Sztuczna inteligencja, czyli jak ogrywa nas komputer? ||||überlistet|| Artificial|intelligence|or|how|outplays|us|computer Künstliche Intelligenz oder: Wie täuscht uns der Computer? Artificial intelligence, or how does the computer outsmart us?

Komputer pokonał człowieka w szachy. |hat besiegt||| The computer|defeated|man|in|chess The computer defeated a human in chess. Komputer pokonał człowieka w Jeopardy! |hat besiegt|||Jeopardy The computer|defeated|man|in|Jeopardy The computer defeated a human in Jeopardy! Komputer pokonał człowieka w Go. |hat besiegt||| The computer|defeated|man|in|Go The computer defeated a human in Go. Komputer właśnie uczy się grać w stare gry komputerowe. The computer|just|learns|itself|to play|in|old|games|computer The computer is just learning to play old computer games. No i komputer wpakował samochód pod ciężarówkę oraz najechał dziecku na stopę. ||||||Lkw||fuhr auf||| Well|and|computer|crashed|car|under|truck|and|ran over|child|on|foot And the computer crashed a car under a truck and ran over a child's foot. 31 odcinek Świata w trzy minuty o najnowszych osiągnięciach “inteligentnych” urządzeń. |||||||Errungenschaften||Geräten episode|World|in|three|minutes|about|latest|achievements|smart|devices Episode 31 of the World in three minutes about the latest achievements of 'smart' devices. Zapraszam! I invite you Welcome! Zaskoczenie, niedowierzanie, wreszcie – rezygnacja. |Unglauben|| Surprise|disbelief|finally|resignation Surprise, disbelief, finally – resignation. Emocje na twarzy koreańskiego gracza mówią wszystko – komputer był lepszy. Emotions|on|the face|Korean|player|say|everything|computer|was|better The emotions on the face of the Korean player say it all – the computer was better. Graczem był Lee Sedol. Spieler|||Sedol The player|was|Lee|Sedol The player was Lee Sedol. Drugi najlepszy na świecie gracz w Go. Second|best|in|the world|player|in|Go The second best Go player in the world. Plansza przecięta 19 liniami wzdłuż i wszerz, garść białych i czarnych kamieni, i cel gry – otoczenie swoimi kamieniami obszaru większego, niż zajęty przez przeciwnika. das Brett|Gegner||||quer|eine Handvoll||||||||||||||||den Gegner The board|crossed|lines|vertically|and|horizontally|handful|white|and|black|stones|and|goal|of the game|surrounding|your own||area|larger|than|occupied|by|opponent The board is crossed by 19 lines both horizontally and vertically, a handful of white and black stones, and the goal of the game – to surround an area larger than that occupied by the opponent. Proste? Simple Simple? Banalne? Banal Trivial? Nie do końca. Not|to|the end Not quite. Komputery pokonały człowieka w kółko i krzyżyk w latach 50, a w warcabach i szachach krzem prześcignął białko dopiero latach 90. |besiegten||||||||||Dame||Schach|Silizium|überholte||| Computers|defeated|human|in|tic-tac-toe|and|cross|in|the years|and|in|checkers|and|chess|silicon|surpassed|protein|only|the years Computers defeated humans in tic-tac-toe in the 1950s, and in checkers and chess, silicon surpassed protein only in the 1990s. Mające kilka tysięcy lat historii Go miało być wyłączną domeną człowieka jeszcze przez dekadę. habend||||||||ausschließliche||||| Having|several|thousand|years|history|Go|was|to be|exclusive|domain|human|yet|for|decade With several thousand years of history, Go was supposed to be the exclusive domain of humans for another decade. Jednak grający w Go komputer wykazał się… intuicją. |spielende||||||Intuition However|playing|in|Go|computer|showed|himself|intuition However, the computer playing Go demonstrated... intuition. I wygrał. He|won And it won. Pierwsze grające komputery grały na zasadzie prostego algorytmu: jeśli na planszy jest konkretna pozycja, to postaw pion w konkretnym miejscu. |spielende|||||||||||||||Bauer||| The first|playing|computers|played|on|the basis of|simple|algorithm|if|on|the board|is|specific|position|then|place|piece|in|specific|location The first playing computers operated on the principle of a simple algorithm: if there is a specific position on the board, place a piece in a specific spot. Da się go zastosować w przypadku prostych gier typu kółko i krzyżyk, gdzie – w zależności od sposobu liczenia – jest niespełna 30 tysięcy lub – jeśli naprawdę gramy, a nie stawiamy krzyżyki w losowych miejscach – nieco ponad tysiąc możliwych gier. It|can|him|apply|in|case||games|of type|tic|and|toe|where|in|dependence|from|way|counting|is|just under|thousand|or|if|really|we play|and|not|we place|crosses|in|random|places|slightly|over|thousand|possible|games It can be applied in the case of simple games like tic-tac-toe, where – depending on the counting method – there are just under 30 thousand