Real Polish, RP079: Szczęśliwy książę (1) – Oscar Wilde

RP079: Szczęśliwy książę (1) – Oscar Wilde

Na wysokim cokole, górując nad miastem, wznosił się pomnik szczęśliwego księcia.

Cały był pokryty delikatnymi złotymi blaszkami, oczy miał z dwóch błyszczących szafirów, a na rękojeści jego miecza świecił olbrzymi rubin. Ogromnie go też podziwiano – ogromnie.

– Jest tak piękny jak kurek na dachu – zauważył jeden z radców miejskich, usiłujący przez okazywanie artystycznych skłonności zdobyć sobie dobre imię. – Tylko mniej użyteczny od kurka – dodał obawiając się, by go nie posądzono o brak zmysłu praktycznego… co wcale nie byłoby zgodne z prawdą – Czemu nie jesteś takim jak szczęśliwy książę?

– pytała czuła matka swego synka, który chciał dostać księżyc z nieba; – Szczęśliwy książę nigdy niczego nie chce. – Jestem kontent, że przynajmniej jeden człowiek na świecie jest całkiem szczęśliwy – mruknął zawiedziony w swych nadziejach przechodzień rzucając okiem na pomnik.

– Wygląda jak anioł – mówili mali wychowankowie sierocińca wychodząc z katedry w purpurowych płaszczykach i śnieżnobiałych fartuszkach.

– Skąd wiecie, jak wygląda anioł?

– spytał profesor matematyki. – Przecieżeście go nigdy nie widzieli. – O, widzieliśmy… we śnie!

– odpowiedziały dzieci. A profesor matematyki zmarszczył czoło i gniewnie zsunął brwi, z zasady będąc przeciwnikiem wszelkich snów dziecinnych. Pewnej nocy przelatywała nad miastem jaskółeczka… Towarzyszki jej przed sześciu tygodniami odfrunęły już do Egiptu, ona jedna tylko została, zakochawszy się w prześlicznej trzcinie.

Po raz pierwszy ujrzała ją była na wiosnę, uganiając się nad rzeką za dużym, żółtym motylem; zachwycona smukłością trzciny, nieruchomo zawisła w powietrzu i wszczęła rozmowę. – Czy wolno cię kochać?

– spytała jaskółka, przyzwyczajona zmierzać zawsze wprost do celu. A trzcina głęboko się przed nią pochyliła. Więc jaskółeczka poczęła fruwać dokoła trzciny, skrzydełkami muskając wodę, na której tworzyły się lekkie fale.

Był to rodzaj zalotów, trwających całe lato. – Śmieszne przywiązanie – świegotały inne jaskółki – toż ta trzcina nie ma żadnego majątku, a tak liczną rodzinę.

– Bo w istocie brzegi rzeki całkiem były porosłe trzciną. Z nadejściem jesieni wszystkie jaskółki odleciały za morze.

Wówczas jaskółeczka uczuła się bardzo osamotnioną, i miłość do trzciny poczęła ją niecierpliwić. – Niepodobna z nią prowadzić porządnej rozmowy – mówiła – przy tym zaczynam ją podejrzewać bo brzydką kokieterię, bo wszak najwidoczniej flirtuje z wiatrem.

– I istotnie, za każdym powiewem wiatru trzcina wykonywała przed nim najwdzięczniejsze dygi! – Przyznaję, że jest gospodarna i lubi zacisze domowe – mówił ptak – ale ja lubię podróżować, więc i moja żona musi to lubić.

– Pójdziesz ze mną?

– spytała wreszcie jaskółka. – Ale trzcina przecząco potrząsnęła głową – zbyt była przywiązana do ojczyzny. – Więc igrałaś mym uczuciem!

– zawołała jaskółka. – Dobrze! Ja lecę teraz na piramidy. Żegnaj! – I odfrunęła. Niezmordowanie szybowała przez cały dzień, a wieczorem doleciała do jakiegoś miasta.

– Gdzie teraz zamieszkam?

– mówiła do siebie. – Sądzę, że miasto poczyniło przecież odpowiednie przygotowania. Wtem zobaczyła pomnik na wysokim cokole. – Tu pozostanę – zawołała radośnie – doskonały będę mieć nocleg na świeżym powietrzu!

– To rzekłszy, wygodnie usiadła w zagłębieniu u stóp księcia. – Mam złocistą sypialnię – mówiła do siebie z zadowoleniem, rozglądając się dokoła.

W chwili jednak gdy ukrywszy główkę pod skrzydełkiem zabierała się do snu, spadła na nią duża kropla deszczu. – Dziwne!

