现在开始学习这个课程

LO-teria - Małgorzata Karolina Piekarska, NIEOGOLONY

NIEOGOLONY

Lekcji, na której ostatecznie cała klasa znienawidziła Łochę, długo nie mogli zapomnieć. Odbiła się ona czkawką na szkolnym zebraniu, kiedy wszyscy rodzice solidarnie w imieniu swoich nastoletnich pociech zażądali zmiany nauczyciela. Niestety, dyrekcja odpowiedziała, że zmiana możliwa będzie dopiero w przyszłym roku.

A wszystko zaczęło się dwa tygodnie wcześniej na historii…

* * *

– Siadajcie! – powiedziała wychowawczyni, wchodząc do klasy.

Tego dnia po raz pierwszy klasa humanistyczna z warszawskiego liceum im. Bolesława Prusa zobaczyła profesor Janecką smutną.

Karolina Janecka uczyła historii. Była nauczycielką niezwykle pogodną. Uczniowie pieszczotliwie nazywali ją Janka. Janka, zafascynowana wykładanym przedmiotem, potrafiła zainteresować historią uczniów jak żaden inny nauczyciel tego przedmiotu uczący w ich szkole. Zawsze miała w zanadrzu jakieś historyczne anegdoty, które uczniowie zapamiętywali chętniej niż daty czy podawane na lekcjach fakty.

– Mam dla was pewną smutną wiadomość… – zaczęła i szybko umilkła, patrząc gdzieś w dal za oknem. – Nie ma dziś Marcina Niewiadomskiego. Zmarła mu mama. Marcin ma jeszcze trójkę młodszego rodzeństwa. Bardzo bym was prosiła, abyście okazali koledze pomoc i zrozumienie…

– My okażemy – mruknął Aleks na tyle głośno, że usłyszeli go wszyscy. – Ale czy to samo zrobi kadra profesorska?

Profesor Janecka westchnęła ciężko.

– Wszyscy o tym wiedzą, więc mam nadzieję, że tak – odparła cicho i rozłożywszy na biurku dziennik, zaczęła sprawdzać obecność. Kilka razy przerwała. Zapadało wtedy milczenie, podczas którego profesor znów spoglądała w okno, a klasa nie śmiała odezwać się ani słowem. Jakby widok pustej o tej porze roku płyty szkolnego boiska miał jakiś kojący wpływ na wszystkich.

Maciek zerknął na puste miejsce w swojej ławce. To dlatego Marcin nie przyszedł dziś do szkoły. Przez te parę tygodni zdążyli się polubić. Wprawdzie Marcin nigdy nie miał czasu na to, by pójść gdzieś z Maćkiem po lekcjach, ale przerwy spędzali razem. Teraz rozumiał, dlaczego kolega był ciągle zajęty.

Marcin był wysoki, szczupły, miał ciemną czuprynę i bujny, wymagający codziennego golenia zarost, którego Maciek bardzo mu zazdrościł. Sam stracił już nadzieję, że sam kiedykolwiek doczeka się wąsów lub brody. W rodzinie, i to zarówno ze strony mamy, jak i ojca, nikt brody nie miał. I choć pocieszał się tym, że za to nikt z przodków nie był łysy, w głębi duszy Maciek tego zarostu straszliwie Marcinowi zazdrościł.

Podaną przez wychowawczynię informację najbardziej przeżywały dziewczyny. Aśka, która mieszkała w tym samym bloku co Marcin, opowiadała, że jego mama od roku walczyła z rakiem.

– On między innymi przez to nie zdał z polaka… – mówiła. – Łocha jak zwykle nie miała litości ani zrozumienia nawet dla kolesia, który codziennie odprowadzał do przedszkola młodszą siostrę i łaził na wywiadówki do podstawówki brata…

– Eeee – powątpiewała Małgosia. – Przecież to niemożliwe, żeby Łocha była aż tak wredna…

– Jeszcze się nie przekonałaś? – Aśka wzruszyła ramionami.

Na temat Łochy wiedziała wszystko. Jej siostra Jola w zeszłym roku zdała tu maturę. Nie była pupilką Łochy, która zresztą chyba w ogóle nie lubiła nikogo. Łocha na pierwszej lekcji tuż po sprawdzeniu obecności zatrzymała wzrok na Aśce, która tak jak i jej siostra miała długie blond włosy i ogromne, niebieskie wyłupiaste oczy, po czym po krótkiej chwili zapytała: „A ty, Grabowicz, jesteś tak samo leniwa jak twoja siostra?”. Aśka od razu zrozumiała, że nie będzie jej łatwo.

– To suka – powiedziała do Małgosi. – Wierz mi. Zresztą… pamiętasz, co ci wczoraj powiedziała?

Faktycznie. Na wspomnienie wczorajszej rozmowy Małgosi zrobiło się słabo. Taki drobiazg. Takie nic. Takie głupstwo. Nie dosłyszała tego, co nauczycielka mówiła, poprosiła o powtórzenie i usłyszała: „Gdybyś nie zajmowała się romansami i lizaniem po kątach, tobyś słyszała, co do was mówię”.

A przecież od pamiętnej historii na początku roku minęło tyle czasu. Małgosia z Maćkiem starannie unikali spojrzeń wrednej polonistki.

* * *

Kiedy wracali ze szkoły, Małgosia nie mogła myśleć o niczym innym, tylko o Marcinie i jego sytuacji.

– Jeżeli to jest prawda… – zaczęła i zamilkła.

– To co?

– No to po Marcinie.

– No przecież Janka by nie kłamała…

– Nie… No ja wiem, że nie, ale wiesz… to musi być straszne stracić rodziców – powiedziała Małgosia i się zamyśliła.

Przecież nie tak dawno przyszło jej do głowy, tak na chwilę, że wolałaby, by mama umarła. O, jak dobrze pamięta to uczucie. I ten strach, że to pod wpływem impulsu, złości na mamę, która ciągle nie jest zadowolona z Małgosinych kontaktów z Maćkiem. Ale ta myśl powstała gdzieś na dnie duszy tak naprawdę nie mogła się urzeczywistnić. O, nie! Tego jednak by nie chciała. To był tylko chwilowy impuls. Bo te mamy miny, ten gest, jakim wręcza Małgosi słuchawkę, kiedy Maciek dzwoni… ech. Małgosia wiele by dała za to, by mama zmieniła swój stosunek do Maćka. Ale co można na to poradzić?

W milczeniu dotarli pod blok Małgosi.

– Lecę – powiedział Maciek. – Zadzwonię do Marcina, a potem do ciebie.

– Lepiej napisz mi maila – powiedziała Małgosia i się zarumieniła.

* * *

Dźwięk telefonu wybawił Marcina z kłopotu. Nie miał już siły opowiadać Magdusi, że mama jest wysoko w niebie i kiedyś wszyscy się tam spotkają. Dla trzyipółletniej siostry owo „kiedyś” najwyraźniej oznaczało jakiś bliski termin, bo błyskawicznie spytała Marcina, czy to będzie w niedzielę, bo ona lubi niedziele i tęskni za mamą. No i czy do nieba to się jedzie z przesiadką przez szpital, bo szpitala to ona nie lubi.

Marcin wiedział, że niebo oznacza nigdy. A szpital? Też go nie lubił. Na samo wspomnienie aż się w nim coś kurczyło i przybierało rozmiary ziarnka pieprzu. Piekło od środka, jak wtedy, gdy mama trzymała go za rękę i mówiła, że przeprasza, że nie doprowadzi go do matury. Ona go przepraszała! Teraz to on przeprasza, że nie zdał z tego cholernego polskiego. Teraz to on przeprasza, że jak się urodziła Magdusia, to spytał, czy oboje z ojcem nie przesadzają z tą rozrodczością. Przecież oprócz niego jest gimnazjalista Marek i Mateusz w pierwszej klasie podstawówki. Teraz to on przeprasza, że…

Może przestać przepraszać. Trzeba odebrać uporczywie dzwoniący telefon.

* * *

Maciek odetchnął z ulgą. Na szczęście odebrał Marcin. Maciek bał się, że może odbierze jego tata i wtedy nie będzie wiedział, jak się zachować. Czy składać kondolencje? Człowiekowi, którego nie widział na oczy? Czy przepraszać, że przeszkadza w takim dniu?

– Czy jakoś ci pomóc? – spytał.

– Nie. Dzięki. – Głos Marcina zabrzmiał obco, a przecież Maćkowi wydawało się, że przez te parę tygodni zakolegowali się dość mocno.

– Na pewno nie? Może lekcje ci przynieść? Może coś w domu pomóc? Weź się, stary, nie krępuj.

– Pomóc… nie…

– To wpadnę – rzucił Maciek i nie czekając na odpowiedź, odłożył słuchawkę. Czuł, że Marcin nie powie, by przyszedł, ale że właśnie tego potrzebuje teraz najbardziej.

* * *

Stojący niedaleko szkoły jeden z nielicznych na Zwycięzców wieżowców przywitał Maćka klepsydrą. Naklejona na szybę drzwi karta informowała, że „po długiej i ciężkiej chorobie zmarła, przeżywszy lat 37, Maria Niewiadomska, ukochana żona i matka”. Maćka aż ścisnęło coś za gardło.