or – if we are really playing and not placing crosses in random spots – a little over a thousand possible games. Potem bardziej skomplikowane gry. Then|more|complicated|games Then came more complicated games. Pierwsze programy do gry w warcaby i szachy liczyły grę o kilka ruchów do przodu. |||||Dame||||||||| The first|programs|for|playing|in|checkers|and|chess|calculated|game|by|several|moves|to|forward The first programs for playing checkers and chess calculated the game several moves ahead. Wykonywały wirtualny ruch, szukały na niego odpowiedzi przeciwnika, odpowiadały na odpowiedź i tak na kilka ruchów na przód. Sie machten|||suchten||||des Gegners|antworteten|||||||||vorwärts They made|virtual|move|They searched|for|him|answers|opponent|They answered|to|answer|and|so|for|several|moves|forward|forward They made virtual moves, looked for the opponent's responses, replied to the response, and so on for several moves ahead. Potem sprawdzały, czy po takiej serii ruchów pozycja na planszy jest silniejsza czy słabsza i w ten sposób wybierały, co zrobić dalej. |prüften|||||||||||||||||wählten||| Then|they checked|whether|after|such|series|moves|position|on|board|is|stronger|or|weaker|and|in|this|way|they chose|what|to do|next Then they checked whether the position on the board was stronger or weaker after such a series of moves and thus chose what to do next. Część programów korzystała jeszcze z bazy partii historycznych, dzięki czemu mogła sprawdzić, czy podobna partia nie miała miejsca w przeszłości. ||nutzte||||||||||||||||| Some|programs|used|still|from|database|parties|historical|thanks|to which|could|check|whether|similar|party|not|had|occurrence|in|the past Some programs also used a database of historical games, allowing them to check if a similar game had taken place in the past. Siłą rzeczy nie było tu miejsca na intuicję, była wyłącznie czysta matematyka. By force|of things|not|there was|here|room|for|intuition|was|exclusively|pure|mathematics By necessity, there was no room for intuition here; it was purely mathematics. W przypadku Go, gracz ma średnio 10x więcej możliwości ruchu niż w szachach, więc siłą rzeczy nie jest łatwo policzyć wszystko do przodu. ||||||||||||Schach|||||||||| In|case|Go|player|has|on average|10 times|more|possibilities|move|than|in|chess|so|by force|of things|not|is|easy|to calculate|everything|forward|ahead In the case of Go, a player has on average 10 times more possible moves than in chess, so it is inherently not easy to calculate everything ahead. Co więcej, liczbę wszystkich możliwych kombinacji ocenia się na większą, niż atomów we wszechświecie – więc dość sporo. |||||||||||Atomen||Universum||| What|more|number|all|possible|combinations|is estimated|reflexive pronoun|at|greater|than|atoms|in|universe|so|quite|a lot Moreover, the number of all possible combinations is estimated to be greater than the number of atoms in the universe – so quite a lot. Wspomniałem o robocie, który najechał na dziecko w amerykańskim centrum handlowym. I mentioned|about|robot|that|ran over|on|child|in|American|center|shopping mall I mentioned the robot that ran over a child in an American shopping mall. Twórcy tego typu maszyn mają z ludźmi podstawowy problem – jesteśmy nieprzewidywalni. ||||||||||unberechenbar The creators|of this|type|machines|have|with|people|fundamental|problem|we are|unpredictable The creators of such machines have a fundamental problem with humans – we are unpredictable. Programista nie jest w stanie przewidzieć wszystkich naszych ruchów – a co dopiero ruchów dziecka, które – co wie każdy rodzic – w każdej sekundzie potrafi zmienić kierunek ruchu i prędkość biegu. |||||||||||||||||||||Sekunde||||||| The programmer|not|is|in|able|to predict|all|our|movements|and|what|even more so|movements|child|which|what|knows|every|parent|in|every|second|is able to|to change|direction|movement|and|speed|running The programmer cannot predict all of our movements – let alone the movements of a child, who – as every parent knows – can change direction and speed of running at any second. Jak rozwiązać ten, wydawałoby się nierozwiązywalny, problem? |lösen||||unlösbar| How|to solve|this|it would|seem|unsolvable|problem How to solve this seemingly unsolvable problem? Chyba najlepiej sprawdza się próba odwzorowania w krzemie ludzkiego procesu myślowego. |||||von der Abbildung||Silizium|||Denkprozesses Probably|best|works|reflexive particle|attempt|of replicating|in|silicon|human|process|thinking Perhaps the best approach is to try to replicate the human thought process in silicon. Programista tworzy szkielet, a następnie włącza tryb uczenia. |||||schaltet ein|| The programmer|creates|skeleton|and|then|activates|mode|learning