– zawołała jaskółka otrząsając się – na niebie nie ma najlżejszej chmurki, gwiazdy świecą i migocą, a jednak pada deszcz. Klimat północnej Europy jest istotnie okropny! Trzcina lubiła wprawdzie deszcz, ale powodował nią najzwyklejszy egoizm. Wtem padła na jaskółkę druga kropla deszczu.

– Do czego służy właściwie taki pomnik, skoro nie może nawet dać schronienia przed deszczem?

Obejrzę się raczej za jakim dobrym kominem – szepnęła do siebie, zabierając się do odlotu. Ale zanim jeszcze rozwinęła skrzydełka, uczuła na sobie trzecią kroplę deszczu.

Podniosła więc wzrok i zobaczyła… Co zobaczyła? Oczy szczęśliwego księcia były napełnione łzami, i łzy spływały mu po złotych policzkach. Twarz jego w świetle księżyca tak była piękna, że serce jaskółeczki zadrżało współczuciem. – Kto Jesteś?

– spytała; – Jestem szczęśliwym księciem.

– Więc czemu płaczesz?

– spytała jaskółka. – Całkiem przemokłam od twych łez. – Kiedy jeszcze żyłem i miałem ludzkie serce – mówił pomnik – nie wiedziałem, co znaczą łzy, mieszkałem bowiem w pałacu Sans-Souci, do którego troska nie miała przystępu.

Dnie spędzałem na zabawach z towarzyszami, a wieczorem prowadziłem tańce w wielkiej sali balowej. Dokoła ogrodu biegł bardzo wysoki mur, ale mnie nigdy nie przyszło na myśl zapytać, co się za nim znajduje, tak mi było dobrze i wesoło. Dworzanie nazywali mnie szczęśliwym księciem, i istotnie byłem szczęśliwy – o ile radość oznacza szczęście. Tak żyłem i tak umarłem. A teraz, kiedy nie żyję, umieszczono mnie na tym cokole, tak wysoko, że mogę widzieć całą rozpacz i nędzę mojego miasta i serce moje, aczkolwiek z ołowiu, bezustannie musi płakać. – Co?

Więc nie jest cały ze złota? – szepnęła do siebie jaskółka. Zbyt jednak była uprzejma, by głośno wypowiadać osobiste uwagi. – Daleko stąd – mówił pomnik cichym, melodyjnym głosem – daleko stąd, w wąskiej uliczce, stoi nędzny, stary dom.

Jedno z okien jest otwarte – mogę przeto widzieć siedzącą przy stole kobietę, ma bladą zmęczoną twarz i szorstkie czerwone ręce, a palce pokłute igłą, gdyż jest hafciarką. Haftuje złote lilie na atłasowej sukni, którą nosić będzie na balu dworskim najpiękniejsza dama dworu królowej. Na wąskim łóżeczku, w ciemnym kącie izdebki, leży chory chłopczyk. Zrywa się w niespokojnym gorączkowym śnie i błaga o pomarańcze. Ale matka nie może mu nic dać prócz wody studziennej, więc chłopczyk płacze i jęczy. Jaskółeczko, jaskółeczko, czy nie zechciałabyś jej zanieść ten rubin, świecący w rękojeści mego miecza, bo moje nogi tak są mocno przytwierdzone do tego cokołu, że nie mogę się ruszyć. – Kiedy mnie oczekują w Egipcie – odparła jaskółka.

– Towarzyszki moje lecą wzdłuż Nilu i rozmawiają z wielkimi kwiatami lotosu. Niezadługo ułożą się do snu w grobie wielkiego króla. Ubrany on jest w kosztowne żółte szaty i zabalsamowany. Na szyi ma łańcuch z bladozielonego nefrytu, a ręce zeschłe niby żółte liście. – Jaskółeczko, jaskółeczko – rzekł książę – czy nie możesz zostać u mnie przez tę jedną noc i być moją wysłanniczką?

Chłopczyk jest taki spragniony, a matka jego taka smutna. – Kiedy ja w gruncie rzeczy nie lubię chłopców – odparła jaskółka – bo gdy zeszłego lata mieszkałam nad rzeką, dwaj niedobrzy chłopcy, synowie młynarza, ustawicznie rzucali za mną kamieniami.

– Bardzo tu zimno – rzekła – ale mimo to zostanę u ciebie przez dzisiejszą noc i będę twą wysłanniczką.

– Dziękuję ci, jaskółeczko – rzekł książę.

Więc jaskółka wydziobała z rękojeści księcia olbrzymi rubin i trzymając go w dziobku wzbiła się wysoko ponad miejskie dachy.