– Magda! Daj Mateuszowi odrobić lekcje! – dobiegł z głębi mieszkania karcący głos.

Obaj z Marcinem usiedli w dużym pokoju. Maciek rozglądał się ciekawie po mieszkaniu. Wszystko takie wysprzątane. A przecież mieszka tu teraz facet z czwórką dzieci. U Maćka jest wieczny bałagan. On sam potrafi rzucić na podłogę ubranie i długo nie podnosić. Ostatnio wpychał pod szafę brudne skarpetki, bo Małgosia rozbierała się w przedpokoju, a te „sery” – jak je pogardliwie nazywała mama – leżały na środku i kłuły w oczy. Tu jest inaczej. Tu na pewno nigdy nie walają się ciuchy. Tu w zlewie nigdy nie zalegają naczynia. Tu…

– To Marek. – Marcin przerwał Maćkowe rozmyślania. – Pilnuje Mateusza przy lekcjach. A mnie już nikt nie pilnuje… – Marcin zamilkł. Odezwał się dopiero po przerwie. – Mama to się tak zapracowywała. I po co?

Maciek nie odpowiedział. Czuł, że Marcin nie czeka na odpowiedź. Że mówi i pyta, bo nie bardzo wie, co mówić i robić.

– Z historii było… – zaczął Maciek, ale Marcin mu przerwał:

– Historii to się nie boję. Gorzej z polskim. Ja w zeszłym roku nie zdałem nie dlatego, że nie umiałem. Łocha potrafi wyprowadzić cię z równowagi tak, że mówisz najgorsze bzdury, choć wiesz, że to bzdury. Miałem komisyjny. Czułem w głowie tak straszną pustkę, że w życiu tak pusty się nie czułem. No… może jeszcze dziś. Mam takie wrażenie, że mamie pogorszyło się przez to moje spadochroniarstwo.

– Zgłupiałeś?! – wykrzyknął Maciek i spojrzał na kumpla z niedowierzaniem. – Jak możesz mieć takie głupie myśli?

– Zgłupiałem – mówi głośno Marcin, ale w głębi duszy nadal czuje, że to, co przed chwilą wypowiedział na głos, nadal w nim siedzi. Nie wiadomo gdzie, ale jest i ciąży mu jak ołów. – Wiesz co? Kawał ci powiem – mówi po chwili do zaskoczonego Maćka.

– No?

– Przylazł dresiarz do sklepu i zastrzelił samoobsługę.

Obaj chłopcy rechoczą przez chwilę.

– A wiesz, co robi blondynka z nosem w trawie? – zrewanżował się Maciek.

– Nie?

– Pasie kozy.

Marcin choć trochę się odprężył. Nie rozmawiają o śmierci, o pogrzebie, o dorosłości, która nagle dopadła Marcina, wsadzając mu na głowę trójkę młodszego rodzeństwa i przygotowanie obiadu dla zapracowanego ojca. Przez chwilę obaj są nastolatkami, którzy opowiadają sobie kawały.

Nagle drzwi otworzyły się i do pokoju wpadła zapłakana Madzia.

– Maaarcin! Powiedz Mateuszowi, że jest głupi! Krzyczy na mnie, że niebo to gówno i że mama do nas już nigdy nie przyjdzie. Ja chcę, żeby była niedziela!

Obaj chłopcy umilkli. Maciek spojrzał szeroko rozwartymi oczyma na Marcina. Ten przez chwilę tłumaczy historię o niedzieli i niebie, do którego droga wiedzie przez szpital, po czym wziął Magdę za rękę i wyszedł z nią do pokoju. Po chwili słychać, jak podniesionym głosem z kimś rozmawia.

– Ojciec nie chce Magdy wziąć na pogrzeb – powiedział po powrocie.

– Powinien wziąć. Inaczej nigdy tu nie będzie normalnie.

– Normalnie to i tak nie będzie – stwierdził Marcin, a Maciek poczuł, że uszy płoną mu ze wstydu.

* * *

Równo dwa tygodnie po śmierci mamy na lekcji polskiego profesor Płochowska wezwała Marcina do tablicy. Chłopak nie wyglądał najlepiej. Choć nikomu się nie zwierzał, to klasa wiedziała, że musi wstać wcześniej niż inni. To on szykował śniadanie dla wszystkich domowników. To on odprowadzał do przedszkola Magdusię, a do szkoły Mateusza. Wprawdzie młodszy dwa lata Marek pomagał mu jak mógł, ale pomoc ograniczała się do sprzątania mieszkania, nastawiania pralki i rozwieszania prania oraz wyrzucania śmieci. Gotowanie, zmywanie i nadzór nad odrabianiem lekcji przejął Marcin. Marka czekał przecież w tym roku egzamin gimnazjalny.

Dlatego teraz przed tablicą na środku klasy Marcin stał wychudzony, z zapadniętymi, błyszczącymi oczami i dwudniowym zarostem, który miał zgolić, ale od dwóch dni wieczorem i rano pędem wskakiwał pod prysznic. Na spokojną toaletę, podobnie jak na naukę, nie zostawało mu zbyt wiele czasu, a pogardliwe spojrzenie profesor Płochowskiej śniło mu się nawet po nocach.

– Marcin? Czy ty zapuszczasz brodę? – spytała Łocha, kiedy wreszcie stanął pod tablicą. W głosie nauczycielki kpina mieszała się z pogardą.

– Nie, pani profesor.

– To się ogól, bo dla mnie mężczyzna nieogolony wygląda po prostu jak brudny.

W klasie zapadła cisza. Marcin spuścił głowę. Jego pięści zacisnęły się w bezsilnej złości.

– Tego moja mama uczyła mnie i moich braci – ciągnęła polonistka. – Ciebie, jak widać, nie wychowała najlepiej. Co powiesz mi o…

Pytanie o lekturę słyszał tylko Marcin. Jego odpowiedź słyszała tylko profesor Płochowska. Trzydzieści osób siedziało wbitych w krzesła i patrzyło na polonistkę z prawdziwym wstrętem.

NIEOGOLONY UNGROOMED непоголений UNSOLVED ONOPGELOST НЕРАЗГАДАННЫЙ НЕ ВИРІШЕНО UNSHAVED

Lekcji, na której ostatecznie cała klasa znienawidziła Łochę, długo nie mogli zapomnieć. Lesson|on|which|ultimately|whole|class|hated|Łocha|for a long time|not|could|forget Die Lektion, in der die ganze Klasse Locha schließlich hasste, war eine, die sie lange Zeit nicht vergessen konnten. The lesson during which the whole class ultimately hated Łocha was hard to forget. Odbiła się ona czkawką na szkolnym zebraniu, kiedy wszyscy rodzice solidarnie w imieniu swoich nastoletnich pociech zażądali zmiany nauczyciela. |||||||||||||||Kindern||| It bounced|back|she|with a hiccup|at|school|meeting|when|all|parents|in solidarity|in|the name of|their||children|demanded|change|teacher |||задоволенням||||||||||||||| In einer Schulversammlung kam es zum Eklat, als alle Eltern aus Solidarität für ihre Kinder einen Lehrerwechsel forderten. It came back to haunt them at the school meeting when all the parents collectively demanded a change of teacher on behalf of their teenage children. Niestety, dyrekcja odpowiedziała, że zmiana możliwa będzie dopiero w przyszłym roku. Unfortunately|the management|responded|that|change|possible|will be|only|in|next|year Leider antwortete die Geschäftsführung, dass die Änderung erst im nächsten Jahr möglich sei. Unfortunately, the administration responded that a change would only be possible next year.

* * * * * *

– Siadajcie! Sit down - Hinsetzen! - Sit down! – powiedziała wychowawczyni, wchodząc do klasy. said|the teacher|entering|into|the classroom - sagte der Tutor und betrat das Klassenzimmer. - said the teacher as she entered the classroom.

Karolina Janecka uczyła historii. Karolina|Janecka|taught|history Karolina Janecka unterrichtete Geschichte. Karolina Janecka taught history. Była nauczycielką niezwykle pogodną. She was|a teacher|extremely|cheerful Sie war eine äußerst fröhliche Lehrerin. She was an exceptionally cheerful teacher. Uczniowie pieszczotliwie nazywali ją Janka. |liebevoll||| The students|affectionately|called|her|Janka Ihre Schüler nannten sie liebevoll Janka. The students affectionately called her Janka. Janka, zafascynowana wykładanym przedmiotem, potrafiła zainteresować historią uczniów jak żaden inny nauczyciel tego przedmiotu uczący w ich szkole. ||dem unterrichteten||||||||||||||| Janka|fascinated|taught|subject|was able to|to interest|history|students|like|no|other|teacher|this|subject|teaching|in|their|school |захоплена|||||||||||||||| Janka, die von dem Fach, das sie unterrichtete, fasziniert war, schaffte es wie keine andere Lehrerin, die dieses Fach an ihrer Schule unterrichtete, die Schüler für Geschichte zu begeistern. Janka, fascinated by the subject she taught, was able to engage students in history like no other teacher of that subject in their school. Zawsze miała w zanadrzu jakieś historyczne anegdoty, które uczniowie zapamiętywali chętniej niż daty czy podawane na lekcjach fakty. |||Vorrat||||||merkten|||||vermittelte||| Always|had|in|reserve|some|historical|anecdotes|which|students|remembered|more readily|than|dates|or|provided|in|lessons|facts Sie hatte immer einige historische Anekdoten auf Lager, an die sich die Schüler besser erinnern konnten als an die im Unterricht vermittelten Daten oder Fakten. She always had some historical anecdotes up her sleeve that students remembered more readily than dates or facts presented in class.

