|para mim|uma vez|Varsóvia|ocuparam|os alemães|Outra|vez|para mim|disse|Miranda|levaram|(os alemães)|para|Mmmburgo|O nome|da cidade|murmurou|indistintamente He once told me: "Warsaw was occupied by the Germans." Another time he told me: "Miranda (the Germans) were taken to Mmmburg." He muttered the city name indistinctly. Якось він мені сказав: "Варшаву взяли німці". Іншим разом він сказав мені: "Міранду депортували (німці) до Мммбурга". Він невиразно пробурмотів назву міста. Ele me disse uma vez: "Os alemães ocuparam Varsóvia." Em outra ocasião, ele me disse: "Os alemães levaram Miranda para Mmmburgo." O nome da cidade foi pronunciado de forma indistinta.

Owóż u mego szamana dematerializacja odbywała się, ale w stopniu bardzo nieznacznym. |||||||||||незначительном Indeed||my|shaman|dematerialization|was occurring||||degree||insignificant degree Agora|u|meu|xamã|desmaterialização|ocorria|reflexivo|mas|em|grau|muito|insignificante Отже|||||||||ступені||незначною мірою Well, in my shaman dematerialisation took place, but to a very small extent. Ну, у випадку з моїм шаманом дематеріалізація дійсно відбулася, але в дуже незначній мірі. Pois bem, no meu xamã a desmaterialização ocorria, mas em um grau muito insignificante. Mianowicie jego ręce i nogi stawały się nieco szczuplejsze niż w stanie normalnym, ale nie znikały, jak u Mirandy. ||||||||более стройные|||||||||| namely||hands||legs|were becoming||somewhat|thinner|than||state|normal state|||disappeared||like| Ou seja|suas|mãos|e|pernas|se tornavam|um pouco|um pouco|mais magras|do que|em|estado|normal|mas|não|desapareciam|como|de|Miranda А саме|||||ставали|||стрункішими|||||||||| Namely, his arms and legs became a little thinner than they were in normal condition, but they didn't disappear like Miranda's. А саме, його руки і ноги ставали трохи тоншими, ніж у звичайному стані, але вони не зникали, як у Міранди. Ou seja, suas mãos e pés estavam se tornando um pouco mais magros do que o normal, mas não desapareciam, como os de Miranda.

Byłoby rzeczą nader cenną zważyć ciężar szamana w czasie jawy i w czasie transu, ale niestety nie miałem odpowiedniej wagi. ||||взвесить|вес||||явь|||||||||подходящих весов| It would be||very|valuable|weigh|weight of the shaman|shaman||during|waking state|||during|trance||unfortunately||I had|appropriate|scale |річчю|дуже|цінною|зважити|вага||||яви|||||||||відповідної| Seria|coisa|extremamente|valiosa|pesar|peso|xamã|em||vigília|e|em||transe|mas|infelizmente|não|tinha|adequada|balança It would be very valuable to weigh the weight of the shaman while awake and in trance, but unfortunately I did not have the weight. Було б надзвичайно корисно зважити вагу шамана під час джави і під час трансу, але, на жаль, у мене не було правильних ваг. Seria extremamente valioso pesar o peso do xamã durante a vigília e durante o transe, mas infelizmente eu não tinha uma balança adequada.

Choć zagadnienie moje było bardzo nęcące, krępowałem się jednak robić ten eksperyment, gdyż, o ile by ten stary szaman zniknął i dajmy na to nie powrócił — to mógłbym łacno uchodzić za jego zabójcę i wywołać niezadowolenie lub zemstę gościnnych i dobrych ludzi, śród których losy kazały mi zamieszkać. |||||соблазнительное|смущался||||||||||||||||||||||легко|||||||||месть|гостеприимных||||||||| Although|issue||||tempting|hesitated||however||this|experiment|because||if|by|this|old|shaman|disappeared||let's say||||returned||I could|easily|pass|||killer||invoke|discontent or revenge||revenge of|hospitable and good||good|people|among whom|whom|fate|fate dictated|my|live among |питання||||привабливе|соромився||||||оскільки|||||||||припустімо|||||||легко|вважатися|||вбивцю||викликати|незадоволення|||гостинних||||серед яких||доля (долі)|велів|| Embora|questão|minha|era|muito|tentadora|eu hesitava|a|mas|fazer|esse|experimento|pois|o|quanto|fosse|esse|velho|xamã|desaparecesse|e|suponhamos|em|isso|não|retornasse|então|eu poderia|facilmente|ser considerado|como|seu|assassino|e|provocar|descontentamento|ou|vingança|hospitaleiros|e|bons|pessoas|entre|os quais|destinos|mandaram|a mim|residir Although my problem was very tempting, I was embarrassed to do this experiment, because if this old shaman would disappear and let us say he did not return to it - I could Latinly pass for his killer and cause dissatisfaction or revenge of hospitable and kind people, among whom the fate of made me live. Хоча моє питання було дуже спокусливим, я неохоче йшов на експеримент, адже якщо старий шаман зникне і, скажімо, не повернеться, мене легко могли б вважати його вбивцею і накликати на себе невдоволення або помсту гостинних і добрих людей, серед яких доля звеліла мені жити. Embora meu questionamento fosse muito tentador, eu hesitava em fazer esse experimento, pois, se aquele velho xamã desaparecesse e, digamos, não voltasse — eu poderia facilmente ser considerado seu assassino e provocar descontentamento ou vingança das pessoas hospitaleiras e boas entre as quais o destino me fez habitar.

SENT_CWT:AFkKFwvL=6.92 PAR_TRANS:gpt-4o-mini=3.07 pt:AFkKFwvL openai.2025-02-07 ai_request(all=169 err=0.00%) translation(all=135 err=0.00%) cwt(all=2245 err=2.09%)