Przeleciała koło wieży katedry ozdobionej białymi rzeźbionymi w marmurze aniołami, przeleciała koło zamku, z którego dochodziły dźwięki muzyki tanecznej.

Prześliczna dziewczyna wyszła na balkon ze swym ukochanym. – Jak cudnie migocą gwiazdy – szepnął młodzieniec – i jak czarodziejską jest potęga miłości.

– Czy też moja suknia będzie gotowa na bal – odparła – kazałam na niej wyhaftować złote lilie.

Ale te hafciarki takie są leniwe! Jaskółeczka pofrunęła nad rzekę i zobaczyła latarnie, wiszące u masztów okrętowych, pofrunęła w stronę getta i zobaczyła starych Żydów, jak się targują i pieniądze ważą na wagach miedzianych.

Wreszcie doleciała do starego nędznego domu i przez otwarte okno zajrzała do wnętrza mieszkania… Chory chłopczyk rzucał się niespokojnie w gorączkowym śnie, a matka zdrzemnęła się nad haftem, tak była znużona. Więc jaskółeczka wleciała do izby i położyła olbrzymi rubin na stoliku, obok naparstka kobiety. Potem cichutko podleciała do łóżeczka i skrzydełkami poczęła chłodzić rozpalone czoło chłopczyny. – Jak mi chłodno – szepnął chłopczyk – zdaje mi się, że wnet wyzdrowieję.

– I popadł w sen głęboki, pokrzepiający. Wówczas jaskółeczka ruszyła z powrotem do szczęśliwego księcia i opowiedziała mu, co uczyniła. – Dziwne – rzekła – tak zimno na świecie, a mnie nagle zrobiło się całkiem ciepło.

– To dlatego, że spełniłaś dobry uczynek – rzekł książę, a jaskółka zamyśliła się nad jego słowami i zasnęła.

Myślenie zawsze ją przyprawiało o senność. O świcie zerwała się i poszybowała w stronę rzeki, by się wykąpać.

– Co za rzadki fenomen – zadziwił się profesor ornitologii, właśnie przechodzący przez most.

– Jaskółka w zimie! – Napisał o tym długi artykuł i umieścił go w jednym z najpoczytniejszych dzienników. Artykuł wzbudził ogólne zainteresowanie, obfitował zresztą w taki balast słów, że prawie nikt nie wiedział, o co chodzi.

– Dziś wieczór lecę do Egiptu – powiedziała sobie jaskółka, a myśl ta sprawiała jej rozkosz królewską. Tymczasem odwiedzała wszystkie pomniki, aż wreszcie spoczęła na szczycie wieży kościelnej. Gdziekolwiek się ukazywała, dolatywał ją świegot wróbli: co za dostojna cudzoziemka! I jaskółka świetnie się bawiła. Gdy księżyc ukazał się na niebie, pofrunęła do szczęśliwego księcia.

– Czy dasz mi jakie zlecenie do Egiptu? – zapytała – bo właśnie mam zamiar odlecieć.

RP079: Szczęśliwy książę (1) – Oscar Wilde |||Oscar|Wilde |Happy|prince|| RP||príncipe|Oscar| RP079: Der glückliche Prinz (1) - Oscar Wilde RP079: El príncipe feliz (1) - Oscar Wilde RP079 : Le prince heureux (1) - Oscar Wilde RP079: Il principe felice (1) - Oscar Wilde RP079: Щасливий принц (1) - Оскар Уайльд RP079: The Happy Prince (1) – Oscar Wilde

Na wysokim cokole, górując nad miastem, wznosił się pomnik szczęśliwego księcia. ||Sockel|ragend|||erhob||Denkmal|glücklichen|Prinzen On|high|pedestal|towering|over|the city|rose|himself|statue|happy|prince ||pedestal||||erguia|||feliz| Num alto pedestal, dominando a cidade, erguia-se o monumento do príncipe feliz. На високому п'єдесталі, піднімаючись над містом, збудовано статую щасливого князя. On a high pedestal, towering over the city, stood the statue of the happy prince.