– Mam dla was pewną smutną wiadomość… – zaczęła i szybko umilkła, patrząc gdzieś w dal za oknem. |||||||||||||Ferne|| I have|for|you|a certain|sad|news|she started|and|quickly|fell silent|looking|somewhere|in|distance|behind|the window - Ich habe eine traurige Nachricht für Sie... - begann sie, verstummte aber schnell und schaute irgendwo in der Ferne aus dem Fenster. – I have some sad news for you… – she began and quickly fell silent, looking somewhere far out the window. – Nie ma dziś Marcina Niewiadomskiego. There is not|has|today|Marcin|Niewiadomski - Heute gibt es keinen Marcin Niewiadomski mehr. – Marcin Niewiadomski is not here today. Zmarła mu mama. His mother died|to him|mother Seine Mutter ist gestorben. His mother passed away. Marcin ma jeszcze trójkę młodszego rodzeństwa. Marcin|has|yet|three|younger|siblings Martin hat drei weitere jüngere Geschwister. Marcin still has three younger siblings. Bardzo bym was prosiła, abyście okazali koledze pomoc i zrozumienie… very|I would|you (plural)|asked|that you (plural)|show|to the colleague|help|and|understanding Ich möchte Sie sehr bitten, Ihrem Kollegen Hilfe und Verständnis zu zeigen.... I would really ask you to show your friend help and understanding…

– My okażemy – mruknął Aleks na tyle głośno, że usłyszeli go wszyscy. |werden||||||||| We|will show|muttered|Aleks|so|much|loudly|that|they heard|him|everyone - Wir werden es zeigen", murmelte Alex laut genug, um von allen gehört zu werden. – We will show it – Aleks muttered loud enough for everyone to hear. – Ale czy to samo zrobi kadra profesorska? But|whether|it|the same|will do|faculty|professors - Aber werden die Professoren das auch tun? - But will the faculty do the same?

Profesor Janecka westchnęła ciężko. Professor|Janecka|sighed|heavily Professor Janecka seufzte schwer. Professor Janecka sighed heavily.

– Wszyscy o tym wiedzą, więc mam nadzieję, że tak – odparła cicho i rozłożywszy na biurku dziennik, zaczęła sprawdzać obecność. ||||||||||||ausgebreitet|||||| Everyone|about|it|knows|so|I have|hope|that|yes|she replied|quietly|and|having spread out|on|the desk|journal|she began|to check|attendance ||||||||||||||||||присутність - Alle wissen davon, also hoffe ich es", antwortete sie leise und breitete ihr Tagebuch auf ihrem Schreibtisch aus, um die Anwesenheit zu überprüfen. - Everyone knows about it, so I hope so - she replied quietly and, spreading the journal on the desk, began to check attendance. Kilka razy przerwała. A few|times|interrupted Sie hielt mehrere Male inne. She paused a few times. Zapadało wtedy milczenie, podczas którego profesor znów spoglądała w okno, a klasa nie śmiała odezwać się ani słowem. |||||||blickte|||||||||| It fell|then|silence|during|which|professor|again|looked|out|window|and|class|not|dared|to speak|reflexive particle|nor|a word Dann kehrte Stille ein, während der der Professor wieder aus dem Fenster starrte und die Klasse kein Wort zu sagen wagte. Silence fell then, during which the professor looked out the window again, and the class did not dare to say a word. Jakby widok pustej o tej porze roku płyty szkolnego boiska miał jakiś kojący wpływ na wszystkich. |||||Zeit|||||||||| As if|view|empty|at|this|time|year|surface|school|playground|had|some|soothing|effect|on|everyone ||||||||||||заспокійливий||| Als ob der Anblick der leeren Platte des Schulsportplatzes zu dieser Jahreszeit irgendeine beruhigende Wirkung auf alle hätte. Как будто вид пустой школьной площадки в это время года действовал на всех успокаивающе. As if the sight of the empty schoolyard at this time of year had some soothing effect on everyone.

Maciek zerknął na puste miejsce w swojej ławce. |blickte|||||| Maciek|glanced|at|empty|space|in|his|desk Maciek warf einen Blick auf den leeren Platz auf seiner Bank. Maciek glanced at the empty spot in his desk. To dlatego Marcin nie przyszedł dziś do szkoły. That|is why|Marcin|not|came|today|to|school Deshalb ist Marcin heute nicht zur Schule gekommen. That's why Marcin didn't come to school today. Przez te parę tygodni zdążyli się polubić. ||||haben|| Over|these|few|weeks|they managed to|each other|like In diesen wenigen Wochen ist es ihnen gelungen, sich aneinander zu gewöhnen. During these few weeks, they managed to like each other. Wprawdzie Marcin nigdy nie miał czasu na to, by pójść gdzieś z Maćkiem po lekcjach, ale przerwy spędzali razem. Although|Marcin|never|not|had|time|for|this|to|go|somewhere|with|Maciek|after|classes|but|breaks|spent|together Obwohl Marcin nach dem Unterricht nie Zeit hatte, mit Maciek irgendwohin zu gehen, verbrachten sie ihre Pausen gemeinsam. Although Marcin never had time to go somewhere with Maciek after classes, they spent breaks together. Teraz rozumiał, dlaczego kolega był ciągle zajęty. Now|understood|why|colleague|was|constantly|busy Jetzt verstand er, warum der Kollege ständig beschäftigt war. Now he understood why his friend was always busy.

Marcin był wysoki, szczupły, miał ciemną czuprynę i bujny, wymagający codziennego golenia zarost, którego Maciek bardzo mu zazdrościł. ||||||Haarschnitt||üppig|||Rasur|Bart|||||neidete Marcin|was|tall|slim|had|dark|hair||thick|requiring|daily|shaving|beard|which|Maciek|very|to him|envied Marcin war groß, schlank, hatte dunkles Haar und einen üppigen Bart, der jeden Tag rasiert werden musste, worum Maciek ihn beneidete. Marcin was tall, slim, had dark hair, and a lush beard that required daily shaving, which Maciek envied him greatly. Sam stracił już nadzieję, że sam kiedykolwiek doczeka się wąsów lub brody. |||||||erleben||einem Schnurrbart||Bart He|lost|already|hope|that|he|ever|||mustache|or|beard Sam hatte bereits die Hoffnung verloren, dass er selbst jemals einen Schnurrbart oder Bart bekommen würde. Sam had already lost hope that he would ever grow a mustache or beard. W rodzinie, i to zarówno ze strony mamy, jak i ojca, nikt brody nie miał. In|the family|and|that|both|from|side|mother|as|and|father|nobody|beard|not|had In der Familie, und zwar sowohl mütterlicherseits als auch väterlicherseits, hatte niemand einen Bart. In the family, both on his mother's and father's side, no one had a beard. I choć pocieszał się tym, że za to nikt z przodków nie był łysy, w głębi duszy Maciek tego zarostu straszliwie Marcinowi zazdrościł. ||pocieszte||||||||Vorfahren|||||||||Bart||| And|although|comforted|himself|by this|that|for|this|no one|from|ancestors|not|was|bald|in|the depths|of the soul|Maciek|this|facial hair|terribly|to Marcin|envied Und obwohl er sich mit der Tatsache tröstete, dass keiner seiner Vorfahren eine Glatze hatte, war Maciek im Grunde seines Herzens furchtbar neidisch auf den Bart von Marcin. And although he comforted himself with the fact that none of his ancestors were bald, deep down Maciek was terribly envious of Marcin's facial hair.

Podaną przez wychowawczynię informację najbardziej przeżywały dziewczyny. The given|by|the teacher|information|most|experienced|girls Die von der Erzieherin gegebenen Informationen wurden von den Mädchen am meisten wahrgenommen. The information provided by the teacher was most intensely felt by the girls. Aśka, która mieszkała w tym samym bloku co Marcin, opowiadała, że jego mama od roku walczyła z rakiem. Aśka|||||||||||||||||Krebs Aśka|who|lived|in|the same|same|building|as|Marcin|told|that|his|mom|for|year|fought|with|cancer Aśka, der im selben Wohnblock wie Marcin wohnte, erzählte uns, dass seine Mutter seit einem Jahr gegen den Krebs kämpft. Aśka, who lived in the same building as Marcin, said that his mother had been fighting cancer for a year.