The programmer creates a framework and then activates the learning mode. Komputer analizuje miliony historycznych partii szachów czy Go, ogląda filmy pokazujące ludzkie zachowania, czyta książki – a następnie na podstawie zdobytej wiedzy ogrywa ludzi, pisze scenariusze, inwestuje na giełdzie czy steruje robotami pomagającymi nam w codziennym życiu. |||||||||||||||||||erworbenen||besiegt||||investiert||Börse||steuert|||||| The computer|analyzes|millions|historical|games|of chess|or|Go|watches|movies|showing|human|behaviors|reads|books|and|then|on|the basis of|acquired|knowledge|defeats|humans|writes|scripts|invests|on|the stock market|or|controls|robots|helping|us|in|everyday|life The computer analyzes millions of historical chess or Go games, watches films showing human behavior, reads books – and then, based on the knowledge gained, it defeats humans, writes scripts, invests in the stock market, or controls robots that help us in our daily lives. Tak właśnie działa AlphaGo, który najpierw analizował zapisy archiwalnych partii, potem sam ze sobą rozegrał miliony gier, aż po długim treningu pokonał mistrza. |||AlphaGo|||||||||||spielte|||||||besiegte| Yes|just|works|AlphaGo|which|first|analyzed|records|archival|games|then|by itself|with|itself|played|millions|games|until|after|long|training|defeated|master This is how AlphaGo works, which first analyzed records of archival games, then played millions of games against itself, until after long training it defeated a champion. Podobnie działa sztuczna inteligencja stworzona przez DeepMind – która uczy się grać w stare gry i powoli przechodzi znaną większości 35-latków Montezuma’s Revenge. ||||||DeepMind|||||||||||||35-Jährigen|Montezumas|Revenge Similarly|works|artificial|intelligence|created|by|DeepMind|which|learns|itself|to play|in|old|games|and|slowly|progresses|known|to most|35-year-olds|Montezuma's|Revenge Similarly, the artificial intelligence created by DeepMind works – it learns to play old games and slowly progresses through the well-known Montezuma's Revenge, familiar to most 35-year-olds. Nieznającym tej gry dodam, że to jedna z najtrudniejszych gier na 8-bitowe komputery, i do jej przejścia – poza zręcznością – potrzebna jest umiejętność planowania. Denjenigen, die nicht kennen|||||||||||8-Bit|||||Durchspielen||Geschicklichkeit|||| Not knowing|this|game|I will add|that|it|one|of|the hardest|games|for|8-bit|computers|and|for|its|completion|besides|dexterity|needed|is|skill|planning For those unfamiliar with this game, I will add that it is one of the most difficult games for 8-bit computers, and to complete it – besides dexterity – the ability to plan is needed. “Inteligentne” komputery to ciekawa przyszłość. Intelligent|computers|are|interesting|future "Intelligent" computers are an interesting future. Boję się tylko, jak będzie wyglądała odpowiedzialność za ich działania. I fear|(reflexive pronoun)|only|how|will be|looked|responsibility|for|their|actions I am only afraid of what responsibility will look like for their actions. Nie tylko za autonomiczne pojazdy bojowe, lecz też za inteligentne samochody czy pomoce domowe, które mogą pewnego dnia odmówić posłuszeństwa. |||||kampffähigen|||||||Hilfen||||||| Not|only|for|autonomous|vehicles|combat|but|also|for|intelligent|cars|or|appliances|household|which|may|certain|day|refuse|obedience Not only for autonomous combat vehicles, but also for intelligent cars or household assistants that may one day refuse to obey. Bo czy każdemu będzie chciało się zaimplementować w system trzy prawa robotów Asimova? ||||||||||||Asimovs Because|if|everyone|will|want|reflexive pronoun|to implement|in|system|three|laws|of robots|Asimov Because will everyone want to implement Asimov's three laws of robotics into the system? Dodatkowe materiały: AlphaGo, program grający w Go liczba możliwych gier w kółko i krzyżyk SunSpring, film, którego scenariusz napisał komputer Licencja podkastu: CC BY-NC-ND. ||||spielend||||||||||SunSpring||||||||||| Additional|materials|AlphaGo|program|playing|in|Go|number|possible|games|in|tic|and|toe|SunSpring|film|whose|script|wrote|computer|License|podcast|CC||| Additional materials: AlphaGo, a program that plays Go, the number of possible games in tic-tac-toe, SunSpring, a film whose script was written by a computer, Podcast license: CC BY-NC-ND. Jeśli chcesz go wykorzystać w celach niedozwolonych taką licencją, zapraszam do kontaktu. If|you want|it|to use|in|purposes|unlawful|such|license|I invite|to|contact If you want to use it for unauthorized purposes under this license, feel free to contact me. on iTuneson Androidvia RSS on|iTunes on|Android via|RSS on iTunes on Android via RSS