Cały był pokryty delikatnymi złotymi blaszkami, oczy miał z dwóch błyszczących szafirów, a na rękojeści jego miecza świecił olbrzymi rubin. |||delikaten|goldenen|Plättchen|||||glänzenden|Saphiren|||Griff||||riesiger|Rubin He|was|covered|delicate|golden|scales|eyes|had|from|two|shining|sapphires|and|on|hilt|his||shone|huge|ruby todo||coberto||douradas|||||dois|brilhantes|||na|na empunhadura||espada|brilhava|gigante|rubin Estava todo coberto por delicadas placas de ouro, tinha os olhos feitos de dois brilhantes safiras, e na empunhadura de sua espada brilhava um enorme rubi. Вся вона була покрита делікатними золотими плитами, його очі були з двох блискучих сапфірів, а на рукоятці свого меча сяяв величезний рубін. He was entirely covered in delicate golden plates, his eyes were made of two shining sapphires, and on the hilt of his sword shone a huge ruby. Ogromnie go też podziwiano – ogromnie. immensely|him|also|were admired|immensely Ele também era imensamente admirado - imensamente. Він також був дуже захоплений - надзвичайно. He was greatly admired – immensely.

– Jest tak piękny jak kurek na dachu – zauważył jeden z radców miejskich, usiłujący przez okazywanie artystycznych skłonności zdobyć sobie dobre imię. ||||Hähnchen||||||||||||neigungen|||| It is|so|beautiful|as|rooster|on|roof|noticed|one|of|city councilors|municipal|trying|through|showing|artistic|tendencies|to gain|for himself|good|name ||||||||||os conselheiros||tentando||okazando|artísticas|tendências|||| - Це так само красиво, як півень на даху, - помітив один з міських рад, намагаючись показати гарне ім'я, показуючи художні тенденції. – He is as beautiful as a rooster on a roof – noted one of the city councilors, trying to gain a good reputation by showing artistic inclinations. – Tylko mniej użyteczny od kurka – dodał obawiając się, by go nie posądzono o brak zmysłu praktycznego… co wcale nie byłoby zgodne z prawdą ||||Hühnchen|||||||verdächtigt||||||||||| Only|less|useful|than|hen|he added|fearing|himself|to|him|not|suspected|of|lack|sense|practical|which|at all|not|would be|consistent|with|truth - Тільки менш корисний, ніж крана, - додав він, побоюючись, що його не підозрюють у відсутності практичного сенсу ..., що взагалі не буде правдою – Only less useful than a hen – he added, fearing that he would be accused of lacking practical sense… which would not be true at all. – Czemu nie jesteś takim jak szczęśliwy książę? Why|not|are|like|as|happy|prince - Чому ти не любиш щасливого князя? – Why aren't you like the happy prince?

– pytała czuła matka swego synka, który chciał dostać księżyc z nieba; – Szczęśliwy książę nigdy niczego nie chce. asked|loving|mother|her|little son|who|wanted|to get|moon|from|heaven|Happy|prince|never|anything|not|wants - запитала ласкава мама її сина, яка хотіла отримати місяць з небес; - Щасливий принц нічого не хоче. – asked the tender mother of her little son, who wanted to get the moon from the sky; – The happy prince never wants anything. – Jestem kontent, że przynajmniej jeden człowiek na świecie jest całkiem szczęśliwy – mruknął zawiedziony w swych nadziejach przechodzień rzucając okiem na pomnik. |zufrieden||||||||||||||||||| I am|content|that|at least|one|man|in|the world|is|quite|happy|muttered|disappointed|in|his|hopes|passerby|throwing|glance|at|the monument – I am content that at least one person in the world is quite happy – muttered the disappointed passerby, casting a glance at the statue.

– Skąd wiecie, jak wygląda anioł? Where|do you know|how|looks like|angel – How do you know what an angel looks like?

– Pójdziesz ze mną? Will you go|with|me - Will you go with me?

– zawołała jaskółka. called|swallow - the swallow exclaimed. – Dobrze! Good - Good! Ja lecę teraz na piramidy. I|fly|now|to|the pyramids I'm flying to the pyramids now. Żegnaj! Goodbye Goodbye! – I odfrunęła. I|flew away - And she flew away. Niezmordowanie szybowała przez cały dzień, a wieczorem doleciała do jakiegoś miasta. Tirelessness|soared|for|whole|day|and|in the evening|arrived|at|some|city Relentlessly, she soared all day, and in the evening, she reached some city.

– Gdzie teraz zamieszkam? Where|now|will I live – Where will I live now?

– zawołała jaskółka otrząsając się – na niebie nie ma najlżejszej chmurki, gwiazdy świecą i migocą, a jednak pada deszcz. called|swallow|shaking|herself|in|the sky|not|has|slightest|cloud|stars|shine|and||but|yet|falls|rain - exclaimed the swallow, shaking herself - there isn't the slightest cloud in the sky, the stars are shining and twinkling, and yet it is raining. Klimat północnej Europy jest istotnie okropny! The climate|of northern|Europe|is|indeed|terrible The climate of northern Europe is indeed terrible! Trzcina lubiła wprawdzie deszcz, ale powodował nią najzwyklejszy egoizm. The reed|liked|indeed|rain|but|was caused by|it|most ordinary|selfishness The reed liked the rain, but it was caused by the most ordinary selfishness. Wtem padła na jaskółkę druga kropla deszczu. Suddenly|fell|on|the swallow|second|drop|of rain Suddenly, a second drop of rain fell on the swallow.