– On między innymi przez to nie zdał z polaka… – mówiła. ||||||hat bestanden||| He|among|others|due to|that|not|passed|in|Polish|she said ||||||||польської мови| - Er hat unter anderem die polnische Prüfung nicht bestanden", sagte sie. – В том числе из-за этого он не сдал экзамен… – сказала она. – He didn't pass Polish, among other reasons… – she said. – Łocha jak zwykle nie miała litości ani zrozumienia nawet dla kolesia, który codziennie odprowadzał do przedszkola młodszą siostrę i łaził na wywiadówki do podstawówki brata… Łocha|||||Mitleid|||||Typen||||||die jüngere|||ging||Elternabende||| The teacher|as|usual|not|had|mercy|nor|understanding|even|for|guy|who|every day|drove|to|||||||parent-teacher meetings||elementary school|brother |||||||||||||||||||||батьківські збори||| - Locha hatte wie immer kein Erbarmen oder Verständnis für den Mann, der seine kleine Schwester jeden Tag zum Kindergarten brachte und für Interviews in die Grundschule seines Bruders ging.... – Как обычно, у Лохи не было ни пощады, ни понимания даже к парню, который каждый день провожал свою младшую сестру в детский сад и ходил на собрания в начальной школе своего брата… – Łocha, as usual, had no mercy or understanding even for the guy who took his younger sister to kindergarten every day and went to parent-teacher meetings for his brother in elementary school…

– Eeee – powątpiewała Małgosia. |zweifelte| Eeee|doubted|Małgosia |сумнівалася| - Eeee - zweifelte Malgosia. – Eeee – Małgosia doubted. – Przecież to niemożliwe, żeby Łocha była aż tak wredna… |das|||Locha|||| after all|it|impossible|that|Łocha|was|as|so|mean - Schließlich ist es unmöglich, dass Locha so böse ist.... – It can't be possible that Łocha is that mean...

Na temat Łochy wiedziała wszystko. ||Łochy|| About|Łochy||knew|everything Was Locha anbelangt, so wusste sie alles. She knew everything about Łocha. Jej siostra Jola w zeszłym roku zdała tu maturę. Her|sister|Jola|in|last|year|passed|here|high school diploma ||||||||зовнішнє тестування Ihre Schwester Jola hat hier letztes Jahr ihr Abitur gemacht. Her sister Jola graduated from here last year. Nie była pupilką Łochy, która zresztą chyba w ogóle nie lubiła nikogo. ||Liebling||||||||| Not|was|pet|Łocha|who|besides|probably|in|at all|not|liked|anyone Sie war nicht das Haustier von Locha, der im Übrigen niemanden zu mögen schien. She was not Łocha's favorite, who, by the way, probably didn't like anyone at all. Łocha na pierwszej lekcji tuż po sprawdzeniu obecności zatrzymała wzrok na Aśce, która tak jak i jej siostra miała długie blond włosy i ogromne, niebieskie wyłupiaste oczy, po czym po krótkiej chwili zapytała: „A ty, Grabowicz, jesteś tak samo leniwa jak twoja siostra?”. Łocha||||||||hatte angehalten|||||||||||||||||ausgefallene||||||||||||||||| The teacher|in|first|lesson|just|after|checking|attendance|fixed|gaze|on|Aska|who|as|as|and|her|sister||long|blonde|hair|and|huge|blue|bulging|eyes|after|which|after|short|moment|asked|And|you|Grabowicz|are|so|same|lazy|as|your|sister In der ersten Stunde, gleich nach der Anwesenheitskontrolle, richtete Locha ihren Blick auf Aśka, die wie ihre Schwester lange blonde Haare und große blaue Kulleraugen hatte, und fragte nach einer Weile: "Und du, Grabowicz, bist du auch so faul wie deine Schwester?". Łocha, during the first lesson right after taking attendance, fixed her gaze on Aśka, who, like her sister, had long blonde hair and huge, bulging blue eyes, and after a short moment asked: "And you, Grabowicz, are you just as lazy as your sister?". Aśka od razu zrozumiała, że nie będzie jej łatwo. Aśka|from|immediately|understood|that|not|will be|her|easy Aśka verstand sofort, dass es für sie nicht leicht werden würde. Aśka immediately understood that it would not be easy for her.

– To suka – powiedziała do Małgosi. |Hündin||| It|bitch|said|to|Małgosia - Es ist eine Schlampe", sagte sie zu Malgosia. «Это сука», — сказала она Малгосии. "She's a bitch," she said to Małgosia. – Wierz mi. Believe|me - Glauben Sie mir. "Believe me." Zresztą… pamiętasz, co ci wczoraj powiedziała? besides|do you remember|what|to you|yesterday|she said Wie auch immer... erinnerst du dich daran, was sie dir gestern gesagt hat? "By the way... do you remember what I told you yesterday?"

Faktycznie. Actually In der Tat. "Indeed." Na wspomnienie wczorajszej rozmowy Małgosi zrobiło się słabo. ||gesternem||||| At|the mention of|yesterday's|conversation|Małgosia|became|herself|weak Bei der Erinnerung an das gestrige Gespräch wurde Gretel blass. At the mention of yesterday's conversation, Małgosia felt faint. Taki drobiazg. |Kleinigkeit Such|trifle Ein so kleines Detail. Such a trifle. Takie nic. such|nothing Nichts dergleichen. Such a nothing. Takie głupstwo. Such|nonsense So eine Dummheit. Such a nonsense. Nie dosłyszała tego, co nauczycielka mówiła, poprosiła o powtórzenie i usłyszała: „Gdybyś nie zajmowała się romansami i lizaniem po kątach, tobyś słyszała, co do was mówię”. |hörte||||||||||||sich beschäftigt||Romanzen||lecken|||||||| (not)|heard|that|what|teacher|said|she asked|for|repetition|and|she heard|If you|(not)|were occupied|(reflexive pronoun)|romances|and|licking|around|corners|you would|have heard|what|to|you|I say Sie hörte nicht, was die Lehrerin sagte, bat um eine Wiederholung und bekam zu hören: "Wenn du nicht in Romanzen verwickelt wärst und nicht an Ecken lecken würdest, hättest du gehört, was ich dir gesagt habe". She didn't hear what the teacher was saying, asked for a repeat and heard: "If you weren't busy with romances and lurking in corners, you would hear what I'm saying to you."

A przecież od pamiętnej historii na początku roku minęło tyle czasu. And|after all|since|memorable|history|at|the beginning|year|has passed|so much|time Und doch ist so viel Zeit vergangen seit der denkwürdigen Geschichte zu Beginn des Jahres. And yet so much time has passed since the memorable incident at the beginning of the year. Małgosia z Maćkiem starannie unikali spojrzeń wrednej polonistki. |||sorgfältig|vermeiden|Blicken|der fiesen| Małgosia|with|Maciek|carefully|avoided|glances|mean|Polish teacher Malgosia und Maciek wichen den Blicken des gemeinen Polonisten sorgfältig aus. Małgosia and Maciek carefully avoided the gaze of the nasty Polish teacher.

* * * * * * * * *

– Jeżeli to jest prawda… – zaczęła i zamilkła. ||||||schwieg If|it|is|true|she started|and|she fell silent - Wenn das wahr ist... - begann sie und verstummte. - If this is true... - she started and fell silent.

– To co? So|what - Na und? - So what?

– No to po Marcinie. Well|then|after|Marcin - Nun, das ist nach Martin. - Well, that's it for Marcin.

– Nie… No ja wiem, że nie, ale wiesz… to musi być straszne stracić rodziców – powiedziała Małgosia i się zamyśliła. ||||||||||||||||||hatte nachgedacht No||I|know|that|no|but|you know|it|must|be|terrible|lose|parents|said|Małgosia|and|herself|became thoughtful - Nein... Nun, ich weiß, dass ich das nicht tue, aber weißt du... es muss schrecklich sein, seine Eltern zu verlieren", sagte Gretel und grübelte. - No... I know she wouldn't, but you know... it must be terrible to lose parents - Małgosia said and fell into thought.

Przecież nie tak dawno przyszło jej do głowy, tak na chwilę, że wolałaby, by mama umarła. |||||||||||||||gestorben after all|not|so|long ago|it came|to her|to|mind|so|for|a moment|that|she would prefer|to|mom|died Immerhin kam ihr vor nicht allzu langer Zeit für einen kurzen Moment der Gedanke, dass es ihr lieber gewesen wäre, wenn ihre Mutter gestorben wäre. Not long ago, it crossed her mind, just for a moment, that she would prefer if her mother died. O, jak dobrze pamięta to uczucie. Oh|how|well|remembers|that|feeling Oh, how well she remembers that feeling. I ten strach, że to pod wpływem impulsu, złości na mamę, która ciągle nie jest zadowolona z Małgosinych kontaktów z Maćkiem. ||||||||Wut|||||||||||| And|that|fear|that|it|under|influence|impulse|anger|at|mom|who|constantly|not|is|satisfied|with|Małgosia’s|contacts|with|Maciek Und diese Angst, dass es aus einem Impuls heraus geschieht, die Wut auf ihre Mutter, die mit Malgosias Beziehung zu Maciek immer noch nicht zufrieden ist. And this fear that it is under the influence of impulse, anger at mom, who is still not satisfied with Małgosia's contacts with Maciek. Ale ta myśl powstała gdzieś na dnie duszy tak naprawdę nie mogła się urzeczywistnić. aber|||||||||||||verwirklichen But|that|thought|arose|somewhere|at|bottom|of the soul|so|really|not|could|herself|be realized Aber dieser Gedanke, der sich irgendwo in der Tiefe der Seele gebildet hat, konnte sich nicht wirklich verwirklichen. But that thought, which arose somewhere at the bottom of the soul, really could not come to fruition. O, nie! Oh|no Oh, nein! Oh, no! Tego jednak by nie chciała. this|however|would|not|want Das ist jedoch etwas, was sie nicht möchte. However, she would not want that. To był tylko chwilowy impuls. |||vorübergehend| It|was|only|momentary|impulse Es war nur ein vorübergehender Anstoß. It was just a momentary impulse. Bo te mamy miny, ten gest, jakim wręcza Małgosi słuchawkę, kiedy Maciek dzwoni… ech. |||||||überreicht|||||| Because|those|we have|expressions|that|gesture|with which|he hands|Małgosia|receiver|when|Maciek|calls|sigh |||||жест|||||||| Denn diese Mumiengesichter, die Geste, mit der sie Malgosia den Hörer reicht, wenn Maciek anruft... eh. Because of those faces we make, that gesture with which she hands Małgosia the phone when Maciek calls... sigh. Małgosia wiele by dała za to, by mama zmieniła swój stosunek do Maćka. Małgosia|much|would|give|for|it|would|mom|changed|her|attitude|towards|Maciek Malgosia würde viel dafür geben, dass ihre Mutter ihre Haltung gegenüber Maciek ändert. Małgosia would give a lot for her mother to change her attitude towards Maciek. Ale co można na to poradzić? But|what|can|to|this|do about it Aber was kann man dagegen tun? But what can be done about it?

* * * * * * * * *

Dźwięk telefonu wybawił Marcina z kłopotu. ||hatte befreit||| The sound|of the phone|freed|Marcin|from|trouble Das Geräusch des Telefons rettete Martin aus seiner misslichen Lage. The sound of the phone rescued Marcin from trouble. Nie miał już siły opowiadać Magdusi, że mama jest wysoko w niebie i kiedyś wszyscy się tam spotkają. |||||Magdusi|||||||||||| Not|had|anymore|strength|to tell|to Magda|that|mom|is|high|in|heaven|and|someday|everyone|themselves|there|will meet Er hatte nicht mehr die Kraft, Magdus zu sagen, dass seine Mutter hoch oben im Himmel sei und sie sich dort eines Tages alle wiedersehen würden. He no longer had the strength to tell Magda that mom is high up in heaven and that one day everyone will meet there. Dla trzyipółletniej siostry owo „kiedyś” najwyraźniej oznaczało jakiś bliski termin, bo błyskawicznie spytała Marcina, czy to będzie w niedzielę, bo ona lubi niedziele i tęskni za mamą. |dreieinhalbjährigen|||||||||||||||||||||||vermisst|| For|three-and-a-half-year-old|sister|that|someday|apparently|meant|some|near|date|because|instantly|asked|Marcin|if|it|will be|on|Sunday|because|she|likes|Sundays|and|misses|for|mom Für ihre dreieinhalbjährige Schwester bedeutete dieses "irgendwann" offenbar ein nahes Datum, denn sie fragte Martin prompt, ob es ein Sonntag sein würde, da sie Sonntage mag und ihre Mama vermisst. For his three-and-a-half-year-old sister, that "one day" clearly meant some near date, because she quickly asked Marcin if it would be on Sunday, because she likes Sundays and misses mom. No i czy do nieba to się jedzie z przesiadką przez szpital, bo szpitala to ona nie lubi. |||||||||Umstieg|||||||| Well|and|whether|to|heaven|it|reflexive pronoun|drives|with|transfer|through|hospital|because|hospital|it|she|not|likes Na ja, und geht es mit einer Verlegung durch das Krankenhaus in den Himmel, denn das Krankenhaus mag sie nicht. So, do you go to heaven with a transfer through the hospital, because she doesn't like hospitals.

Marcin wiedział, że niebo oznacza nigdy. Marcin|knew|that|sky|means|never Martin wusste, dass der Himmel niemals bedeutet. Marcin knew that heaven means never. A szpital? The|hospital Und das Krankenhaus? And the hospital? Też go nie lubił. Also|him|not|liked Er mochte ihn auch nicht. He didn't like it either. Na samo wspomnienie aż się w nim coś kurczyło i przybierało rozmiary ziarnka pieprzu. ||||||||kurzte||nahm zu||Korns| At|the very|memory|even|himself|in|him|something|shrank|and|took on|the size|of a grain|of pepper |||||||||||||перцю Bei der bloßen Erwähnung schrumpfte etwas in ihm zusammen und nahm die Größe eines Pfefferkorns an. At the mere mention of it, something inside him shrank and took on the size of a peppercorn. Piekło od środka, jak wtedy, gdy mama trzymała go za rękę i mówiła, że przeprasza, że nie doprowadzi go do matury. ||||||||||||||sie entschuldigt|||bringt||| Hell|from|within|like|then|when|mom|held|him|by|the hand|and|said|that|she apologizes|that|not|will lead|him|to|graduation exam Die Hölle von innen heraus, wie zum Beispiel, als seine Mutter seine Hand hielt und sagte, es täte ihr leid, dass sie ihn nicht zum Abitur bringen würde. It burned from the inside, just like when his mother held his hand and said she was sorry for not getting him to graduation. Ona go przepraszała! She|him|apologized Sie hat sich bei ihm entschuldigt! She was apologizing to him! Teraz to on przeprasza, że nie zdał z tego cholernego polskiego. ||||||hat bestanden|||verdammt| Now|it|he|apologizes|that|not|passed|from|this|damn|Polish Jetzt ist er derjenige, der sich dafür entschuldigt, dass er das verdammte Polnisch nicht bestanden hat. Now he is the one apologizing for not passing that damn Polish. Teraz to on przeprasza, że jak się urodziła Magdusia, to spytał, czy oboje z ojcem nie przesadzają z tą rozrodczością. ||||||||||||||||übertreiben|||Fortpflanzung Now|he|he|apologizes|that|when|himself|was born|Magdusia|then|asked|if|both|with|father|not|are overdoing|with|this|procreation ||||||||||||||||переграють|||плодючістю Jetzt ist er derjenige, der sich dafür entschuldigt, dass er bei der Geburt von Magdusia gefragt hat, ob er und ihr Vater es mit dem Kinderkriegen nicht übertrieben haben. Now he apologizes that when Magdusia was born, he asked if both he and her father were not overdoing it with the reproduction. Przecież oprócz niego jest gimnazjalista Marek i Mateusz w pierwszej klasie podstawówki. after all|besides|him|there is|middle school student|Marek|and|Mateusz|in|first|grade|elementary school Schließlich gibt es außer ihm noch einen Schüler der Mittelstufe, Marek, und Matthew im ersten Jahr der Grundschule. After all, besides him, there is a middle school student Marek and Mateusz in the first grade of elementary school. Teraz to on przeprasza, że… Now|it|he|apologizes|that Jetzt ist er derjenige, der sich entschuldigt für ... Now he apologizes that…

Może przestać przepraszać. ||entschuldigen Maybe|stop|apologizing Er kann aufhören, sich zu entschuldigen. Maybe he should stop apologizing. Trzeba odebrać uporczywie dzwoniący telefon. ||beharrlich|| It is necessary|to answer|persistently|ringing|phone Ein anhaltend klingelndes Telefon muss beantwortet werden. The persistently ringing phone needs to be answered.

* * * * * * * * *

Maciek odetchnął z ulgą. Maciek|breathed|with|relief Maciek atmete erleichtert auf. Мак вздохнул с облегчением. Maciek breathed a sigh of relief. Na szczęście odebrał Marcin. Fortunately|luck|answered|Marcin Glücklicherweise ging Marcin ran. Fortunately, Marcin answered. Maciek bał się, że może odbierze jego tata i wtedy nie będzie wiedział, jak się zachować. Maciek|was afraid|himself|that|maybe|will pick up|his|dad|and|then|not|will be|knew|how|himself|to behave Maciek hatte Angst, dass sein Vater ihn vielleicht abholen würde und er dann nicht mehr wüsste, wie er sich verhalten sollte. Maciek was afraid that his dad might pick him up and then he wouldn't know how to behave. Czy składać kondolencje? |geben| Should|offer|condolences Haben Sie Ihr Beileid bekundet? Should he offer condolences? Człowiekowi, którego nie widział na oczy? To the man|whom|not|he saw|in|eyes Einem Mann, den er nie mit eigenen Augen gesehen hat? To a person he has never seen? Czy przepraszać, że przeszkadza w takim dniu? |||stört||| Should|I apologize|that|it disturbs|on|such|day Entschuldigen Sie sich dafür, dass Sie an einem Tag wie diesem im Weg stehen? Should he apologize for bothering them on such a day?