– spytała; she asked - she asked; – Jestem szczęśliwym księciem. I am|happy|prince - I am a happy prince.

– Więc czemu płaczesz? So|why|are you crying - So why are you crying?

– spytała jaskółka. asked|swallow - asked the swallow. – Całkiem przemokłam od twych łez. completely|soaked|from|your|tears - I am completely soaked from your tears. – Kiedy jeszcze żyłem i miałem ludzkie serce – mówił pomnik – nie wiedziałem, co znaczą łzy, mieszkałem bowiem w pałacu Sans-Souci, do którego troska nie miała przystępu. When|still|I lived|and|I had|human|heart|said|the statue|not|I knew|what|mean|tears|I lived|for|in|the palace|||to|which|worry|not||access – When I was still alive and had a human heart – said the statue – I did not know what tears meant, for I lived in the Sans-Souci palace, to which care had no access.

Jedno z okien jest otwarte – mogę przeto widzieć siedzącą przy stole kobietę, ma bladą zmęczoną twarz i szorstkie czerwone ręce, a palce pokłute igłą, gdyż jest hafciarką. One|of|windows|is|open|I can|therefore|see|sitting|at|table|woman|has|pale|tired|face|and|rough|red|hands|and|fingers|pricked|with a needle|because|is|an embroiderer One of the windows is open - therefore I can see a woman sitting at the table, she has a pale, tired face and rough red hands, and her fingers are pricked by a needle, as she is an embroiderer. Haftuje złote lilie na atłasowej sukni, którą nosić będzie na balu dworskim najpiękniejsza dama dworu królowej. Embroiders|golden|lilies|on|satin|dress|which|will wear|be|at|ball|court|most beautiful|lady|court|queen She is embroidering golden lilies on a satin dress, which will be worn at the court ball by the most beautiful lady of the queen's court. Na wąskim łóżeczku, w ciemnym kącie izdebki, leży chory chłopczyk. On|narrow|bed|in|dark|corner|small room|lies|sick|little boy On a narrow little bed, in the dark corner of the room, lies a sick little boy. Zrywa się w niespokojnym gorączkowym śnie i błaga o pomarańcze. He wakes up|himself|in|restless|feverish|sleep|and|begs|for|oranges He wakes up in an anxious feverish sleep and begs for oranges. Ale matka nie może mu nic dać prócz wody studziennej, więc chłopczyk płacze i jęczy. But|mother|not|can|him|anything|give|except|water|well water|so|little boy|cries|and|whines But the mother can give him nothing but well water, so the little boy cries and moans. Jaskółeczko, jaskółeczko, czy nie zechciałabyś jej zanieść ten rubin, świecący w rękojeści mego miecza, bo moje nogi tak są mocno przytwierdzone do tego cokołu, że nie mogę się ruszyć. little swallow|little swallow|whether|not|would you like|to her|to carry|this|ruby|shining|in|the hilt|my||because|my|legs|so|are|firmly|fixed|to|this|pedestal|that|not|I can|myself|move Swallow, swallow, would you not take her this ruby, shining in the hilt of my sword, for my legs are so firmly attached to this pedestal that I cannot move. – Kiedy mnie oczekują w Egipcie – odparła jaskółka. When|me|are expecting|in|Egypt|replied|swallow - When they are expecting me in Egypt - replied the swallow.

– Dziękuję ci, jaskółeczko – rzekł książę. Thank you|to you|little swallow|said|prince – Thank you, little swallow – said the prince.

Prześliczna dziewczyna wyszła na balkon ze swym ukochanym. Beautiful|girl|went out|to|balcony|with|her|beloved The beautiful girl stepped out onto the balcony with her beloved. – Jak cudnie migocą gwiazdy – szepnął młodzieniec – i jak czarodziejską jest potęga miłości. How|wonderfully||stars|whispered|young man|and|how|magical|is|power|of love "How wonderfully the stars twinkle," whispered the young man, "and how magical is the power of love."

SENT_CWT:AFkKFwvL=7.82 PAR_TRANS:gpt-4o-mini=5.79 en:AFkKFwvL openai.2025-01-22 ai_request(all=147 err=0.00%) translation(all=122 err=0.00%) cwt(all=1391 err=0.72%)