– Czy jakoś ci pomóc? Do|somehow|to you|help - Kann ich irgendetwas tun, um Ihnen zu helfen? – Can I help you somehow? – spytał. he asked - fragte er. – he asked.

– Nie. No - Nein. – No. Dzięki. Thanks Thanks. – Głos Marcina zabrzmiał obco, a przecież Maćkowi wydawało się, że przez te parę tygodni zakolegowali się dość mocno. ||||||||||||||Freundschaft geschlossen||| The voice|of Marcin|sounded|strangely|and|yet|to Maciek|seemed|himself|that|during|these|few|weeks|became friends|each other|quite|strongly - Martins Stimme klang fremd, doch Maciek hatte den Eindruck, dass sie sich in den letzten Wochen ziemlich nahe gekommen waren. - Marcin's voice sounded foreign, yet Maciek thought that over these few weeks they had become quite close.

– Na pewno nie? Not|sure|no - Sicherlich nicht? - Are you sure not? Może lekcje ci przynieść? Maybe|lessons|to you|bring Vielleicht Unterricht für Sie? Maybe I can bring you lessons? Może coś w domu pomóc? Maybe|something|in|home|help Kann etwas zu Hause helfen? Maybe I can help with something at home? Weź się, stary, nie krępuj. ||||krępuj(1) Take|yourself|old man|not|embarrass Immer mit der Ruhe, Kumpel. Come on, old man, don't be shy.

– Pomóc… nie… Help|no - Hilfe... nicht... - Help... no...

– To wpadnę – rzucił Maciek i nie czekając na odpowiedź, odłożył słuchawkę. |ich werde kommen||||||||legte| I will drop by|I will drop by|said|Maciek|and|not|waiting|for|answer|he hung up|the receiver |я зайду||||||||| - Ich komme dann vorbei", warf Maciek ein und legte, ohne eine Antwort abzuwarten, den Hörer auf. - Then I'll drop by - Maciek said and, without waiting for a response, hung up the phone. Czuł, że Marcin nie powie, by przyszedł, ale że właśnie tego potrzebuje teraz najbardziej. He felt|that|Marcin|not|would say|that|he came|but|that|just|this|needs|now|most Er spürte, dass Martin ihm nicht sagen würde, er solle kommen, aber dass er dies im Moment am meisten brauchte. He felt that Marcin wouldn't say to come over, but that this is exactly what he needs the most right now.

* * * * * * * * *

Stojący niedaleko szkoły jeden z nielicznych na Zwycięzców wieżowców przywitał Maćka klepsydrą. ||||||||Wolkenkratzer|||Sanduhr Standing|near|school|one|of|few|on|Winners|skyscrapers|greeted|Maciek|hourglass ||||||||вежі|||пісочний годинник Eines der wenigen Hochhäuser in Zwycięzców, das nicht weit von der Schule entfernt steht, grüßt Maciek mit einer Sanduhr. Один из немногих небоскребов, стоящих рядом со школой, приветствовал Мацека песочными часами. One of the few skyscrapers near the school welcomed Maciek with an hourglass. Naklejona na szybę drzwi karta informowała, że „po długiej i ciężkiej chorobie zmarła, przeżywszy lat 37, Maria Niewiadomska, ukochana żona i matka”. aufgeklebte||Scheibe|||||||||||verstorben|||Niewiadomska|||| Stuck|on|window|door|card|informed|that|after|long|and|severe|illness|died|having lived|years|Maria|Niewiadomska|beloved|wife|and|mother Auf einer Karte, die an das Glas der Tür geklebt war, stand: "Nach langer und schwerer Krankheit ist Maria Niewiadomska, geliebte Ehefrau und Mutter, im Alter von 37 Jahren gestorben". A card stuck to the glass door informed that "after a long and hard illness, Maria Niewiadomska, beloved wife and mother, passed away at the age of 37." Maćka aż ścisnęło coś za gardło. ||drückte||| Maciek|suddenly|choked|something|around|throat Maciek wurde von etwas in der Kehle gequetscht. Maciek felt a tightness in his throat.

– Magda! Magda – Magda! Daj Mateuszowi odrobić lekcje! Give|to Mateusz|to do|homework Lass Matthew seine Hausaufgaben machen! Let Mateusz do his homework! – dobiegł z głębi mieszkania karcący głos. came from|from|the depths of|the apartment|scolding|voice ||||попереджувальний| - ertönte eine schroffe Stimme aus den Tiefen der Wohnung. – a scolding voice came from deep within the apartment.

Obaj z Marcinem usiedli w dużym pokoju. Both|with|Marcin|sat|in|large|room Sowohl er als auch Martin setzten sich in den großen Raum. Both he and Marcin sat down in the living room. Maciek rozglądał się ciekawie po mieszkaniu. |sich umschauen|||| Maciek|looked around|himself|curiously|around|the apartment Maciek sah sich neugierig in der Wohnung um. Maciek was curiously looking around the apartment. Wszystko takie wysprzątane. ||sauber Everything|so|clean Alles so aufgeräumt. Everything is so clean. A przecież mieszka tu teraz facet z czwórką dzieci. And|after all|lives|here|now|man|with|four| Und doch lebt hier jetzt ein Mann mit vier Kindern. And yet a guy with four kids lives here now. U Maćka jest wieczny bałagan. |||ewiger|Chaos At|Maciek|is|eternal|mess At Maciek's place, there is always a mess. On sam potrafi rzucić na podłogę ubranie i długo nie podnosić. ||||||||||heben He|by himself|can|throw|on|the floor|clothes|and|long|not|pick up Er selbst kann seine Kleidung auf den Boden werfen und sie lange Zeit nicht aufheben. He can throw his clothes on the floor and not pick them up for a long time. Ostatnio wpychał pod szafę brudne skarpetki, bo Małgosia rozbierała się w przedpokoju, a te „sery” – jak je pogardliwie nazywała mama – leżały na środku i kłuły w oczy. |schob|||||||sich auszog||||||||||||||||stachen|| Recently|he shoved|under|the wardrobe|dirty|socks|because|Małgosia|undressed|herself|in|the hallway|and|those|cheeses|as|them|disdainfully|called|mom|were lying|in|the middle|and|pricked|in|the eyes ||||||||||||||сирі|||||||||||| In letzter Zeit hatte er schmutzige Socken unter den Schrank geschoben, weil Gretel sich im Flur auszog, und diese "Käsestücke" - wie Mama sie verächtlich nannte - lagen in der Mitte und brannten ihm in den Augen. Recently, he was pushing dirty socks under the wardrobe because Małgosia was undressing in the hallway, and those "things" – as mom disdainfully called them – were lying in the middle and poking the eyes. Tu jest inaczej. Here|is|different Hier ist es anders. Here it is different. Tu na pewno nigdy nie walają się ciuchy. |||||fallen|| Here|on|surely|never|not|are thrown|themselves|clothes Hier wird die Kleidung mit Sicherheit nicht verschluckt. Here, clothes are definitely never lying around. Tu w zlewie nigdy nie zalegają naczynia. ||Spüle|||liegen bleiben|Geschirr Here|in|the sink|never|not|pile up|dishes Hier bleibt kein Geschirr in der Spüle liegen. Здесь никогда не бывает посуды в раковине. Dishes never pile up in the sink here. Tu… Here Hier ... Here…

– To Marek. To|Marek - This is Marek. – Marcin przerwał Maćkowe rozmyślania. |unterbrochen|| Marcin|interrupted|Maciek's|thoughts - Marcin interrupted Maciek's thoughts. – Pilnuje Mateusza przy lekcjach. er/sie/es passt auf||| I supervise|Mateusz|during|lessons - Er passt während des Unterrichts auf Matthew auf. - I keep an eye on Mateusz during lessons. A mnie już nikt nie pilnuje… – Marcin zamilkł. |||||passt auf|| And|me|already|nobody|not|watches over|Marcin|fell silent Und ich werde von niemandem mehr beobachtet... - Martin verstummte. And no one keeps an eye on me anymore... - Marcin fell silent. Odezwał się dopiero po przerwie. He spoke|himself|only|after|break Er hat sich erst nach der Pause zu Wort gemeldet. He only spoke up after the break. – Mama to się tak zapracowywała. Mom|this|herself|so|worked hard ||||працювала над - Meine Mutter war ein vielbeschäftigter Mensch. - Mom was working so hard. I po co? And|for|what Und wofür? And why?

– Z historii było… – zaczął Maciek, ale Marcin mu przerwał: ||||||||unterbrochen From|history|there was|started|Maciek|but|Marcin|him|interrupted - In der Geschichte gab es... - begann Maciek, aber Marcin unterbrach ihn: - It was about history... - Maciek started, but Marcin interrupted him:

– Historii to się nie boję. History|it|myself|not|fear - Geschichte ist etwas, vor dem ich keine Angst habe. - I'm not afraid of history. Gorzej z polskim. Worse|with|Polish Schlimmer ist es mit Polnisch. It's worse with Polish. Ja w zeszłym roku nie zdałem nie dlatego, że nie umiałem. |||||bestanden||||| I|in|last|year|not|passed|not|therefore|that|not|knew Ich habe letztes Jahr nicht bestanden, nicht weil ich es nicht konnte. I didn't pass last year not because I didn't know. Łocha potrafi wyprowadzić cię z równowagi tak, że mówisz najgorsze bzdury, choć wiesz, że to bzdury. Łocha||||||||||||||| Łocha|can|drive|you|from|balance|so|that|you say|worst|nonsense|although|you know|that|it|nonsense Locha kann einen so aus dem Gleichgewicht bringen, dass man den größten Unsinn sagt, obwohl man weiß, dass es Unsinn ist. Locha can drive you crazy to the point that you say the worst nonsense, even though you know it's nonsense. Miałem komisyjny. |kommissionell I had|commission Ich hatte einen Auftrag. I had a commission. Czułem w głowie tak straszną pustkę, że w życiu tak pusty się nie czułem. I felt|in|my head|so|terrible|emptiness|that|in|life|so|empty|myself|not|felt Ich fühlte eine so schreckliche Leere in meinem Kopf, wie ich sie noch nie in meinem Leben erlebt hatte. I felt such a terrible emptiness in my head that I have never felt so empty in my life. No… może jeszcze dziś. No|maybe|yet|today Nun... vielleicht auch heute noch. Well... maybe still today. Mam takie wrażenie, że mamie pogorszyło się przez to moje spadochroniarstwo. |||||schlechter gegangen|||||Fallschirmspringen I have|such|impression|that|to mom|worsened|herself|because of|this|my|parachuting ||||||||||парашутний спорт Ich habe das Gefühl, dass meine Mutter durch mein Fallschirmspringen verschlimmert wurde. У меня сложилось впечатление, что это сделало мой парашютный спорт хуже для моей матери. I have the impression that my mom has gotten worse because of my parachuting.

– Zgłupiałeś?! Bist du verrückt geworden? Are you crazy - Bist du blöd? - Have you lost your mind?! – wykrzyknął Maciek i spojrzał na kumpla z niedowierzaniem. |||||||Unglauben shouted|Maciek|and|looked|at|friend|with|disbelief - rief Maciek aus und sah seinen Freund ungläubig an. - shouted Maciek, looking at his friend in disbelief. – Jak możesz mieć takie głupie myśli? How|can|have|such|stupid|thoughts - Wie kann man nur so dumme Gedanken haben? - How can you have such stupid thoughts?

– Zgłupiałem – mówi głośno Marcin, ale w głębi duszy nadal czuje, że to, co przed chwilą wypowiedział na głos, nadal w nim siedzi. Ich bin verrückt geworden||||||||||||||||||||| I got confused|says|loudly|Marcin|but|in|the depths of|soul|still|feels|that|what|what|just|moment|said|out loud|voice|still|in|him|sits - Ich habe den Verstand verloren", sagt Martin laut, aber tief in seinem Inneren spürt er immer noch, dass das, was er gerade laut gesagt hat, immer noch in ihm sitzt. "I’ve lost my mind," Marcin says loudly, but deep down he still feels that what he just said out loud is still inside him. Nie wiadomo gdzie, ale jest i ciąży mu jak ołów. |||||||||Blei It|is known|where|but|it is|and|weighs|on him|like|lead Es ist nicht klar, wo, aber es ist da und lastet auf ihm wie Blei. Не знаю где, но оно там, и давит на него тяжко, как свинец. He doesn’t know where it is, but it weighs on him like lead. – Wiesz co? You know|what - Und wissen Sie was? "You know what?" Kawał ci powiem – mówi po chwili do zaskoczonego Maćka. |||||||überraschten| I'll tell you a piece of news|to you|I will tell|he says|after|a moment|to|surprised|Maciek Ich erzähle dir einen Witz", sagt er nach einer Weile zu einem überraschten Maciek. "I’ll tell you a piece of it," he says after a moment to the surprised Maciek.

– No? No – No?

– Przylazł dresiarz do sklepu i zastrzelił samoobsługę. kam|Dresser||||erschoss|Selbstbedienung The thug came|thug|to|the store|and|shot|the self-service ||||||самообслуговування - Ein Spurenleser kam in den Laden und schoss auf das Selbstbedienungspersonal. - Спортивный костюм пришел в магазин и расстрелял самообслуживание. – A tracksuit guy came to the store and shot the self-service.

Obaj chłopcy rechoczą przez chwilę. ||lachen|| Both|boys|laugh|for|a moment Beide Jungen freuen sich einen Moment lang. Both boys chuckle for a moment.

– A wiesz, co robi blondynka z nosem w trawie? ||||die Blondine|||| And|you know|what|does|the blonde|with||in|the grass - Und wissen Sie, was eine Blondine mit ihrer Nase im Gras macht? – And do you know what the blonde is doing with her nose in the grass? – zrewanżował się Maciek. hat sich revanchiert|| got his revenge|himself|Maciek Мацик ответил взаимностью. - Maciek got his revenge.

– Nie? No - No?

– Pasie kozy. |Ziegen I graze|the goats - Sie weidet Ziegen. - He is grazing goats.

Marcin choć trochę się odprężył. ||||entspannt Marcin|although|a little|himself|relaxed Martin entspannte sich zumindest ein wenig. Marcin relaxed a little. Nie rozmawiają o śmierci, o pogrzebie, o dorosłości, która nagle dopadła Marcina, wsadzając mu na głowę trójkę młodszego rodzeństwa i przygotowanie obiadu dla zapracowanego ojca. |||||Beerdigung|||||überkam||indem sie ihm|||||||||||beschäftigten| They do not|talk|about|death|about|funeral|about|adulthood|which|suddenly|caught up with||putting|him|on|head|three|younger|siblings|and|preparation|dinner|for|busy|father Sie sprechen nicht über den Tod, über die Beerdigung, über das Erwachsensein, das Martin plötzlich eingeholt hat, indem er sich um drei jüngere Geschwister kümmert und das Abendessen für seinen vielbeschäftigten Vater vorbereitet. They do not talk about death, about the funeral, about the adulthood that suddenly caught Marcin, putting a trio of younger siblings on his head and preparing dinner for their busy father. Przez chwilę obaj są nastolatkami, którzy opowiadają sobie kawały. For|a moment|both|are|teenagers|who|tell|each other|jokes Eine Zeit lang sind die beiden Teenager, die sich gegenseitig Witze erzählen. For a moment, they are both teenagers telling each other jokes.

Nagle drzwi otworzyły się i do pokoju wpadła zapłakana Madzia. |||||||||Madzia Suddenly|the door|opened|(reflexive particle)|and|into|the room|rushed in|crying|Madzia Plötzlich öffnete sich die Tür und eine weinende Madzia stürmte in den Raum. Suddenly, the door opened and a crying Madzia burst into the room.

– Maaarcin! Maaarcin - Maarcin! – Maaarcin! Powiedz Mateuszowi, że jest głupi! Tell|Mateusz|that|is|stupid Sag Matthew, er ist dumm! Tell Mateusz that he is stupid! Krzyczy na mnie, że niebo to gówno i że mama do nas już nigdy nie przyjdzie. He shouts|at|me|that|sky|is|shit|and|that|mom|to|us|ever|never|not|will come Er schreit mich an, dass der Himmel scheiße ist und dass Mama nie wieder zu uns kommen wird. He is yelling at me that the sky is crap and that mom will never come to us again. Ja chcę, żeby była niedziela! I|want|that|it was|Sunday Ich will, dass es Sonntag wird! I want it to be Sunday!

Obaj chłopcy umilkli. Both|boys|fell silent Beide Jungen verstummten. Both boys fell silent. Maciek spojrzał szeroko rozwartymi oczyma na Marcina. |||offenen||| Maciek|looked|wide|opened|eyes|at| Maciek sah Martin mit großen Augen an. Maciek looked at Marcin with wide-open eyes. Ten przez chwilę tłumaczy historię o niedzieli i niebie, do którego droga wiedzie przez szpital, po czym wziął Magdę za rękę i wyszedł z nią do pokoju. ||||||||||||führt|||||||||||||| This|for|a moment|explains|story|about|Sunday|and|heaven|to|which|road|leads|through|hospital|after|what|he took|Magda|by|the hand|and|he went out|with|her|to|the room Der Mann erzählt eine Weile die Geschichte vom Sonntag und dem Himmel, zu dem der Weg durch das Krankenhaus führt, dann nimmt er Magda bei der Hand und geht mit ihr in den Raum hinaus. He explained a story about Sunday and the sky, which can be reached through the hospital, then took Magda by the hand and went out with her to the room. Po chwili słychać, jak podniesionym głosem z kimś rozmawia. ||||erhobenem|||| After|a moment|one hears|how|raised|voice|with|someone|he/she talks Nach einer Weile hört man ihn mit erhobener Stimme mit jemandem sprechen. After a moment, one can hear him talking to someone in a raised voice.

– Ojciec nie chce Magdy wziąć na pogrzeb – powiedział po powrocie. ||||||Beerdigung||| The father|not|wants|Magda|to take|to|funeral|he said|after|return - Vater wird Magda nicht zur Beerdigung mitnehmen", sagte er bei seiner Rückkehr. – Father doesn't want to take Magda to the funeral – he said upon returning.

– Normalnie to i tak nie będzie – stwierdził Marcin, a Maciek poczuł, że uszy płoną mu ze wstydu. |||||||||||||brennen||| Normally|it|and|anyway|not|will be|stated|Marcin|and|Maciek|felt|that|ears|burn|him|with|shame - Normalerweise passiert das sowieso nicht", sagte Marcin, und Maciek spürte, wie seine Ohren vor Scham brannten. - It won't be normal anyway - Marcin stated, and Maciek felt his ears burning with shame.

* * * * * * * * *

Równo dwa tygodnie po śmierci mamy na lekcji polskiego profesor Płochowska wezwała Marcina do tablicy. |||||||||||rief an||| Exactly|two|weeks|after|death|our mother|in|class|Polish|professor|Płochowska|called|Marcin|to|the board Ebenfalls zwei Wochen nach dem Tod seiner Mutter rief Professor Płochowska Marcin im Polnischunterricht an die Tafel. Exactly two weeks after my mother's death, Professor Płochowska called Marcin to the board during Polish class. Chłopak nie wyglądał najlepiej. The boy|not|looked|the best Der Junge sah nicht gut aus. The boy did not look his best. Choć nikomu się nie zwierzał, to klasa wiedziała, że musi wstać wcześniej niż inni. ||||anvertrauen||||||||| Although|to no one|himself|not|confided|but|the class|knew|that|must|get up|earlier|than|others Obwohl er sich niemandem anvertraute, wusste die Klasse, dass er früher aufstehen musste als andere. Although he did not confide in anyone, the class knew that he had to get up earlier than the others. To on szykował śniadanie dla wszystkich domowników. ||bereitete||||Hausbewohner He|he|prepared|breakfast|for|all|household members ||готує|||| Er war derjenige, der das Frühstück für alle Haushaltsmitglieder zubereitete. He was the one preparing breakfast for all the household members. To on odprowadzał do przedszkola Magdusię, a do szkoły Mateusza. He|he|drove|to|preschool|Magda|and|to|school|Mateusz Er war derjenige, der Magdusia in den Kindergarten und Matthew in die Schule gebracht hat. He was the one who took Magdusia to kindergarten and Mateusz to school. Wprawdzie młodszy dwa lata Marek pomagał mu jak mógł, ale pomoc ograniczała się do sprzątania mieszkania, nastawiania pralki i rozwieszania prania oraz wyrzucania śmieci. |||||||||||beschränkte|||Reinigung||Einstellen|||Aufhängen|||Wegwerfen| Although|younger|two|years|Marek|helped|him|as|he could|but|help|was limited|itself|to|cleaning|the apartment|setting|the washing machine|and|hanging|laundry|and|taking out|the trash Marek, der zwei Jahre jünger ist, half ihm zwar, so gut er konnte, aber die Hilfe beschränkte sich auf das Putzen der Wohnung, das Einstellen der Waschmaschine, das Aufhängen der Wäsche und das Herausbringen des Mülls. Although younger by two years, Marek helped him as much as he could, but his help was limited to cleaning the apartment, starting the washing machine, hanging out the laundry, and taking out the trash. Gotowanie, zmywanie i nadzór nad odrabianiem lekcji przejął Marcin. |Abwaschen||Aufsicht||Hausaufgaben||übernahm| Cooking|washing dishes|and|supervision|over|doing|homework|took over|Marcin Kochen, Abwaschen und Hausaufgabenbetreuung hat Marcin übernommen. Cooking, washing dishes, and supervising homework was taken over by Marcin. Marka czekał przecież w tym roku egzamin gimnazjalny. Mark|waited|after all|in|this|year|exam|middle school Immerhin stand Mark in diesem Jahr eine Prüfung in der Mittelstufe bevor. After all, Marek had the gymnasium exam this year.

Dlatego teraz przed tablicą na środku klasy Marcin stał wychudzony, z zapadniętymi, błyszczącymi oczami i dwudniowym zarostem, który miał zgolić, ale od dwóch dni wieczorem i rano pędem wskakiwał pod prysznic. |||Tafel||||||abgemagert||eingefallenen||||zwei Tage altem|Bart|||rasieren||||||||eilig|sprang|| Therefore|now|in front of|the board|in|the middle|of the class|Marcin|stood|emaciated|with|sunken|shining|eyes|and|two-day|stubble|which|was supposed to|shave|but|for|two|days|in the evening|and|in the morning|hurriedly|jumped|under|the shower So stand Martin nun vor der Tafel in der Mitte des Klassenzimmers, abgemagert, mit eingefallenen, glänzenden Augen und einer zweitägigen Bartstoppel, die er eigentlich abrasieren sollte, aber in den letzten zwei Tagen hatte er sich abends und morgens unter die Dusche gestürzt. That is why now, in front of the board in the middle of the class, Marcin stood emaciated, with sunken, shiny eyes and a two-day stubble that he was supposed to shave, but for the past two evenings and mornings he had been rushing into the shower. Na spokojną toaletę, podobnie jak na naukę, nie zostawało mu zbyt wiele czasu, a pogardliwe spojrzenie profesor Płochowskiej śniło mu się nawet po nocach. |ruhige|||||||bliebte||||||verächtlich||||träumte||||| To|quiet|toilet|similarly|as|for|studying|not|remained|to him|too|much|time|and|contemptuous|glance|professor|Płochowska|dreamed|to him|himself|even|after|nights Für eine ruhige Toilette blieb nicht viel Zeit, ebenso wenig wie für das Studium, und der verächtliche Blick von Professor Plochowska träumte sogar nachts von ihm. He didn't have much time for a calm bathroom break, just like for studying, and the disdainful gaze of Professor Płochowska haunted him even in his dreams.

– Marcin? Marcin - Marcin? - Marcin? Czy ty zapuszczasz brodę? ||lässt du wachsen| Do|you|grow|beard Lassen Sie sich einen Bart wachsen? Are you growing a beard? – spytała Łocha, kiedy wreszcie stanął pod tablicą. |Locha||||| she asked|Łocha|when|finally|he stood|under|the board - fragte Locha, als er endlich unter dem Brett stand. - asked Łocha when he finally stood in front of the board. W głosie nauczycielki kpina mieszała się z pogardą. |||Spott||||Verachtung In|the voice|of the teacher|mockery|mixed|itself|with|contempt |||зневага|||| In der Stimme des Lehrers mischte sich Spott mit Verachtung. In the teacher's voice, mockery mixed with contempt.

– Nie, pani profesor. No|Mrs|professor - Nein, Professor. - No, professor.

– To się ogól, bo dla mnie mężczyzna nieogolony wygląda po prostu jak brudny. ||rasieren|||||||||| This|reflexive pronoun|shave|because|for|me|man|unshaven|looks|||like|dirty - Es ist allgemein, denn für mich sieht ein unrasierter Mann einfach schmutzig aus. - You should shave, because to me an unshaven man simply looks dirty.

W klasie zapadła cisza. In|the class|fell|silence Im Klassenzimmer herrschte Stille. Silence fell in the classroom. Marcin spuścił głowę. |ließ| Marcin|lowered|head Martin senkte den Kopf. Marcin lowered his head. Jego pięści zacisnęły się w bezsilnej złości. ||sich zusammenballten||||Wut His|fists|clenched|reflexive pronoun|in|helpless|anger Seine Fäuste ballten sich in hilflosem Zorn. His fists clenched in helpless anger.

Pytanie o lekturę słyszał tylko Marcin. The question|about|reading|heard|only|Marcin Die Frage der Lesung wurde nur von Martin gehört. The question about the reading was heard only by Marcin. Jego odpowiedź słyszała tylko profesor Płochowska. His|answer|heard|only|professor|Płochowska Seine Antwort wurde nur von Professor Plochowska gehört. Only Professor Płochowska heard his answer. Trzydzieści osób siedziało wbitych w krzesła i patrzyło na polonistkę z prawdziwym wstrętem. |||verbohrt||||schauten|||||Ekel Thirty|people|were sitting|glued|in|chairs|and|were looking|at|the Polish teacher|with|true|disgust |||вбитих|||||||||відразою Dreißig Leute saßen zusammengesunken auf ihren Stühlen und sahen den Polonisten mit echter Abscheu an. Тридцать человек сидели на стульях и смотрели на учителя польского с настоящим отвращением. Thirty people were sitting glued to their chairs, looking at the Polish teacher with genuine disgust.

SENT_CWT:AFkKFwvL=5.18 PAR_TRANS:gpt-4o-mini=4.34 en:AFkKFwvL openai.2025-02-07 ai_request(all=262 err=0.00%) translation(all=209 err=0.00%) cwt(all=1804 err=1.22%)